Kırgız Türklerinin arkaik destanlarında mitik unsurlar
Mythical elements in the archaic epics of Kyrgyz Turks
- Tez No: 313198
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ TORUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Arkaik Destan, Destan, Kırgız Destan Geleneği, Mitoloji, Archaic Epic, Epic, Kyrgyz Epic Tradition, Mythology
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Destanlar, bir ulusu derinden etkilemiş bir olayın, uzun bir müddet şifahi gelenekte anlatılmasına müteakip bir ozan tarafından estetize edilmesiyle oluşmuş edebi ürünlerdir. Muhtevalarının ilkelliği bağlamında arkaik ve klasik olmak üzere iki grupta toplanabilirler. Arkaik destanlar, toplumların mitolojilerinin çözümlenmesinde önemli kaynaklardır.Türk destancılık geleneği içerisinde Kırgız sahası son derece canlı ve güçlü bir alandır. Bu araştırmada Kırgız Türklerinin Boston, Kocacaş, Er Töştük ve Coodarbeşim adlı dört arkaik destanındaki, Türk mitolojisine ait olan unsurlar tespit, tasnif ve tahlil edildi. Bu mitolojik unsurlar, Türk dünyasının çeşitli tarihi ve coğrafi uzantıları ile bağdaştırılarak, bilgi üretilmeye çalışıldı. Bu yönü ile çalışma, keşfedici bir araştırmadır.Çalışmanın birinci kısmında destan, arkaik destan, mitoloji gibi kavramlar tartışıldı, araştırma kapsamındaki dört destanın varyantları ve olay örgüleri hakkında bilgi verildi. Destanlarda tespit edilen mitik unsurlar, Türk kozmolojik algısının bölümlerine göre ?gök, yer ve yaraltı? olmak üzere üç grupta toplandı, tanımlandı ve taşıdıkları anlamlara ulaşılmaya çalışıldı. Bu gruplar sırasıyla çalışmanın ikinci bölümünün alt başlıklarını oluşturdu. Çalışmanın sonunda ise genel bir sonuca ulaşılmaya çalışıldı.
Özet (Çeviri)
Epics are the works of literature, which have been formationed with to be aestheticated by a poet, subsequently an events long living in oral tradation afterwards profoundly effected whole nation. They can be classified in two groups, which callad classical and archaic in the context of their contents? primitiveness. Archaic epics are important origins in analysing the mythologies of the communities.Kyrgyz field is highly influential and living area in the Turkish epic tradition. İn this research, it was determied, classified and analysied that the elements belonging to Turkish mythology, which are in the archaic epics of Kyrgyz Turks, whose names are Boston, Kocacaş, Er Töştük and Coodarbeşim. İt was tried to make information basing these mythical elements with harmonizing Turkish world?s various historical and geograficial extensions. With this characteristic, the study is a discovering research.İn the first part of the study, it was argued that the concepts such as epic, arcahic epic and mythology, it was informed about the variants and plots of the four epics which have been included by the research. The mythological elements, determined in the epics, have been gathered in three parts which are ?sky, ground and underground? according to the parts of Turkish cosmological perception, they were defined and it was tried to have get the meanings what they had. These groups respectively formed second part of the studies involved topics. As for the end of the study, it was tried to reach a general conclusion.
Benzer Tezler
- Türk kültüründe kadının rolü ve Kırgız destanlarındaki yansımaları
The role of women in Turkish culture and its reflections in Kyrgyz epics
CEREN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SosyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TURAN KALLİMCİ
- Kurbangali Halidi'nin 'Tevârîh-i Hamse-i Şarkî' adlı eserindeki eskimiş kelimeler
Курбангали Халидинин «Таварих-и хамса-и шарки» аттуу чыгармасындагы эскирген сөздөр
CHİNGİS BEGİMTAYEV
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAALAYBEK ABDİYEV
- Kırgız Türklerinin halk inançlarında büyüler
Spells in the folk beliefs of Kyrgyz Turks
NAZİFCAN AS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÇERİBAŞ
- Kırgız Türklerinin destanlarında mitolojik unsurlar
The mythological elements in the epics of Kyrgyz Turks
ŞULE GEZER
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYRAM DURBİLMEZ
- Kırgız Türklerinin Ulupamir'e göçü
The migration of Kyrgyz Turks to Ulupamir
MUHAMMED DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TEKİN TUNCER