Geri Dön

Azerbaycan-ABD ilişkileri ve Azerbaycan'da ABD algısı

Azerbaijan-USA relationships and the image of USA in Azerbaijan

PDF İndir

  1. Tez No: 312551
  2. Yazar: SAMIR MARDANOV
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 275

Özet

1991'de bağımsızlığını kazanan ve jeopolitik açıdan önemli bir konuma sahip olan Azerbaycan'ın temel amacı; uluslararası camianın eşit bir aktörü haline gelmek ve bağımsızlığını devam ettirerek güvenliğini korumak olmuştur. Dağlık Karabağ sorunu sebebiyle ortaya çıkan Ermenistan'la savaş durumu, ülkedeki iç karışıklıklar ve ekonomik sorunlar gibi nedenlerle toprak bütünlüğünün parçalanması tehlikesiyle karşı karşıya kalan Azerbaycan, toprak bütünlüğünü sağlayarak bağımsızlığını korumak için uluslararası toplumun desteğine ihtiyaç duymuş ve buna yönelik olarak da dış politikasını oluştururken Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) öncelik vermiştir. Küresel güçler arasında denge kurma veya bir küresel güçle daha yakın ilişki içerisinde olma şeklinde bir dış politika izleyen Azerbaycan, bu politikasını oluştururken dünyanın liderliğini üstlenen ABD'ye önem vererek uluslararası ilişkilerini bu yönde geliştirmiştir.Bağımsızlığını kazandıktan sonra Azerbaycan'da yaşanan birtakım olumsuzluklar ve sorunlar, ABD'deki güçlü Ermeni lobisinin ciddi çalışmaları ve yönetimin de Azerbaycan'ı önemsememesi gibi nedenler ikili ilişkilerin gelişimini engelledi. 1991-1994 döneminde ABD, Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle Azerbaycan'ı Ermenistan'a saldırmakla suçlayarak Azerbaycan'a yönelik her türlü ABD yardımını engelleyen ?Özgürlükleri Destekleme Yasası'na 907 Sayılı Ek? maddeyi uygulamaya koydu. Bu maddenin uygulanmasıyla da ikili ilişkilerde 1994'e kadar ?belirsizlik dönemi? yaşandı.1994'ten itibaren Azerbaycan petrolüne yönelik anlaşmaların imzalanmasıyla ikili ilişkilerde ?yakınlaşma dönemi?ne girildi ve ABD, Dağlık Karabağ sorununun çözümünde çeşitli kurumlar aracılığıyla daha etkin bir rol almaya başladı. Fakat iki taraflı görüşmeler sıklaşsa da ilişkilerin gelişimine yönelik olumlu adımlar atılamadı ve ABD sadece çeşitli sivil toplum örgütleri aracılığıyla Azerbaycan'a yardım programlarını uygulamaya koydu.11 Eylül 2001 olayları sonrasında ABD'nın Azerbaycan'a yönelik politikasında değişimler görülmüştür. Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünü daha fazla destekleyen ABD, ?Özgürlükleri Destekleme Yasası'na 907 Sayılı Ek? maddenin yürürlüğünü durdurmuştur. ?Uluslararası terörizme karşı ortak mücadele?de Azerbaycan'ın ABD'ye tam destek vermesi ve ABD'nin de Azerbaycan'daki ekonomik ve stratejik çıkarlarının önem kazanmasıyla birlikte ikili ilişkiler ?işbirliği? çerçevesinde gelişmiş ve bugüne kadar devam etmiştir.Böylece Azerbaycan-ABD ilişkilerinde 1991-2010 döneminin özeti yapıldı. Gelinen sonuç kısaca şöyledir: Her ne kadar iki devlet arasındaki ilişkilerde ilk başlarda olumsuzluklar nedeniyle belirsizlik dönemi yaşanmışsa da 1994'ten itibaren yakınlaşma dönemi başlamış ve 2001'den itibaren de olumlu gelişmelerle işbirliği dönemine girilerek bugüne kadar devam etmiştir. Bu durum, hem yapılan anket ve mülakatların sonucunda Azerbaycan toplumunda oluşan olumlu ABD algısının etkisinde Azerbaycan yönetiminin yürüttüğü dış politikayla, hem de ABD'nin Azerbaycan'a artan ilgisiyle açıklanabilir. Azerbaycan'da ABD'ye bakış açısının olumlu olduğu ve bu durumun, ikili ilişkilerin geliştirilerek işbirliği sürecinin devam ettirilmesine katkı sağladığı söylenebilir. Ayrıca Azerbaycan'da oluşan olumlu ABD algısının, Azerbaycan'ın ABD ve Batı Avrupa devletleri eğilimli bir dış politikaya yönelmesine de katkı sağladığı söylenebilir.

