Peyzaj mimarlığında 'akustik ekoloji': 'Sespeyzajları'nın İzmir kenti örneğinde irdelenmesi
Acoustic ecology in landscape architecture: A case study in the soundscapes of İzmir
- Tez No: 307491
- Danışmanlar: PROF. DR. ERHAN VECDİ KÜÇÜKERBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Mevcut sespeyzajlarının (soundscape), İzmir kenti örneğinde irdelenmesine yönelik bu çalışma, farklı kurguları ve amaçları olan kamusal dış mekanlarda kullanıcı tercihlerinin işitsel yönden saptanması temel alınarak sespeyzajlarının tanımlanmasına ve sorgulanmasına; elde edilen birikimin mekanların fiziksel biçimlendirilmesine uygulanmasına dayanmaktadır.İzmir kentini sosyal, kültürel ve tarihsel yönden iyi temsil ettiği düşünülen kamusal dış mekanlar, `işitsel verinin hafızadan çağırılması' (phonomnesis) ve `rotalı dinleyiş' (soundwalk) yöntemleri ile sınanmış; bu doğrultuda, Birinci Kordon, Kültürpark, Karşıyaka - sahil, Kemeraltı - Hisarönü ve Konak Meydanı sespeyzajları (5K), sessel çeşitliliği ve işitsel anlaşılabilirliği en yüksek araştırma alanları olarak saptanmış ve çalışma kapsamına alınmışlardır.Kullanıcı profilinin işitsel algı (aural / auditory perception) yönünden belirlenmesine yönelik hazırlanan iki aşamalı bir anket çalışması (phono-reputable enquiry) aracılığıyla, seçili kentsel sespeyzajları, bu alanları düzenli olarak kullanan 150 denek tarafından gerek konunun genel çerçevesi açısından, gerekse spesifik mekansal ses olgusu yönünden değerlendirilmiştir. Bu kapsamda, ses çevresi ile insan etkileşiminin sınırlarını belirleyen (acoustic ecology) ve insan odaklı işitsel tercihleri ortaya koyan kapsamlı bir profil oluşturulmuştur. Buna ek olarak, irdelenen sespeyzajlarını oluşturan ses öğeleri üzerinden, ses enerjisinin akustik iletişimdeki (acoustic communication) işlevini ortaya koyan kapsamlı bir sınıflandırma gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda, çağdaş mekanların yaratılabilmesi için, Peyzaj Mimarları, araştırmacılar ve yerel yönetimler tarafından ilgili çerçevenin alan karar aşamalarında kullanılmak üzere, planlama, tasarım ve yönetim süreçlerine dahil edilebilecek bir model oluşturulmuştur.Peyzaj Mimarlığı bilim dalı kapsamında, 1960'li yıllardan bu yana, gelişimini sürdüren `sespeyzajları' çalışma alanına ait temel kuramları İngilizce literatürden Türkçeye geçirmeyi hedefleyen bu araştırmada, var olan bilimsel kavram ve terimlerin öncelikle metinsel tercümesi gerçekleştirilmiş, sonrasında da dil bilimsel karşılıkları türetilmiştir. Bu yolla, görsel imgelem odaklı (photocentric) dilin, işitsel imgelem odaklı (audiocentric) kelime dağarcığı ile zenginleştirilmesi de amaçlanmıştır.Gerek örnek araştırma alanlarında (5K), gerekse İzmir'in diğer kentsel peyzajlarında gerçekleştirilen ses kayıtlama (audio recording) yöntemi aracılığı ile var olan sespeyzajlarının ve özellikli ses öğelerinin belgelenmesi sağlanmış olup, bu sayede, İzmir kent kimliğinin parçası durumundaki önemli işitsel verilerin arşivlenmesi gerçekleştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This research was based on scrutinizing the existing soundscapes of the city of İzmir through identifying the urban settings that offer a variety of land usage and services for its citizens and in return obtaining a thorough profile of user preferences on acoustic environment in order to scrutinize, define and shape physical spaces.The public open spaces that represent the city of İzmir both socially, culturally and historically have been assessed through phonomnesis and soundwalks and, the soundscapes belonging to Kordon, Kültürpark, Karşıyaka, Kemeraltı and Konak Meydanı were identified and selected as research settings for containing the highest sonological competence together with aural variety.A comprehensive two-stage questionnaire aimed at determining the profile of human related auditory perception was carried out on 150 subjects who experience the selected soundscapes on a regular basis. The phono-reputable enquiry was evaluated within the scope of the general frame of the issue and site related sound quality. Therefore, through evaluating the sound environment and human interaction (Acoustic Ecology), a comprehensive profile of human related auditory preferences was drawn. In addition, the sound objects that compose the selected soundscapes were thoroughly classified in order to determine the function of sound energy in Acoustic Communication. As a result, a model was created for landscape architects, professional researchers and local authorities to be implemented during the planning, design and management process of land related decision-making.The fundamental theories that have been developed since the 1960?s within the concept of Landscape Architecture were transferred from English scientific literature to Turkish through textual translation and also, deriving the appropriate linguistic terminology. Therefore, photocentric language was intended to be enriched via audiocentric vocabulary.Audio recordings were carried out, both at the research sites and throughout the city in order to document the existing soundscapes and build up an inventory for special sound objects that create the part of the city?s urban identity, with the aim of creating a sound archive.
Benzer Tezler
- The Social construction of meaning in landscape architecture: A case study of Gençlik Parkı in Ankara
Peyzaj mimarlığında toplumsal anlam üretimi: Ankara Gençlik Parkı örneklemesi
ZEYNEP ULUDAĞ SÖKMEN
Doktora
İngilizce
1998
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL EVYAPAN
- Peyzaj mimarlığında heykel
Sculpture in landscape architecture
BANU ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİM PERÇİN
- Peyzaj mimarlığında aydınlatma elemanı yüksekliğinin insanlar üzerindeki etkileri
Effects of lighting equipment height on people in landscape architecture
NURAY SEZGİN (BEKTAŞ)
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Peyzaj MimarlığıKaradeniz Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT B. ÖZDENİZ
- Peyzaj mimarlığında kullanılan sert zemin döşeme malzemelerinin görsel etki değerlendirmesi
Visual impact assessment of flooring materials used in landscape architecture
GÖKÇE APAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıDüzce ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KIVANÇ AK
- Peyzaj mimarlığında biyofilik tasarımın etkileri: Erzurum hastane bahçeleri örneği
Effects of biophilic design in landscape architecture: The case of Erzurum hospital gardens
MERVE AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİHAN DEMİRCAN