İşletmelerin kar yönetimi uygulamalarında kurumsal yönetim yapılarının etkisi: İMKB üzerine bir uygulama
Influence of corporate governance structures on profit management applications of businesses: An implementation on ISE (Istanbul stock exchange)
- Tez No: 327986
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AĞCA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Kar Yönetimi Uygulamaları, Kurumsal Yönetim, Earnings Management, Corporate Governance
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
Son yıllarda yaşanan muhasebe skandalları ile büyük ekonomik kayıplar yaşanması, işletmelerin finansal raporlarının kalitesinin sorgulanmasına neden olmuştur. Yöneticilerin mevcut yasal muhasebe düzenlemeleri çerçevesinde karları azaltmaya ya da arttırmaya yönelik gerçekleştirdiği kar yönetimi uygulamaları işletmelerin gerçek dışı karları raporlamasını sağlamaktadır. Bu durum, paydaşların işletme için yanlış kararlar almasına ve hem mikro hem de makro açıdan kaynakların etkin kullanımını engelleyerek, ekonomik kayıplar yaşanmasına neden olmaktadır. Literatürde işletmelerdeki kurumsal yönetim anlayışının kar yönetimi uygulamalarını azalttığı ve finansal raporlama kalitesini arttırdığına yönelik bulgular yer almaktadır. Bu tez çalışmasının amacı Türkiye'de, kar yönetimi uygulamalarında kurumsal yönetim faktörlerinin etkili olup olmadığını ve kar yönetimi uygulamalarını kısıtlayan kurumsal yönetim faktörlerini tespit etmektir. Ayrıca Türkiye'de işletmelerin kar yönetimi uygulamalarını literatürde yer alan modellerden hangisinin en iyi ölçtüğü de belirlenecektir.Bu amaçla tezin uygulama bölümünde öncelikle toplam tahakkuklardan hareketle kar yönetimi uygulamalarının göstergesi kabul edilen ihtiyari tahakkuklar hesaplanmıştır. Bu hesaplama yapılırken kar yönetimi uygulamalarının ölçülmesine yönelik literatürde bulunan farklı modeller kullanılarak Türkiye'de istatistiki açıdan kar yönetimi uygulamalarını en iyi ölçen model belirlenmiştir. Bu model ile kar yönetimi uygulamaları ölçülmüş ve kar yönetimi uygulamaları ile kurumsal yönetim arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Kurumsal yönetim; yönetim kurulu, denetim komitesi ve sahiplik yapısı olmak üzere üç ana başlık altında ölçülmüştür. Böylece kar yönetimi uygulamalarını etkileyen ve kısıtlayan kurumsal yönetim faktörleri belirlenmiştir. Ayrıca tez çalışmasında kar yönetimi uygulamaları ve kurumsal yönetim arasındaki ilişki kar yönetimi uygulamalarının amacı (gelir arttırıcı ve gelir azaltıcı) ve bağımsız denetim kalitesi açısından da incelenmiştir.İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kayıtlı 125 işletmenin 2006-2010 yılları arasındaki 625 işletme-yıl verisi tek tek işletmelerin faaliyet ve Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporlarından toplanmıştır. Kar yönetimi uygulamalarını en iyi ölçen modelin belirlenmesinde Jones, Düzeltilmiş Jones, Kothari ve Larcker Richardson Modelleri literatürde en sık kullanılan modeller olması sebebiyle temel alınmıştır. Bu modeller Sıradan En Küçük Kareler Yöntemi (Ordinary Least Squares-OLS) tekniği kullanılarak Dengeli Panel Data analizi ile tahminlenmiştir. Bu modellerden ilgili örneklem döneminde Türkiye'de kar yönetimi uygulamalarını en iyi ölçen modelin Larcker Richardson Modeli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kar yönetimi uygulamaları ile kurumsal yönetim arasındaki ilişkinin analizinde Genelleştirilmiş En Küçük Kareler Yöntemi (Generalized Least Squares- GLS) tekniği kullanılmıştır. Ana örneklem grubu için Dengeli, alt örneklem (gelir arttırıcı, gelir azaltıcı kar yönetimi uygulamaları yapanlar; en büyük 4 bağımsız denetim işletmeleri tarafından denetlenen, denetlenmeyen işletmeler) grupları için ise Dengesiz Panel Data Analizi kullanılmıştır.Yapılan analiz sonucunda işletmelerde kar yönetimi uygulamalarını arttıran kurumsal yönetim faktörleri; blok sahiplik ve yönetimsel sahiplik ile denetim komitesi ve yönetim kurulu büyüklüğü olarak tespit edilmiştir. Kar yönetimi uygulamalarını azaltan kurumsal yönetim faktörleri ise yönetim kurulu ve denetim komitesinin bağımsızlığı olarak belirlenmiştir. Ayrıca Türkiye'de kar yönetimi uygulamalarının çok az farkla da olsa gelir azaltıcı yönde yapıldığı sonucu bulunmuştur. İşletmelerde kar yönetimi uygulamalarının önlenmesi için yönetim kurulu ve denetim komitesinde yer alan bağımsız üye sayısının arttırılması ve blok sahipliğin azaltılması gibi kurumsal yönetim kalitesinin arttırılmasına yönelik çalışmaların yapılması gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
