Geri Dön

İşsizlik sigortası ve Türkiye

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 31030
  2. Yazar: CEYLAN ER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NAZİF KUYUCUKLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1994
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

ii ÖZET“İssizlik Sigortası ve Türkiye”konulu tezimi başlıca üç bölümde inceledim. Amacım böyle bir çalışmanın Türkiye'de de uygulama şansını yakalamaktı ve bu amaçla çalışmamı şekillen dirdim. Uygulama önündeki engelleri sıraladım. Tabîki böyle bir uygulamaya en büyük engel adeta bir baskı grubu oluşturan sermaye kesiminin yanında, böyle bir uygulamaya ön ayak olma yan siyasiler gelmekte idi. siyasi tavırlar bu iş için yasal dayanak eksikliğini yaratıyordu. Ancak işsizlik sigortası uygulamasının diler bir engeli Türkiye şartlarının ekonomik sosyal ve idari bakımdan böyle bir uygulamaya erken olacağı savı idi. îşte bu konuya da işsizlik sigortasının teorik temellerini sıralayarak açıklık getirdim ve uygulamadan örnekler vererek bunu pekiştirdim Finansal kaynak konusuna gelince bunun da“Zorunlu Tasarruf Fonu''nda biriken miktarla karşılanabileceğini, sistemin kendi kendini finanse eder hale gelmesiyle bu fonun tekrar oluşturulabileceğini ifade ettim. Tezimde birinci bölüm olarak işsizlik olgusunu işledim. İşsizlik bütün iktisat kitaplarında ”çalışma irâde ve iktida rın da olup da carî ve geçer ücret üzerinden ve ayrıca kanun, yahut örf ve adetle tarif edilmiş saatler zarfında bir iş aradığı halde iş bulamayan kişiye işsiz böyle bir ekonomik olguya da işsizlik denir“ şeklinde tarif edilmektedir. İşsizlik bir takım olgulara ve özelliklerine göre; iradi işsizlik, gayri iradî işsizlik, mevsimlik işsizlik, devrevi issizlik, yapısal işsizlik, gizli işsizlik teknolojik işsiz lik, geçici İşsizlik olarak bir kaç çeşide ayrılır. İşsizlik ekonomilerin tümünü yakından ilgilendirmekte dir. Çünkü böyle bir hal ülkenin refah kaybına sebep olmakta, insanların sıkıntılarını artırmakta ve üretken kaynakların mı 1 kalması sonucu ülkeyi gitgide fakirleştirmektedir. BatıİÜ ülkelerinde düşük olan işsizlik oranları ülkemizde hızlı nüfus artışı sayesinde her yıl işgücüne 200.000 veya 250.000 kişi katılarak tam istihdam oranına ulaşmada güçlük artarak devam etmektedir. İşsizlik, sonuçları itibarıyla mücadelesi zorunlu bir hal iken s yol göstermesi açısından hükümetçe hazırlanmış bir planı da kısaca anlattım. İşsizlikle mücadelede araçlar süreler bazında toplanmış tır. Bunlar uzun vadade alınacak hedefler ile orta ve kısa vadede alınacak önlemler olarak sıralanmaktadır. Uzun vade önlemleri s ekonomik politikada, sanayi politikasında eğitim politikasında, İşgücü piyasası politikasında alınacak önlem leri kapsarken orta ve kısa dönem önlemler daha çok, çabuk sonuç getiren yatırımları ihtiva etmektedir. %¦, İkinci bölümde işsizliği tazminde kullanılan işsizlik sigortasını inceledim ancak buna geçmeden evvel kavram soru nuna yer vererek bu sigorta kolunun genel sigorta kolundaki yerini saptadım. Sosyal güvenlik ”mesleki, fizyolik ve sosyo-ekonomik tehlikelerden çalışanı korumak amacıyla alman ön-lemlerdir. Bu kavram bir takım farklı tanımlamalarla yapılsa bile aynı konuları kapsamaktadır. Sosyal Güvenlik tanımdan da anlaşıla cağı üzere mesleki sosyal ve fizyolojik risklere karşı çalı nanları korumaktadır. Acaba bu hedefler hangi vasıtalarla gerçekleştirilmektedir? îşte bunlar, Sosyal Yardım Kuruluşla rı ve sosyal sigorta kuruluşları vasıtasıyla gerçekleştiril mektedir. Sosyal yardım kuruluşları, genel sosyal yardım kuruluşları ve işsizlik yardım kuruluşları