Geri Dön

Cognitive aspects of personality disorders: Influences of basic personality traits, cognitive emotion regulation, and interpersonal problems.

Kişilik bozukluklarının bilişsel boyutu: Temel kişilik özellikleri, bilişsel duygu düzenleme ve kişilerarası problemlerin etkisi

  1. Tez No: 321177
  2. Yazar: MİRAY AKYUNUS İNCE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 289

Özet

Bu çalışmanın amacı temel kişilik özelliklerinin, bilişsel duygu düzenleme ve kişilerarası problemlerin, kişilik bozukluklarının bilişsel boyutu üzerine etkilerinin araştırılmasıdır. Genel toplumdan, yaşları 18 ila 68 (Ortalama = 26.85, Standart Sapma = 7.95) arasında değişen 1298 yetişkin katılımcı (411 erkek ve 887 kadın) çalışmaya katılmıştır. Data, Demografik Bilgi Formu, Kısa Semptom Envanteri, Positif-Negatif Afekt Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, Temel Kişilik Özellikleri Envanteri, Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği, Kişilerarası İlişkilerde Problemler Envanteri ve Kişilik İnanç Ölçeği'ni içeren bir bateri aracılığı ile toplanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında, Kişilerarası İlişkilerde Problemler Envanteri Türkçe'ye uyarlanmış ve uyarlanan envanterle beraber Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği ve Kişilik İnanç Ölçeği'nin psikometrik özellikleri incelenmiş, ve iyi geçerlilik ve güvenilirlik özellikleri gösterdikleri saptanmıştır. Temel kişilik özellikleri, bilişsel duygu düzenleme, kişilerarası problemler ve kişilik bozuklukları inanışları arasındaki ilişkilerini ortaya çıkarmak amacıyla direk ve aracı modeler test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, deneyime açıklık ve duygusal tutarsızlık sırasıyla olumlu ve olumsuz bilişsel duygu düzenleme ile ilişkilidir. Duygusal tutarsızlık, negatif değerlilik ve felaketleştirme kişilerarası problemler ile pozitif, dışadönüklük ise negatif ilişki göstermektedir. Kişilik psikopatolojisi açısından ise, duygusal tutarsızlık, felaketleştirme, başkalarını suçlama, ve ilişkilerde soğuk ve dominant olmanın kişilik bozukluklarındaki işlevsel olmayan inanışlarla ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca duygusal tutarsızlık ve negative değerliliğin kişilik bozukluğu inanışları üzerindeki etkisi kişilerarası problemlerin aracı rolü ile açıklanabilirken, negative değerliliğin etkisine negatif bilişsel duygu düzenleme de aracılık etmiştir. Sonuçlar ve anlamları ilgili literatürün ışığında değerlendirilmiş, ileri araştırma ve klinik uygulamalar için öneriler eşliğinde sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of the study was to examine the influences of basic personality traits, cognitive emotion regulation and interpersonal problems on the cognitive aspects of personality disorders. 1298 adult participants (411 males and 887 females) between the ages of 18 and 68 (M = 26.85, sd = 7.95) participated in the study. In the first part of the study, Inventory of Interpersonal Problems was adapted to Turkish, and psychometric properties of the adapted inventory as well as Cognitive Emotion Regulation Questionnaire and Personality Belief Questionnaire were analyzed and were found to have good validity and reliability characteristics. Differences in demographic variables and correlational data for the measures were examined. Direct and mediational models were used to investigate the relationship among basic personality traits, cognitive emotion regulation, interpersonal problems and personality disorder beliefs. The results revealed that openness and neuroticism were associated with positive and negative emotion regulation, respectively. Neuroticism, negative valence and catastrophization were associated with interpersonal problems positively whereas extraversion was associated with them negatively. In terms of personality psychopathology, neuroticism, catastrophization, blaming others, and being cold and domineering in relations were found to be positively associated with personality disorder beliefs. Furthermore, the effect of neuroticism and negative valence on personality disorder beliefs was mediated by interpersonal problems, with the effect of negative valence also being mediated by negative cognitive emotion regulation. The findings and their implications with suggestions for future research and clinical applications, were discussed in the light of relevant literature.

Benzer Tezler

  1. Obez bireylerde kiloyla ilişkili kendini damgalamanın erken dönem uyumsuz şemalarla ilişkinin incelenmesi

    Examination of the relationship with weight-related self-stigma and early maladaptive schemas in obese individuals

    VEDAT DEMİRAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Psikolojiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜZİN MUKADDES SEVİNÇER

  2. Sporcularda kişilik bozukluklarının bilişsel yönlerinin incelemesi

    Investigation of cognitive aspects of personality disorders in athletes

    SABA BORNA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SporAtatürk Üniversitesi

    Spor Sağlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELİF AKKUŞ

  3. Panik bozukluğunun klinik bulguları ile kişilik özelliklerinin bilişsel yönü arasındaki ilişki

    The relationship between clinical symptoms of panic disorder and cognitive aspects of personality characteristics

    EMİNE MUTLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGE SARAÇLI

  4. Ergenlerde sınır kişilik özellikleri ile psikoz benzeri yaşantılar: Nörobiliş, sosyal biliş ve duygu düzenlemenin mediyatör etkisi

    Borderline personality traits and psychotic-like experiences in adolescents: The mediating role of neurocognition, social cognition and emotion regulation

    MÜGE MUTLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ESRA ÇÖP