The large amount of economic loss due to the recent accounting scandals caused the quality of financial reports of businesses get questioned. The profit management practices applied by managers in order to decrease or increase the profits within the framework of the legal accounting regulations help them report unreal profits. This causes the shareholders make wrong decisions, and also prevents effective use of resources in both micro and macro terms thus resulting in economic loss. In literature there are findings proving that the understanding of corporate governance decreases the profit management applications and increases the quality of financial reporting. This study aims at determining whether the corporate governance factors are effective on the profit management applications in Turkey and those corporate governance factors that limit the profit management applications. Moreover among the models in literature the one that best measures the profit management applications of businesses in Turkey will be determined.To this end in the application part of this doctoral dissertation first of all moving from the total assessments, the arbitrary assessments that are accepted as the indicator of the profit management applications were calculated. In this calculation different models used in literature in order to measure the profit management applications were employed and the model that statistically best calculates the profit managements in Turkey was determined. With this model the profit management applications were measured and the relationship between the profit management applications and corporate governance was analyzed. Corporate governance was measured under three main titles: board of directors, audit committee and proprietary structure. Thus the corporate governance factors that affect and limit the profit management applications were determined. Moreover in this study the relationship between the profit management applications and corporate governance was evaluated in terms of the aims of the profit management applications (income increasing and income decreasing) and independent audit quality.The 625 business- year data of 125 businesses registered at İstanbul Stock Exchange between the years 2006-2010 were collected from the activity and Corporate Governance Compliance Reports of each business. In determination of the model that best measures the profit management applications the Jones, Modified Jones, Kothari and Larcker Richardson Model were taken as the basis because they are the most frequently used models in literature. These models were estimated using the Ordinary Least Squares-OLS method and with Analysis of Balanced Panel Data. As a result among these models the one that best measures the profit management applications in Turkey within the referred sampling period was determined to be the Larcker Richardson Model. In the analysis of profit management applications and corporate governance the Generalized Least Squares- GLS technique was used. For the main sampling group Balanced, for the subsample groups (those which employ income increasing, income decreasing profit management applications, the businesses which are audited by the biggest four independent audit institutes and those that are not) the Unbalanced panel data analysis was used.As a result of the analysis the corporate management factors that increase profit management applications in businesses were determined as block ownership and administrative ownership beside board of directors and audit committee size. The corporate management factors that decrease profit management applications in businesses were determined as the independence of the board of directors and the audit committee. Moreover it was determined that in Turkey the profit management applications are used in order to decrease income though with a tiny difference. In order to prevent the profit management applications in businesses the number of independent members in the board of directors and audit committee should be increased, besides; activities aimed at increasing the quality of management and decreasing block ownership should be focused on.
Benzer Tezler
- Kurumsal yönetim uygulamalarının turizm şirketleri üzerine etkileri: BİST örneği
The effects of institutional administration applications on tourism businesses: A case of BİST
ZEYNEP MESCİ
Doktora
Türkçe
2014
TurizmSakarya ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BATMAN
DOÇ. DR. MEHMET AKİF ÖNCÜ
- Kurumsal sosyal sorumluluk projelerinin GSM şirketlerinin imajı ile ilişkisi: Turkcell, Vodafone, Avea örnekleri
Image of the relationship between corporate social responsibility of the company projects GSM: Turcell, Vodafone, Avea samples
PEMPE NARSAT DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
İşletmeİstanbul Gelişim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SARP BAĞCAN
- İşletmelerin kurumsal sosyal sorumluluk uygulamalarında kurumsal yönetimin etkisi: BİST 100 üzerinde bir uygulama
The effect of corporate governancein corporate social responsibility implementations of businesses: An application on BIST-100 companies
ERDOĞAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeDumlupınar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE ÖNDER
- Kurumsal kaynak planlaması sisteminin yönetsel karar verme açısından değerlendirilmesi ve CP Group uygulaması
Enterprise resource planning system evaluation of decision of managerial angle and CP Group practice
YILMAZ ŞEN
- Kurumsal sürdürülebilirlik yaklaşım ve uygulamaları: KOBİ'lere yönelik bir araştırma
Corporate sustainability approaches and practices: The study on SMEs
ÖZLEM TUNA