Âşık Murat Çobanoğlu'nun hikâyeciliği ve hikâye repertuvarı
Storytelling and story repertoire of minstrel Murat Cobanoglu
- Tez No: 717085
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1213
Özet
Çalışmada, Âşık Murat Çobanoğlu, bildiği ve anlattığı hikâyeler ile tasnif ettiği hikâyelerden oluşan repertuvar zenginliği kapsamında“usta âşık anlatıcı”vasfıyla incelenmiştir. Çalışma, altı bölüm ve metinlerden oluşmaktadır. Giriş başlıklı Birinci Bölüm'de halk hikâyeleri; kaynakları, tasnifler, hikâye ve hikâyecilik konulu yapılmış çalışmalar kapsamında ele alınmıştır. Kars hakkında genel bilgiler verildikten sonra, Kars'ta hikâyecilik geleneği ve etkileşim içinde olduğu kültür muhitleri üzerinde durulmuştur. İkinci Bölüm'de, Anadolu sahası hikâyecilik geleneği, icra merkezli kuramlar çerçevesinde anlatıcı, dinleyici, metin, mekân ve icra açısından bütüncül bir yaklaşımla ele alınmıştır. Ayrıca halk hikâyeciliğinin günümüzdeki durumu değerlendirilmiştir. Üçüncü Bölüm, Âşık Murat Çobanoğlu'nun hayatı ve sanatı üzerine kuruludur. Hayatı hakkında bilgi verildikten sonra âşıklık sanatıyla ilgili faaliyetleri sıralanmıştır. Yapılmış ve yayımlanmış çalışmalar doğrultusunda“Âşık Murat Çobanoğlu Bibliyografyası”oluşturulmuştur. Dördüncü Bölüm'de Âşık Murat Çobanoğlu'nun hikâyeciliği; anlatıcılığı ve musannifliği yönüyle değerlendirilmiştir. Bildiği ve anlattığı hikâyeler ile tasnif ettiği hikâyeler listelendikten sonra anlattığı hikâyelerin epizot ve özetleri verilmiştir. Hikâyelerde görülen benzerlikler ve farklılıklar“benzer metin”ler kapsamında mukayese edilmiştir. Beşinci Bölüm, metinlerin incelenmesine yöneliktir. Metinlerin olay örgüleri, motifleri ile dil ve anlatım özelikleri incelenmiştir. Anlatım sırasında ortaya çıkan unutma, hatırlama, tekrar ve şaşırmaya bağlı değişikliklerle ilgili tespitler yapılmıştır. Altıncı Bölüm'de hikâyelerdeki şiirler, söylendiği yere, duruma ve söyleyene göre tasnif edilmiş; biçim özellikleri açısından incelenmiştir. Manzum parçaların müzikal özellikleri üzerinde durulmuştur. Yazılı kaynaklardan tespit ettiğimiz metinlerle birlikte, teyp kasetlerindeki ve Türk Dil Kurumu Projesi kapsamında gerçekleştirilen derleme kayıtlarındaki hikâyelerin tarafımızca yazıya aktarılmış metinleri çalışmanın sonuna eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, Minstrel Murat Cobanoglu has been examined as a“master minstrel narrator”within the scope of the repertoire diversity consisting of 'master made' stories known and narrated by him as well as stories classified by him. The study consists of six chapters and texts. In the First Chapter titled Introduction, the folk tales are discussed within the scope of their sources, classifications as well as studies on stories and storytelling. After providing general information about Kars Province, the tradition of storytelling in Kars and the cultural environments it interacts with are highlighted. In the Second Chapter, the storytelling tradition of Anatolia is handled with a holistic approach in terms of narrator, audience, text, place, and performance within the framework of performance-centered theories. Additionally, the current situation of folk storytelling is also evaluated. The Third Chapter is based on the life and art of Minstrel Murat Cobanoglu. After informing about his life, his activities related to the art of minstrelsy are listed.“Minstrel Murat Cobanoglu Bibliography”has been created in line with the conducted and published studies. In the Fourth Chapter, the storytelling of Minstrel Murat Cobanoglu is evaluated in terms of his narratorship and authorship. After listing the 'master made' stories he knew and told as well as the stories he classified, the episodes and summaries of the stories he narrated are provided. The similarities and differences in the stories are compared within the scope of“similar texts”. The Fifth Chapter is related to the analysis of the texts. The plots, motifs, language, and narrative features of the texts are examined. Some determinations have been made relating to the changes about forgetting, remembering, repetition, and surprises taking place during the narration. In the Sixth Chapter, the poems in the stories are classified in line with their locations, situations, and narrators; and are also examined in terms of their morphologies. The musical features of the narratives in verse are emphasized. The texts of the stories in the tape cassettes and the compilation records made within the scope of the Turkish Language Association Project and transcribed by us have been included at the end of the study, along with the texts identified from the written sources.
Benzer Tezler
- Âşık Murat Çobanoğlu'nun on birli hece ölçüsü ile yazılan şiirlerindeki değerler eğitimi unsurlarının incelenmesi
Analysing of values education factors in Aşik Murat Çobanoğlu's poems written with 11th syllabic meter
DEMET ÖZER YÜRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜZAHİR KILIÇ
- Âşık Murat Çobanoğlu'nun şiirlerinin dilin dört temel becerisi açısından incelenmesi
Analyzing the poems of Ashik Murat Çobanoğlu in terms of four basic skills of language
SERKAN AKBABA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAD ÇAĞRI BOZKIRLI
- Karslı Âşık Murat Çobanoğlu merkezinde Âşıklık geleneği ve medya ilişkisi
Minstrel tradition and the relationship with media in Minstrel Murat Çobanoğlu (From Kars) centre
ÖZCAN ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Kafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADEM BALKAYA
- Âşık Rüstem Alyansoğlu Hayatı, sanatı ve şiirleri
The Life, the Art and the poetry of minstrel Rüstem Alyansoğlu
YİĞİT ALPKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Manisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUZAFFER ÇANDIR
- 20. Yüzyıl Türk halk şiirinde değer algısı
Perception of value in 20th Century Turkish folk poetry
RECEP DEMİR
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER SARAÇ