Denetçilerin etik pozisyon, hile, sorumluluk ve nepotizm algılarının denetçi bağımsızlığına etkisi: Bağımsız denetçiler üzerinde bir araştırma
The effects of auditors' ethical position, fraud, nepotism and responsibility perceptions on the auditor independence: A study on the independent auditors
- Tez No: 319945
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. RAHMİ YÜCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmada son yıllarda önemi giderek artan denetim mesleğine dönük olarak denetçilerin bağımsızlık algılarını etkileyen unsurlar incelenmeye çalışılmıştır. Denetim faaliyetleri yeni Türk Ticaret Kanunu çalışmaları ile birlikte daha da önemli hale gelmiş ve denetçilerin sorumlulukları daha da artmıştır. Denetim faaliyetinin sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi pek çok unsurdan önce denetçilerin bağımsızlığı ile yakından ilgilidir. Denetçi bağımsızlığını etkileyen unsurlar öncelikli olarak ele alınan konuların başında geldiğinden konu ile ilgili yapılmış çok sayıda çalışmaya konu olmuştur. Ancak özellikle Türkiye örneklemi açısından denetçilerin bağımsızlık algılarını etkileyen unsurları içeren az sayıda çalışmanın olduğu görülmektedir.Bu noktadan hareketle hazırlanan çalışmada denetçilerin bağımsızlık algılarının etik pozisyon, hata/hile, sorumluluk ve nepotizm algıları ile olan ilişkileri incelenmiştir. Bağımsız denetçiler üzerinde yapılan ve anket yoluyla toplanan veriler yardımı ile yapılan analizlerde SPSS 16.0 paket programı kullanılarak değişkenler arası ilişkiler incelenmiştir.Yapılan analizler sonucunda çalışmaya katılan denetçilerin idealizm ve rölativizm olarak iki uç noktayı ifade eden etik pozisyon algılarının idealizm boyutu ile hata/hile algısı arasında anlamlı bir algısal ilişki gözlenemezken. Rölativist grup için negatif yönlü anlamlı bir ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Bu durum hata/hile algısı ile kayırmacılık algısı arasındaki ilişkide de kedini göstermiştir. Rölativist grupta hata/hile algı düzeyi arttıkça nepotizm eğilimi azalmaktadır. Denetçi sorumluluğu açısından yapılan incelemede ise denetçinin denetim nedeni ile ilgili taraflara karşı hissettiği sorumluluk etik pozisyonu idealizme doğru kaydıkça azalmakta, rölativist grupta artmakta iken, nepotizm eğilim ve hata/hile algısından da pozitif etkilenmektedir. Araştırma model açısından nihai bağımlı değişken olan denetçi bağımsızlığı ise, sorumluluk algısından negatif, etik pozisyon ve hile algılarından pozitif etkilenmektedir. Nepotizm algısının denetçilerin bağımsızlık algıları üzerinde doğrudan bir etkisine rastlanmamıştır.
Özet (Çeviri)
This study is an attempt to examine the elements that influence auditors? perception of independence as an issue in auditing which has grown in prominence in recent years. Auditing has gained importance with the studies for Turkish Trade Act and responsibilities of auditors have increased even more. Robust operation of auditing activities is closely related with the independence of auditors before many factors. As the factors that affect independence of auditors are one of the primary issues handled, they have been the subject of a number of studies. However, it is seen that there are a few studies on the factors affecting independence perceptions of auditors especially in Turkey sample. In this study which was carried out following from the lack of studies, aims to examine the relation between auditors? independence perceptions and their ethical position, fault/fraud, responsibility and nepotism perceptions. Data collected via a survey administrated to independent auditors was submitted to analysis using SPSS 16.0 package program and the relation between variables were examined.As a result of analysis, while there was not a significant perceptional relation between idealism dimension of their ethical position perceptions which represents two end points as idealism and relativism and fault/fraud perception of the auditors participating the study, it was found out that there was a negative significant relation for relativist group. This case was also seen in the relation between fault/fraud perception and nepotism perception. As the perception of fault/fraud level in relativist group increased, nepotism tendency decreased. In the investigation for auditor responsibility, the responsibility auditor feels for the other side due to auditing operation decreases since his/her ethical position slips towards idealism. In the relativist group, it increases and it is positively influenced by the nepotism tendency and error/cheat perception. Auditor independence which is the ultimate dependent variable is negatively influenced by responsibility perception and positively influenced by ethical position and fault/fraud perceptions. No direct influence of nepotism perception on auditors? independence perceptions was found.
Benzer Tezler
- Bağımsız denetim ve etik çerçevesinde nepotizm favoritism ve kronizm etkisi: Irak örneği
The effect of nepotism, favoritissm and cronism in the framework of independent audit and ethics: The Iraq example
KHALAT ABDİ HAJİ HAJİ
- Dış denetçilerin etik ve mesleki davranış kurallarına bağlılığı ve bunun denetim kalitesi üzerindeki etkisi: Libya örneği
Compliance of external auditors with ethics and rules of professional conduct and its impact on the audit quality: Libyan case
HASEN MAHAMED ALBEKSH
- Bağımsız denetçilerin etik ve kozmetik muhasebe farkedilebilirliği üzerine bir araştırma
A research on the ethical and cosmetic accounting detectability of independent auditors
KÜBRA KORKMAZ
- Bağımsız denetim ve muhasebe meslek etiği: Bağımsız denetçilerin etik ilkelere yaklaşımları üzerine bir araştırma
Independent auditing and accounting professional ethics: A study on ethical principles approaches of independent auditors
ÖZLEM GÜMRAH
- Türkiye'deki bağımsız denetim kuruluşlarında etik anlayış ve liderlik yaklaşımlarının mesleki aidiyetlik açısından denetçi davranışlarına etkileri ve bir araştırma
Effects of ethical understanding and leadership approaches on auditors' behaviours in terms of professional commitment in independent auditing institutions in Turkey and a research
ALİ ÖZBEK
