Geri Dön

Bilimin özerkliği ve bilim-devlet ilişkileri

Autonomy of science and relationships between science and state

  1. Tez No: 328661
  2. Yazar: HÜSEYİN DAMAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HÜSAMETTİN ARSLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Bilim Objektivizm Özerklik Bilim-Devlet Özne-Nesne, Science Objectivism Autonomy Science-State Subject-Object
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 120

Özet

Bilimin özerkliği iddiası objektivist bir iddiadır. Bu iddia, ortodoks bilim görüşünün bilimin doğasına, statüsüne ve konumuna ilişkin öne sürdüğü tezlerin reel dünyadaki yansımasıdır. Bilimin özerkliği fikri ilhamını bilimin zaman, mekan ve toplum üstü bir faaliyet olduğuna ilişkin inançların genel bir ifadesi olan ortodoks bilim görüşünden almıştır. Bilimi, objektivite fikri ile onu icra edenlerden koparan ortodoks bilim görüşü özerklik fikri ile toplumdan da koparmıştır. Dolayısıyla bu inanca göre bilim hem bir faaliyet olarak hem de bir kurum olarak her türlü etkiden uzaktır ve özerk bir yapıya sahiptir. Bu fikirlerden hareketle üç bölümden oluşan bu çalışmanın ilk bölmünde objektivite fikrini anlamaya çalıştık. Bu amaçla kavramın detaylı bir etimolojisini yaparak, kavramın anlamının zaman içinde nasıl bir dönüşüme uğradığını, nelere göndermede bulunduğunu ve bilimle ilişkisini göstermeyi denedik. İkinci bölümde bilimin özellikle Soğuk Savaş döneminde devletle, orduyla, şirketlerle kurduğu ilişkilerden hareketle bilime ilişkin objektivist iddiaların reel değil ideal ya da yalnızca bir inanç olduğunu iddia ettik. Üçüncü ve son bölümde ise bu objektivist iddiaların ve özerklik fikrinin dayandığı temelleri sorguladık. Varılan noktada sosyal dünyadan koparılamayacağı anlaşılan bilimin, yüzyılımızda ortaya çıkan ve hem acil çözümler bekleyen hem de üzerinde ciddi etik tartışmalar olan büyük problemler karşısında nasıl faaliyet göstermesi gerektiğine ilişkin bir tartışma yürüttük. Ve yapılan bütün tartışmalarda temel hedefimiz hayatımızın her alanını etkileyen bilim olgusuna daha reel bir yaklaşım getirmekti. Bu çaba insanlığın bugünü ve geleceği açısından anlamlı bir çabaydı.

Özet (Çeviri)

It is an objectivist assertion that science is autonomous. The assertion is a reflection of the thesis relevant to nature, status and position of science propounded by orthodox science thought in real world. The idea of autonomy of science acquired its inspiration from orthodox science thought that is a general expression of the beliefs that science is an activity independent from time, place and society. Orthodox science thought that separates science from those who execute it by means of the idea of objectivity also separates it from the society by means of the idea of autonomy. Consequently, according to this belief, the science, as both an activity and as an institution, is exempt from all kinds of effects and posses an autonomous structure. From these approaches forth, in first chapter of the study that consists of three chapters, we try to explain the idea of objectivity. For this purpose, by etymologising in detailed manner, we try to show how the meaning of the notion transforms in due course, to what it refers and its relation with science. In second chapter, by using of the relationship that science establish with state, army and companies specially in cold war era, we claim that the objectivist assertions relevant to science is not real but ideal or just a belief. In final chapter, we interrogate the fundamentals of the objectivist assertion and the idea of autonomy. In the point we concluded, we run a discussion on how the science, that it is understood that it can not be seperated from the earth, deal with the great problems, emerged in our century, both which looks for immediate solution and on which there are ethical problems. And our main objective in all discussions is to bring a more real approach to the phenomenon of science that effects all fields of our lives. In the sense of now and future of mankind, this endeavor is a meaningful attempt.

Benzer Tezler

  1. Eğitim fakülteleri öğretim üyelerinin akademik özgürlük algılarının incelenmesi

    The exploration of the opinions of the faculty members on academic freedom at the faculties of education

    HALİM GÜNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET FARUK LEVENT

  2. Kapitalist devlet ve sınıflar arası ilişkiler: Özal Dönemi Türkiye'sinde patronaj ve devletin özerkliği meselesi

    The relations between capitalist state and classes: The issue of patronage and autonomy of the state in Turkey during Özal period

    AKIN EMRE PİLGİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Kamu Yönetimiİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADALET ALADA

  3. Toplumsal güvenlik yaklaşımı açısından İsrail'de ultra-ortodoks (Haredi) siyasal partilerin analizi

    Analysing ultra-orthodox (Haredi) political parties in Israel from the societal security perspective

    FERİT BELDER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVGİ UÇAN ÇUBUKÇU

  4. Türkiye'de üniversite reformları

    University reforms in Turkey

    HASİBE ÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Programları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SABRİ BÜYÜKDÜVENCİ

  5. Anavatan Partisi hükümeti döneminde devlet ve kapitalistler arasındaki ilişkiler

    The relations between state and capitalist classes in Motherland Party government period

    HÜSEYİN BARIŞ YOLDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Siyasal BilimlerYıldız Teknik Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMET AKÇA