Patlatmalı kaya kazıları için coğrafi bilgi sistemi destekli uzman bir sistemin geliştirilmesi
The development of an expert system based on geographic information system for rock excavation by blasting
- Tez No: 316460
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ KAHRİMAN, PROF. DR. NİHAT ENVER ÜLGER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Son zamanlarda devletin teşviki ile ülkemizdeki inşaat işleri yoğun bir şekilde ilerlemektedir. Bu sektörün ihtiyaç duyduğu agrega ve çimento, madencilik sektöründe bu yöndeki hammadde arzını artırmıştır. Tüm bu artışa halen devam etmekte olan metro, yol, tünel ve baraj çalışmalarının artan bir şekilde devam etmesiyle hızlı, ekonomik bir üretimle beraber kazının gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.Patlatma ile kaya kazıları özellikle sert kaya ortamlarında yapılan diğer metodlara göre gerek ekonomiklik gerekse de hızlı bir şekilde ilerleme ve üretim ile ön plana çıkmaktadır. Büyük kentlerde yapılan metro kazıları ve/veya yüksek oranda şehirleşmenin olduğu bölgelerin yakınlarında bulunan taş ocakları, patlatmalı kazı çalışmalarından kaynaklı yersarsıntısı (titreşim) sorunları nedeniyle yapılar üzerinde çatlak ve kırılmalar, insanlar üzerinde de yarattiğı psikolojik etkilerle çeşitli problemlere neden olmaktadır. Bu sorunlar çoğu hukuki davalara kadar uzanan bir süreç doğurmaktadır. Bahsi geçen olumsuzlukların önüne geçmek ise ancak kontrollü patlatma teknikleriyle mümkün olmaktadır. Ayrıca çeşitli ülkelerde bilim insanları tarafından gerçekleştirilen çalışmaların sonucunda oluşturulan Parçacık Hızını esas alan normlar, patlatmalı kaya kazılarının çevreyle dost bir şekilde gerçekleştirilmesini ve uygunluğunun denetlenmesini sağlamaktadır.Madencilik gibi haritaların çok kullanıldığı bir sektörde; patlatmadan kaynaklanan sorunların ölçülmesi ve önüne geçilmesi için geliştirilen uzman sistemde; Coğrafi Bilgi Sisteminin (CBS) üstünlüklerinden faydanılmasının karar alma ve çözüm üretmede; kişi, kurum ve kuruluşlara büyük yararlarlar sağlayacağı düşünülmektedir. Tez kapsamında yapılmaya çalışılan pilot yazılım ile Patlatmalı kaya kazıları için parçacık hızı teoremine uygun değerlendirmeler ve çözümler üreten bir sistem ortaya konmaya çalışılmaktadır. Beklenen fayda; ülkemizde yapılan çalışmaların ulusal ve uluslararası normlara uygunluğunun, CBS ile bütünleşik olarak çalışan uzman düşünce altyapısına sahip bir sistemle, denetlenmesi ve bu alanda ileride hazırlanacak olan uzman sistemler için bir altlık oluşturulmasıdır.
Özet (Çeviri)
Recently, construction works take place in Turkiye intensively with the encouragement of Government. Aggregate and cement demand of the industry caused to increase the supply of raw materials in the mining industry. In addition, due to the continous constructions of the subway, roads, tunnels and dams excavations, faster and more economical solutions are required for the rock excavations.In my mining and construction industries, excavation by blasting especially in hard rock environments is a good solution in the aspect of rapid progress in economy and production. Underground and open pit excavations by blasting in vicinity of the metropolitans and/or high rates of urbanization, cause cracks and fractures problems on the buildings and also have some psychological effects on people. Many of these issues also cause legal cases. Controlled blasting techniques is the answer to avoid the negative effects mentioned. Additionally, the norms based on particle velocity as a result of the studies conducted by scientists in various countries provide environmental-friendly blasting operations.In every industry where maps are widely used, using developed expert system integrated with Geographic Information System (GIS) tools is thought to be great solution to avoid problems resulting from the blasting activity. In the scope of the study, the system that suggests appropriate assessment and the solution according to Peak Particle Velocity Theorem for rock excavations by blasting was developed by using the new pilot software. Expected benefit from the thesis is to monitoring the similar blasting study in Turkiye according to conformity of the national and international blasting norms and to provide the knowledge for the future studies include expert reasoning.
Benzer Tezler
- Patlatmadan kaynaklanan titreşimler için ulusal yapı hasar kriterleri oluşturulabilirliğinin araştırılması
The investigation of establishing the national structure damage criteria for the ground vibration induced by blasting
ABDULKADİR KARADOĞAN
Doktora
Türkçe
2008
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KAHRİMAN
YRD. DOÇ. DR. ÜMİT ÖZER
- Temel kazı patlatmalarından kaynaklı çevresel sorunlar, alınabilecek tedbirler ve patlatmada iş güvenliği uygulamaları
Enviromental effects of foundation excavation blasting, precautions to be taken and job security practices in blasting
MEHMET ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İnşaat MühendisliğiOkan ÜniversitesiPatlayıcı Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KAHRİMAN
- Yerleşim birimlerinde yapılacak temel kazılarında mini basamak patlatma sisteminin uygulanabilirliği
Applicability of mini bench blasting system in the foundation excavation unit of settlements
YÜCEL KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ÜMİT ÖZER
- Aynı jeolojik formasyon içerisinde farklı kaya birimlerinde yapılan patlatmalı kazılarda türetilen titreşim tahmin denklemlerinin karşılaştırılması
Comparison of vibration estimation equations derived from blasted excavations in different rock units within the same geological formation
MAHMUT ORKAN DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Okan Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KAHRİMAN
- Bir taş ocağında patlatmadan kaynaklanan titreşimler ile parça boyut dağılımı arasındaki ilişkinin araştırılması
The investigation of relationship between vibration induced by blasting and particle size distribution at a quarry
MAHİR AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÜMİT ÖZER