olarak kendi İç bölümüne ayrılmaktadır. Genel Sosyal Yardım Kuruluşları gelir yetersizliği sebebiyle meydana gelen sorunların güvence altı- rm alındığı devlet önlemleridir.iv İssizlik Yardım Kuruluşları ise sigortadan farklı olarak muhtaç durumlardaki işsizlere ve de işsizlik sigortasından faydalanma hakkını yitirenlere yapılan parasal yardımlardan oluşmaktadır. Görüldüğü üzere genel sosyal yardım kuruluşları devletin muhtaçlara sağladığı ve yardımdan faydalananlardan extra bir şeyin alınmadığı yardım kuruluşlarıdır. Diğer bir tazmin yolu ise Sosyal Sigorta Kuruluşları vasıtasıyle alınan önlemlerdir. Bu usul sosyal yardım kuru luşlarından zorunluluk, özerklik, kusur aranmama, sigortacı lık ilkeleri bakımından ayrılır ve finansmanı da başta çalı şan ve çalıştıran bazende devlet tarafından ortaklaşa karşı lanır. Sosyal Sigorta ve özel Sigorta arasında bazı farklarının yanısıra sosyal sigorta ve sosyal yardımda da bazı farklılık lar bulunmaktadır. Başlıca sosyal sigorta kolları; hastalık, analık, yaşlı lık, sakatlık, ölüm, iş kazası, meslek hastalığı ve işsizlik sigortasıdır. Tezimin asıl konusu işsizlik sigortası 'nın genel sigor talar içindeki yerini belirledikten sonra işsizlik sigortası;“Kendi iradesi dışında işini kaybedenlere geçici bir süre, önceki gelirlerinin bir bölümünü karşılayarak, kendisini ve ailesinin zor duruma düşmelerini önlemek için geliştirilmiş bir programdır”diye tarif edilebilir. İşsizlik sigortası İşsizlik olgusunu tazminde kullanılan yaygın bir araçtır, çünkü çalışamayan bir kişinin bu zaman sarfında hiç olmazsa gelirinin bir kısmının sınırlı bir süre İle karşılanması onun düştüğü sıkıntılı durumdan bir sürekurtaracak ve işveren karşısında pazarlık gücünü de artırma sına vesile olacaktır. işsiz kalma korkusu bunun yanında kişiyi huzursuz etmekte çalışma düzeni başta olmak üzere aile düzeninin ister istemez sarsılmasına ve verimliliğinin düşme sine sebebiyet vermektedir. issizlik sigortası sayesinde hem işsize belirli bir ödenek sallanırken iradî olarak işten çıkan kimseler de bu ödenekten faydalandın lmay ar ak istikrar sağlanmakta ve işçi devir hızının yüksekliği bu sebeple engellenmektedir. Verilen ödenek ne işi terkettirecek kadar cazip nede yaşamayacak kadar az olmamalı ve süresi de optimum ayarlanmalıdır. Sosyal Sigortalar ilk defa Almanya'da ortaya çıkmış iken işsizlik sigortası uygulamasını İngiltere Başbakanı Lloyd George yapmıştır. işsizlik Sigortasını.* özellikleri; işsizlik sigortası bugün işsizliği tazminde kullanılan bir araç olma özelliğini sürdürmektedir, işsizlik sigortasına katılma zorunludur bu sebeple katılmama işçinin kendi elinde delildir. Fakat uygu lamada gönüllü katılmayı d& kabul eden Ülkeler bulunmaktadır. isveç'te olduğu gibi. sigcrta'nm bir özelliği de Prim ödeme özelliğidir. Uygulamalar arasında belli zaman ve miktar bakı mından farklılık gösterse bile prim ödemek zorunludur. Primi işçi işveren ve bazende devlet ödemektedir, işsizlik sigorta sı geniş kesimi kapsama aldığı için devlet tarafından kurul maktadır, daha önceleri yerel yönetimler ve sendikaların başarısız deneme girişimleri olmuştur. Ayrıca işsizlik sigor tası kapsamındaki işsize en kısa sürede meslek ve eğitim darumuna göre iş bulma özelliğini taşımaktadır. işsizlik Sigortası Kapsamına gelince;“Bağımlılık unsuru gtzönüne alınınca; bağımlı çalışanları özellikle işçileri, issizlik unsuruna göre; İşsizlik tanımına uyan gayri iradîVI işsizleri, sektörel kapsama göre ise; sanayi ve hizmetler kesimini, işletme büyüklüğü açısından ise; ILO tavsiye üzeri ne 20 ve daha fazla işçi çalıştıran işyerlerindeki işçileri, yaş ve