Âşık Şenlik kolu halk hikâyeciliğinde renk ve sayı sembolizmi
Color and number symbolism in Asik Senlik ecol folk storytelling
- Tez No: 914225
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER METE TAŞLIOVA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 588
Özet
Türk kültürünün önemli merkezi olan Anadolu sahası maddi ve manevi değerleri bünyesinde barındırmaktadır. Anadolu sahası âşıklığı, bu değerlerin yaratılması ve yaşatılmasında önemli görevler üstlenmiştir. Kendisine has uygulama ve kuralları olan âşıklık geleneğinin aktarımı Anadolu sahasında oluşturulan âşık kolları ile sağlanmaktadır. Anadolu sahası âşıklığında usta-çırak geleneğiyle peşi sıra yetişen çıraklar, usta kabul ettikleri âşığın dilini, üslubunu, şiirlerindeki ayak kullanımını, tasnif ettiği hikâyelerini esas alarak gelenek içerisinde ustalarına bağlı davranırlar. Usta âşığın bu özellikleri yaşatılarak kültür ve bilgi aktarımı sağlanmış, aynı gelenekte çalıp söyleyen âşıklar tarafından Anadolu sahasında âşık kolları oluşmuştur. Âşık kolları geleneğin parçası olurken geleneğin yaşatılması ve aktarılmasında önemli unsurlardan biri olmuş, usta âşıkların hâlen yaşatılmasında da etkisini göstermiştir. Anadolu sahasında pek çok âşığı etkileyen Âşık Şenlik, farklı icra ortamlarında sanatını icra ederek geleneğin devamlılığının sağlanmasında önemli görevler üstlenmiştir. Âşık Şenlik, üç hikâye tasnif ederek bu hikâyeleri Anadolu sahasında anlatmıştır. Âşık Şenlik'ten sonra bu hikâyeler Anadolu sahasında icra edilmeye devam etmiş ve Âşık Şenlik kolunda yetişen diğer âşıklar tarafından da hikâyeler tasnif edilerek geleneğe hizmet etmiş, Âşık Şenlik kolunun yaşatılmasına katkı sağlamışlardır. Âşıklar, tasnif ettikleri hikâyelerde bulunduğu toplumu yansıtmışlardır. Hikâyelerde yer alan renk ve sayılar, oluşturulduğu toplumda farklı anlamlar barındıran göstergelerdir. Âşık Şenlik'in hikâyelerinde yer alan renk ve sayılar, Âşık Şenlik kolunda yetişen âşıkların tasnif ettiği hikâyelerde de kullanılmaya devam etmiştir. Çalışmada yer alan Âşık Şevki Halıcı, Âşık Şeref Taşlıova ve Âşık Murat Çobanoğlu'nun tasnif ettiği hikâyeler incelendiğinde renk ve sayıların benzer şekilde kullanımlarının yanı sıra farklı şekilde kullanımları da görülmektedir. İnceleme sonucunda âşık kolları içerisinde kültür ve bilgi aktarımının olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The Anatolian region, which is the important center of Turkish culture, contains material and spiritual values. Anatolian minstrelsy has undertaken important tasks in the creation and survival of these values. The transmission of the minstrel tradition, which has its own practices and rules, is provided by minstrel branches formed in the Anatolian field. In the Anatolian field of minstrelsy, the apprentices, who grow up one after the other with the master-apprentice tradition, act loyal to their masters within the tradition based on the language, style, use of feet in their poems, and the stories they classify. By keeping these characteristics of the master minstrel alive, culture and knowledge transfer was ensured, and minstrel branches were formed in the Anatolian field by minstrels who played and sang in the same tradition. While the branches of minstrelsy have become a part of the tradition, it has been one of the important elements in the survival and transmission of the tradition, and has also shown its effect on the survival of master minstrels. Asik Senlik, who influenced many minstrels in the Anatolian field, has undertaken important tasks in ensuring the continuity of the tradition by performing his art in different performance environments. Asik Senlik classified three stories and told these stories in the Anatolian field. After Asik Senlik, these stories continued to be performed in the Anatolian field and the other minstrels who grew up in the branch of Asik Senlik served the tradition by classifying the stories and contributed to the survival of the branch of Asik Senlik. The minstrels reflected the society in the stories they classified. The colors and numbers in the stories are indicators that have different meanings in the society in which they are created. The colors and numbers in the stories of Asik Senlik continued to be used in the stories classified by the minstrels who grew up in the branch of Asik Senlik. When the stories classified by Asik Sevki Halıcı, Asik Seref Taşlıova and Asik Murat Cobanoğlu are examined, it is seen that colors and numbers are used in a similar way as well as in different ways. As a result of the analysis, it was determined that there is a transfer of culture and knowledge within the branches of minstrelsy.
Benzer Tezler
- Çıldır âşık havaları'nın ezgisel yapıları ve âşık şenlik hikâyelerinde Çıldır âşık havaları'nın yeri
Melodic structures of Çıldırr minstrel music and the place of Çildir minstrel music in minstrel şenlik's stories
NECDET KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Ardahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH ŞAYHAN
- Aşık tarzı şiir geleneğinde şenlik yolu
Başlık çevirisi yok
DUYGU ŞEYDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TURHAN KAYA
- Âşık Mürsel Sinan Uğursu (hayatı-sanatı-eserleri)
Life arts and works of Aşık Mursel Sinan Uğursu
SEYFETTİN GELEKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ALİ TORUN
- Aşık Gökmen Dursunoğlu'nun hayatı, sanatı ve şiirleri üzerine bir inceleme
A study on the life, art and poems of Aşık Gökmen Dursunoğlu
CANER KİLDİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Kafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA KIMIŞOĞLU
- Aşık Şeref Taşlıova'nın hayatı, sanatı ve eserleri
National Poet Şeref Taşlıova's life, art and work of art
ALPER KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA ŞENEL