Anadolu sahası âşık hikâyelerinde zaman ve mekân
The use of time and place in the minstrel stories from Anatolia
- Tez No: 314178
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET TEMİZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 338
Özet
Dinamik bir yapıya sahip olan kültürün kurucu unsurlarından birisi de hikâyelerdir. Anadolu Türk halk kültürünün renkli anlatmalarından olan ve yüzyıllarca sevilerek dinlenen halk hikâyeleri bu bakımdan önemlidir. Kendisini belli bir coğrafyada sınırlanmış, günlük olayların içerisinde bulan insanlar bu hikâyelerde ölümsüz aşkla tanışmış, heyecanlı olaylarla karşılaşmış, bunlarla hayallerini beslemişlerdir.Destan döneminin kendine özgü hikâye mantığından farklı olan halk hikâyeleri, Anadolu'daki zihniyet değişiminin de en kuvvetli şahitlerinden birisi olmuştur. Değişimin izini sürmekte yararlanılması gereken kaynaklardır halk hikâyeleri.Destana kıyasla konu ve üslûptaki değişimin mekân ve zaman tasarruflarını değiştirmesi de kaçınılmaz olmuştur. Herşeyden önce kahramanlar değişmiştir. Alp, alperen tipleri yerlerini badeli âşıklara bırakmıştır. Kişilik özelliklerine bağlı olarak mekânların değişmesi gözönüne alınırsa, `alp'in mekânıyla `badeli âşık'ın mekânlarının farklı olması gayet tabiî olduğu gibi, zamanı yaşamaları farklı olmaktadır.Yaptığımız bu çalışmayla Anadolu sahasındaki aşk konulu halk hikâyelerini inceleyerek mekân ve zaman algısını bulmaya çalıştık. Bu amaçla çalışmamızı üç ana bölüme ayırdık. Birinci bölümde; hikâye, halk hikâyesi, mekân ve zaman kavramlarını irdelemeye, mekân ve zamanın Türk kültüründeki anlamını bulmaya çalıştık. İkinci bölümde halk hikâyelerindeki mekânı ve zamanı ana hatlarıyla anlamaya çalıştık. Üçüncü bölümde ise asıl yapılmak istenen, halk hikâyelerinde mekânın işlevleri ve zaman tasarrufları, örneklerden yola çıkılarak belirlenmeye çalışıldı.
Özet (Çeviri)
One of the constituent elements of culture that having a dynamic structure is stories. Minstrel stories, as having different kind of logic than folk epic, was the most powerful witness to mentality changing in Anatolia. Minstrel stories are helpful for tracing the changes, in question. Changes in subject and style lead to an inevitable changes in understanding and use of place and time. First of all, the heroes, protagonists have changed. Types ?alp,? ?alperen? leaving their places to lovers. If characteristics of spaces depending on personality changes, then, of course `alp?s space' and `lover?s space must be quite different from each other.So, the aim of this research is to find out the unique side of place and time in folk narratives. For this purpose, our academic research divided into three main sections. In the first chapter, we worked on the concepts of story, minstrel story, place and time, beside we tried to explore the meaning of place and time in Turkish culture. In the second chapter, we tried to examine the main lines of the place and time that used in minstrel stories. In the third section we worked out to accomplish main purpose of our research, namely, the functions of place and time that use in minstrel stories on the basis of the examples submitted.
Benzer Tezler
- Türkmen şairi Şabende'nin 'Gül-Bilbil' destanı
Gül-Bilbil epic by Türkmen poet Şabende
ADNAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SONER SAĞLAM
- Anadolu sahası âşıklığında sözel mizah
Verbal humor in minstrelsy the Anatolian field
TALHA ÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Âşık Murat Çobanoğlu'nun hikâyeciliği ve hikâye repertuvarı
Storytelling and story repertoire of minstrel Murat Cobanoglu
GÜLSÜM SADIÇ
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Anadolu sahası âşık edebiyatında milliyetçilik
Nationalism in minstrel literature of Anatolian field
HAKAN ALBAYRAK
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM DURBİLMEZ
- Feminist kurama göre Anadolu sahası âşık tarzı şiir geleneğinde kadın
According to the feminist theory, woman in Anatolian minstrel style poetry tradition
ÖZLEM ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. METE TAŞLIOVA
PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU