İsmail Hakkı Bursevi'nin 'Şerh-i Pend-i Attar' (Attar'ın Pendnamesi'nin Açıklaması) adlı eseri üzerine bir inceleme ve Attar'ın Pendname'si ile karşılaştırılması
An analysis of Ismail Hakkı Bursevi's 'Şerh-i Pend-i Attar' (An Interpretation of Attar's Pendname) and a comparison between Bursevi's work and Attar's Pendname
- Tez No: 314921
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA TULGA OCAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 709
Özet
İsmail Hakkı Bursevî, Şerh-i Pend-i Attâr isimli eserini 17 Ramazan 1136'da tamamlamıştır. Ömrünün son yıllarında yazdığı bu eserinde derin bilgi ve birikiminden yararlanmış olmalıdır. Eserlerinin büyük bir kısmı tasavvufla alâkalıdır. Şerh sahasında başarılı olması ve bu kadar çok eser kaleme almasında mutasavvıf kimliğinin büyük etkisi olmuştur. Düşüncelerini ifade edebilmek için şiiri ve sözü vasıta kılmıştır.Feridüddin Attâr'ın Pendnâme'si yazıldığı dönemden itibaren Şark- İslâm kültürüne tesir etmiştir. Nasihat etme, küçük kısa hikâyelerle okuyucuya ders verme gelenek halini almıştır. Pendnâme de Türk halkı tarafından sevilerek okunmuş bir ahlâk kitabıdır. Pendnâme'nin sadece Türkçe'ye tercümeleri yanında şerhleri de yapılmıştır. İsmail Hakkı aynı zamanda okullarda ders kitabı olarak da okutulan Pendnâme' yi şerh etmiştir.Çalışmamız inceleme ve metin bölümü olmak üzere iki esas bölümden meydana gelmektedir. Giriş kısmında Feridüddin Attâr'ın hayatı ve Türk Edebiyatı'nda Pendnâme hakkında bilgi verildi. İnceleme bölümünde öncelikle Şerh-i Pend-i Attâr' ın müellifi İsmail Hakkı'nın hayatı-edebî şahsiyeti- eserleri yer almaktadır. Şerh-i Pend-i Attâr'da yer alan eser ve şahıs isimleri; İsmail Hakkı'nın Pend-i Attâr'ı şerh ederken kullandığı Arapça gramer terimlerinin listesi; genel bir değerlendirme yer almaktadır. Ayrıca İsmail Hakkı'nın şerhinde esas aldığı Pendnâme ile Farsça metin karşılaştırılması yapılmıştır. Metin bölümünde Şerh-i Pend-i Attâr'ı transkribe ettik. Elimizdeki nüsha müellif hattı olduğundan nüsha karşılaştırılması yapılmamıştır.Sonuç bölümünde de Şerh-i Pend-i Attâr hakkında genel bir değerlendirme yapılmıştır. Türk Edebiyatı'nda yazılan şerhlerin ansiklopedik eserler olduğu bilinen bir şeydir. İsmail Hakkı edebiyatımızda şerh sahasında önemli bir yere sahiptir. Mesnevî ve Muhammediyye gibi Türk halkı tarafından asırlarca okunmuş iki büyük esere şerh yazmıştır. Eserini didaktik gaye ile kaleme aldığı cümle aralarında yaptığı uyarı ifadelerinden anlaşılmaktadır. Pendnâme metniyle yaptığımız karşılaştırmadan anlaşılmaktadır ki büyük bir titizlikle metni kurmuş, nüsha karşılaştırmaları yapmış ve bilgi birikiminden yararlanarak eserini meydana getirmiştir.
Özet (Çeviri)
Ismail Hakkı Bursevî completed his work which name is Şerh-i Pend-i Attâr in 17th Ramadan of 1136. He must have benefited from his deep knowledge and intelligence in this book that writen last years of his life. A large part of his works relate to Sufism. His mystical identity have been received influence of being successful in the field of commentary and wrote so many works. He was implement to poetry and lyrics for express his thoughts.Pendnâme, that written by Feridüddin Attâr, have been an effect on Oriental-Islamic culture from the written period. To counsel and instruct to the reader with the short stories has become a tradition. Pendnâme is also a moral book which is reading gladly by the Turkish people. Not only Pendnâme?s translated into Turkish but also it has commentaries. At he same time, Ismail Hakkı wrote a commentary on Pendnâme which is taught in schools as a textbook.Our study occuring two main part with the inclusion of analysis and text sections. In the introduction was informed about Feridüddin Attâr?s life and Pendnâme in the Turkish literature. In the research part, primarily, heading the life, literary proof and works of Ismail Hakkı who is the author of Şerh-i Pend-i Attâr. Literary works and names of characters in Şerh-i Pend-i Attâr; list of Arabic grammar terms which used by İsmail Hakkı when annotated the Pend-i Attar; an overall assessment were also fall into the this part. Also was made a comparison of the Pendnâme which is resting on Ismail Hakkı?s annotation with the Persian text. In the text part we transcribed the Şerh-i Pend-i Attâr. There has not been make a comparison of copies because of our copies line written by author.In the conclusion part, was made a general assessment of Şerh-i Pend-i Attâr. That is a well known thing is, commentaries as a encyclopedic Works which written in Turkish literature. Ismail Hakkı has an important place in the field of literature annotation. He wrote a annotation such as the two major works Mesnevî and Muhammediyye, which are reading by the Turkish people for centuries. It is understood by the warning statements in the including of his sentence that, his work written with a didactic purpose. It is clear tha, author established the text with great care, made a comparison of copies and occured his works leveraging the expertise, with comparising the Pendnâme text.
Benzer Tezler
- İsmail Hakkı Bursevi'nin Şerh-i Pend-i Attar'ı
Başlık çevirisi yok
RAFİYE DURU
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCA KORTANTAMER
- Bursevî İsmâil Hakkî Şerh-i Pend-Nâme-yi Attâr (I-II. Ciltler): İnceleme-metin-sözlük
Bursevî İsmâil Hakkî Şerh-i Pend-Nâme-yi Attâr: Review-text-glossary
KEZBAN PAKSOY
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KILIÇ
- Mustafa Refî'a-Berg-i Dervîşân (Karşılaştırmalı İnceleme-metin)
Mustafâ Refî'a Berg-i Dervishan (Comparative Review-text)
GÜLÇİÇEK AKÇAY
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN ÖBEK
- İsmail Hakkı Bursevî'nin ?Şerh-i Ebyât-ı Hacı Bayram-ı Velî? adlı eseri (metin ve inceleme)
İsmail Hakkı Bursevî?s Sherh-i Ebyat-ı Hacı Bayram Velî (Review and Text)
ARZU POLATOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DEMİRCİ
- Modern metin çözümleme teknikleri bakımından şerh geleneği ve İsmail Hakkı Bursevi
İsmail Hakki Bursevi and the commentary tradation with a perspective of contemporary text analyzing techniques
RAFİYE DURU
Doktora
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÖMÜR CEYLAN