cinsiyet unsuruna göre; çalışma yaşını ve kadın erkek herkesi”içine almaktadır. Sigortadan faydalanma koşulları ise, iradesi dışında işsiz kalma, prim ödemiş olma, belirli bir süre beklemekdir. Faydalanma hakkı, işsizin işini isteyerek terki, kötü hareket sonucu işten çıkarılma, İş uyuşmazlıkları, uygun iş önerisi nin reddi, başka tür gelir elde etme sebebiyle kaybolur. İşsizlik sigortası kişiye belirli bir miktar ödenek ve belirli bir ödenek süresi öngörmektedir. Yukarıda ifade ettiğim gibi bu ödenek ne çok az ne çok fazla ne çok kısa sürede ne de çok uzun sürede olmamalıdır. s; işsizlik sigortası yönetimi genellikle ya ayrı bir teşkilatla ya iş ve işçi Bulma Kurumu içinde yada diğer sosyal sigorta kollarıyla beraber yürütülebilir. üçüncü bölümde işsizlik sigortası uygulayan ülkelere ve Türkiye'deki duruma değinilmiştir. İşsizlik sigortası kendisine verilen bu değerin bir sonucu olarak halen 41 ülkede uygulanmaktadır. Uygulamalardan önce sigortanın gerek Birleşmiş Milletler gerekse Uluslarara sı çalışma örgütü' nün tavsiye kararları ile tavsiye edildi ğini görmekteyiz, işsizlik sigortası istisnasız bütün Avrupa Topluluğu ülkeler i'nde uygulanmaktadır. Bunlar Almanya, Fran sa, İngiltere, Hollanda, italya, Belçika, Luxemburg, Danimar ka, Portekiz, Yunanistan, irlanda, ispanya'dır. Yine ekonomi ler bakımından farklılık arzeden ABD, Libya, Japonya, KKTC' de uygulanmalarını sıraladığımız ülkelerdir.vii Türkiye'deki işsizlik sigortası teşebbüsünün 40 yıla yakın bir mazisi olmakla beraber halen uygulama alanı bula bilmiş değildir. 1959 yılında bağlayan çalışmalar gerek yabancı uzmanlar nezaretinde gerekse ülkemizdeki işçi kuru luşlarının ve hükümetlerin ve DPT ile hatta siyasi partilerin programlarında yer almış ancak bir türlü kurulamamıştır. Iş ve îşçi Bulma Kurumu konuyla ilgili çalışmalarını 1959 yılında ÎLO uzmanı BOOTH' la başlamış, ve hazırlanan rapor 1960 ihtilali sebebiyle olsa gerek ancak 1963 yılında tekrar ele alınmış ve 1964 'te de yasa taslağı oluşturulmuş bu tas lağa DPT'ninde görüşleri eklenmiştir. Taslak 1967 'de ABD çalışma Bakanlığı İşsizlik Sigortası Müdürü MİLLER' l

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    86220

    İşsizlik sigortası ve Türkiye'de uygulanabirliği

    Başlık çevirisi yok

    RAMAZAN ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA KARA

  2. Tez No

    737622

    İşsizlik sigortası ve Türkiye'de işsizlik sigortası uygulamasının gelişimine yönelik inceleme

    Unemployment insurance and a review on the devolopment of unemployment insurance implementation in Turkey

    MELİKE TURBAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SigortacılıkDüzce Üniversitesi

    Sigortacılık ve Sosyal Güvenlik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM KÜLÜNK

  3. Tez No

    122877

    İşsizlik sigortası ve Türkiye uygulaması

    Unemployment insurance and Turkey practive

    MEHMET ZENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Sigortacılıkİstanbul Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEDAT MURAT

  4. Tez No

    124953

    İşsizlik sigortası ve Türkiye'deki uygulaması

    Başlık çevirisi yok

    EBRU SÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    SigortacılıkCumhuriyet Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FAZIL YOZGAT

  5. Tez No

    148219

    İşsizlik sigortası ve Türkiye modeli

    Unemployment insurance and the model of Turkey

    DURMUŞ ALİ VURKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    SigortacılıkSakarya Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERCAN AKYİĞİT

Geri Dön