Geri Dön

Enerji iletim hat yakınına düşen yıldırım boşalmalarının oluşturduğu elektrik ve manyetik alanlar

Electric and magnetic fields due to lightning strokes in the vicinity of a power transmission line

  1. Tez No: 312803
  2. Yazar: İDRİS SEVGEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. M.SEZAİ DİNÇER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 180

Özet

Yıldırım, oluşturduğu ve taşıdığı büyük elektrik yükü ve akımlarla çevreye, enerji sistemlerine ve canlılara zarar verebilmektedir. Günümüze kadar süregelen ve hâla önemli bir araştırma konusu olan yıldırım akımı, araştırmalar ve deneyler neticesinde, farklı modellerle neredeyse matematiksel olarak ifade edilebilmektedir. Yıldırım akımının hem direk hem de endüklenerek etki ettiği havai iletim hatları, oluşan akımın hat üzerindeki etkisini önleyici ya da en aza indirgeyecek şekilde dizayn edilmektedir. Ancak değişken karakteristiğe sahip olan yıldırım akımının, oluşturduğu elektromanyetik alan da, hat üzerinde değişik genliklerde endüklenmektedir. Yıldırım akımının endüklenmeyle havai iletim hattında oluşturduğu elektromanyetik alanın konu alındığı bu çalışmada, yıldırım sonucu oluşan geri dönüş darbe akımının (return stroke current) matematiksel olarak ifade edildiği, elektromanyetik alan hesaplamasına uygun bir RSC (Return Stroke Current) modeli seçilmiştir. Yıldırım akımının meydana getirdiği elektrik ve manyetik alanların matematiksel olarak belirlenmesinde yine bir LEMP (Lightning Electromagnetic Pulse) modeli seçilmiştir. Seçilen modeller, yıldırım kanalına uygun akımların verilmesi için düzenlenmiştir. Yıldırım akımı olarak pozitif akım dalgası, kare akım dalgası ve son olarak da parçalı geri dönüş darbe akımı seçilmiş ve matematiksel tanımı yapılarak seçilen modellere göre tekrar düzenlenmiştir. Akımların havai iletim hattında oluşturduğu yatay, dikey elektrik alan ve manyetik alan eşitlikleri uygun parametrelerle MATLAB'da geliştirilen bir program vasıtasıyla bulunmuştur. İletim hattından olan yatay ve dikey mesafelerin değişik geri dönüş darbe akım genliklerindeki etkileri; iletim hattında oluşan manyetik alan yoğunlukları, yatay elektrik alan yoğunlukları, dikey elektrik alan yoğunlukları ve toplam elektrik alan yoğunlukları ile birlikte elde edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Lightning, can damage the environment, energy systems via carrying electric charges and large currents. Lightning current, today still important research subject that continuing to the present, as a result of researching and experiments, almost can be expressed in mathematically with different models. Overhead transmission lines, effected either directly or inducing by the lightning current, have designed to minimize or prevent the effect of the current occur on the line. Electromagnetic field that generated by the lightning current has variable characteristic, can be induced in different amplitudes on overhead transmission lines. In this study, which focused on electromagnetic field created by the lightning current via inducing, a RSC (Return stroke current) model preferred that is a mathematical definition of lightning return stroke current as a result of lightning, and is available for calculation of electromagnetic field. Also another LEMP (Lightning electromagnetic pulse) model is selected, for definition of electromagnetic fields are formed with lightning current. The models are rearranged for injection of appropriate currents to the lightning current. Positive current wave, square current wave and finally piecewise return stroke current are decided as lightning current and according to selected models with mathematically definition. Horizontal, vertical electric field and magnetic field equations of those currents are obtained by means of a program developed in MATLAB with convenient parameters. The effects of horizontal and vertical distances from the transmission line at various return stroke current magnitudes are investigated together with the magnetic field intensities, the horizontal electric field intensities, the vertical electric field intensities and the total electric field intensities occurred on the overhead transmission line.

Benzer Tezler

  1. Dağıtım şebekelerinde yıldırım aşırı gerilimlere karşı koruma

    Protection against lightning overvoltages in power distribution systems

    AHMET TURAN ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİnönü Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MEHMET SALİH MAMİŞ

  2. Optimal integration of dg units into unbalanced distribution networks

    Dengesiz elektrik dağıtım şebekelerinde dağıtık üretim birimlerinin optimal entgrasyonu

    MOHAMMED BAMATRAF

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDOĞAN ÖZDEMİR

    PROF. DR. OĞUZHAN CEYLAN

  3. Enerji iletim hattındaki kayıpların yapay sinir ağları ile tahmini

    Prediction of power transmission line losses with artificial neural networks

    ÖZLEM RABİA GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ TUNTAŞ

  4. Altı fazlı enerji iletim sistemlerinde şönt reaktör lokalizasyonunun etkilerinin incelenmesi

    The Studying on localization effects of shunt reactors in six-phase power transmission systems

    FATMA GÜL ÜNLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. H. NUSRET YÜKSELER

  5. Elektrik enerji piyasalarında iletim hat parametrelerinin tıkanıklık üzerine etkileri

    The effects of transmission line parameters on congestion in competitive power markets

    CANAN ZOBİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. CANBOLAT UÇAK