Güneydoğu Anadolu Projesi'nin (GAP'ın) çevresl etkileri ve çevre bilinci: Şanlıurfa ili Çamlıdere köyü örneği
The environmental impacts of Southeast Anatolian Project and environmental consciousness: The case of Şanlıurfa province Çamlıdere village
- Tez No: 313093
- Danışmanlar: PROF. DR. EROL DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Sosyoloji, Public Administration, Sociology
- Anahtar Kelimeler: GAP, çevresel sorunlar, çevre bilinci, SAP, environmental problems, environmental conciousness
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 218
Özet
Türkiye'de bölgeler arası gelişmişlik farklarını gidermek amacıyla Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde sosyoekonomik gelişmeyi öngören GAP, barajlar üzerine inşa edilmiş bir proje olarak karşımıza çıkmaktadır. Enerji üretimi ve sulu tarımın geliştirilmesi yoluyla Bölge'nin azgelişmişliğinin giderilmesini hedefleyen GAP, akarsular üzerine inşa edilen barajlarla, gerek sucul, gerekse de karasal ekosistem için birtakım riskleri beraberinde getirebilmektedir.GAP, her ne kadar çok sektörlü bir proje olsa da, bölgesel açıdan asıl hedefi, sulu tarımla beraber ekonomik gelişmeyi sağlamaktır. Fakat GAP kapsamında sulu tarıma geçilmesiyle beraber sulu tarım alanlarında birtakım çevresel sorunların arttığı görülmektedir.Sulu tarımla beraber, tarım topraklarının nadasa bırakılmaması ve çiftçilerin, sulu tarım koşullarında birim alandan maksimum verim elde etmek amacıyla daha çok kimyasal (gübre ve ilaç) kullanma tutum ve davranışı içerisinde olması, çevresel açıdan birtakım olumsuz etkileri olan kimyasalların (gübre ve ilaç) kullanım oranında önemli artışlar meydana getirmiştir. Sulu tarımla beraber gelişen bir diğer önemli çevresel sorun da toprak tuzlanması sorunudur. Yörede sulu tarım, büyük ölçüde salma sulama yöntemiyle yapılmaktadır. Bu durum, buharlaşma oranının da yüksek olması nedeniyle topraktaki tuz oranının artmasına neden olmaktadır. Toprak tuzlanması, toprağın verim kapasitesini olumsuz etkilemekte ve zamanla toprağın ürün yetiştirilemez hale gelmesine neden olmaktadır.Bu araştırmada, GAP'la beraber, sulu tarım alanlarında gelişen çevresel sorunlar bağlamında tarımsal üretimin aktif bileşeni olan çiftçilerin çevre bilinci geliştirip geliştirmedikleri araştırılmıştır. Araştırma, nitel araştırma tekniğine dayalı olup, araştırma kapsamında 20 çiftçi ve 3 tarım uzmanı ve 1 çevre uzmanı olmak üzere, toplam 4 uzman ile derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonucunda elde edilen veriler, etkileri doğrudan gözlemlenemeyen kimyasalların (gübre ve ilaç) kullanımı ve çevre ilişkisi konusunda çiftçilerin, bilinçlenmenin ön koşulu olan bilgilenme aşamasında bile olmadıklarını; etkileri doğrudan gözlemlenebilen toprak tuzlanması konusunda ise çiftçilerin, bilgilenme aşamasını tamamladıkları; fakat tuzlanmaya neden olan sulama yönteminde hala ısrar etmeleri çiftçilerin, gelişen çevresel sorunlar karşısında çevre bilinci geliştirmediklerini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
We face to GAP which is important for social economic development in South East Anatolia Region to remove development differences among regions in Turkey, as a project that has been built on dams. Targeting to overcome underdevelopment of Region by developing energy production and irrigated agriculture, GAP may bring some risks together with dams which were built on rivers, both for aquatic and terristorial ecosystem.Despite the fact that GAP is a multi sector project, its main target is to produce economic development with irrigated agriculture intended for Region. Nevertheless, along with irrigated agriculture ranging GAP in irrigated agriculture fields, some environmental problems are seen to increase.With irrigated agriculture, not resting agricultural earth and farmers? using much more chemical (fertilizer and pesticide) materials for treatment purposes to produce maximum feasibility in watery agricultural conditions, resulted an important increase in the proportion of usage of chemicals (fertilizer and pesticide) which have some negative results as means of environment. Another important environmental problem along with irrigatedd agriculture is also salinition in soil. İrrigated agriculture is mostly done by release irrigating method. This situation, because of the vaporization percentage is high causes to increase salt proportion in soil. Salinition in soil influences feasibility in the capacity of the soil negatively and causes that soil being unable to be cultivated day by day.In this research, with GAP it has been searched whether farmers being an active components of agriculture, develop environmental consciousness in the ontext of environmental problems which have been emerged in irrigated agriculture fields. Research is based on qualitative search technique and fulfilled in-depth interviews with 20 farmers and experts and 4 experts within.In result of data found in research shows that, about usage of chemicals (fertilizer and pesticide) which their influences are not directly observed and environmental relationship, farmers are not even in the phase information which is fore condition of consciousness. About salinity in soil in which their influences are observed directly, the result shows that farmers, this time, are in phase information; but their still insist on irrigation method which cause salinity, shows that they couldn?t develop environmental consciousness across emerged environmental problems.
Benzer Tezler
- Güneydoğu Anadolu Projesi ve çevresel etki araştırması
Southeastern ana tolıan project and environmental impact assasment
NİLÜFER NACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Çevre MühendisliğiFırat ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SÜCAATTİN KIRIMHAN
- Başlıca iklim parametrelerinin bitki su tüketimine etkilerinin uzaktan algılama yöntemleri ile araştırılması
Investigation of effects of major climate parameters on crop water consumption using remote sensing methods
ORKAN ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2014
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEBİYE MUSAOĞLU
PROF. DR. CANKUT ÖRMECİ
- Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) sahasında iklim değişimleri ve bu değişimlerin çevresel etkileri
The Climatic changes in the Southeastern Anatolian Project (Called GAP in Turkish) area and environment impacts of this changes
GÜL HİCRAN BAYMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARBAROS GÖNENÇGİL
- Gap ve üç aşamalı planın ortadoğu bölge güvenliğindeki rolü
The Role of the southeastern anatolia project for Turkey and three-phase plan in the security of middle-east region
AHMET GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Siyasal BilimlerHacettepe ÜniversitesiHidropolitik Ana Bilim Dalı
DR. MİTAT ÇELİKPALA
- GAP bölgesinde insan yerleşmelerinin iyileştirilmesi amacıyla alçı katkılı kerpiç ve tuğla duvarın Şanlıurfa toplu konut projesi üzerinde karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
GAMZE HELVACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE IŞIK