Özet (Çeviri)

Having achieved her independence in 1991 and having an important place in terms of geopolitics, Azerbaijan?s basic aim has been to become an equivalent actor of international community, to sustain its independence and to protect its security. Facing the threat of losing her territorial integrity due to the problems resulting from the Nagorno-Karabakh problem such as state of war with Armenia, upheavals within the country and economic problems, Azerbaijan has needed the support of international community in order to achive her territorial integrity and to protect her independence and for this aim she has constituted her foreign policy and given priority to the United States of America (USA). Sustaining a foreign policy of constituting an equilibrium among the global powers or having a closer relaitonship with a global power, Azerbaijan has formed this politics, given priority to the United States who assumed the leadership of the world and improved her international relationships towards this manner.Such reasons as certain problems and unfortunate incidents happened in Azerbaijan after she gained her independence, serious efforts of the Armenian lobby in USA and the administration?s ignorance of Azerbaijan have obstructed the progress of bilateral relationships. In 1991-1994 period USA accused Azerbaijan of attacking Armenia due to Nagorno-Karabakh problem and effectuated the Annexed Article no. 907 into the ?Code for Supporting Freedoms? which obstructed all kind of USA help towards Azerbaijan. After the execution of this article, an ?ambiguity period? was experienced in bilateral relationships until 1994.Beginning from 1994 with the agreements towards Azerbaijan oil, a ?convergence period? started between bilateral relationships and USA began to take more effective role in the solution of Nagorno-Karabakh problem through various institutions. But, even though frequent negotiations went on no positive steps were taken towards the improvement of relationships and USA put into practice the aid programs to Azerbaijan via various non-governmental organizations.After the incidents of 9/11/2001, certain changes were observed in the policy of USA towards Azerbaijan. Giving more support to the territorial integrity of Azerbaijan, USA stopped the execution of Annexed Article no. 907 into the ?Code for Supporting Freedoms?. Together with Azerbaijan?s full support to USA in ?mutual struggle against international terrorism? and the rising economic and strategic interests of USA in Azerbaijan, bilateral relationships developed within the frame of ?cooperation? and continued until today.So in, 1991-2010 period Azerbaijan-USA relationships can be summarized as follows: Even though an ambiguity period was seen in bilateral relationships at the beginning due to certain negative incidents, a rapprochement period started beginning from 1994 and since 2001 a cooperative period started thanks to positive developments and continued until today. This condition can be explained through the effect of USA image that came forth in Azerbaijan society via surveys and interviews, through the foreign policies of the government of Azerbaijan and through the rising interest of USA towards Azerbaijan. The view of people of Azerbaijan towards USA is positive and this condition contributed to the continuance of the cooperation period by improving the bilateral relationships. Moreover, the positive USA image generated in Azerbaijan was effective in Azerbaijan?s tendency towards USA and Western Europe-based foreign policy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    574889

    A neorealist analysis of Iran-Russia relations: Tajik and Syrian civil wars

    İran-Rusya ilişkilerinin neorealist bir analizi: Tacik ve Suriye iç savaşları

    ESRA YANIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Ortadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA GÖÇER AKDER

    DR. ZELAL ÖZDEMİR

  2. Tez No

    475269

    Güney Osetya ve Abhazya sorunları çerçevesinde Tiflis-Moskova ilişkileri: 1989-2008

    Tbilisi-Moscow relationships on South Ossetia and Abkhazia issues: 1989-2008

    FARİDA BABAEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Uluslararası İlişkilerAkdeniz Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK

  3. Tez No

    711620

    Gorbaçov döneminin Türk basınına yansımaları (1985-1991)

    Reflections of the Gorbachev period on the Turkish press (1985-1991)

    BETÜL AYDIN KARGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    GazetecilikMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OKAN YEŞİLOT

  4. Tez No

    148090

    Bağımsızlık sonrası dönemde Azerbaycan-ABD ilişkileri

    Başlık çevirisi yok

    HANIFA AHMADOV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Uluslararası İlişkilerYıldız Teknik Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GENCER ÖZCAN

  5. Tez No

    205002

    Azerbaijan's relations with the united states in the post-Soviet era

    Sovyet sonrası dönemde ABD-Azerbaycan ilişkileri

    YELİZ KÜPÇÜK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Avrasya Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OKTAY FIRAT TANRISEVER

Geri Dön