Kayseri Raşit Efendi Eski Eserler Kütüphanesi'ndeki 1096 nolu mesnevi'nin tezhip ve cilt sanatı bakımından incelenmesi
Investigation of the illumination and book binding art of the 1096 numbered mesnevi at Kayseri Raşit Efendi Relics Library
- Tez No: 328820
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OKTAY HATİPOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Tezhib Sanatı, Cilt Sanatı, Mesnevî-i Şerîf, Kayseri Raşid Efendi Eski Eserler Kütüphanesi, The art of illumination, The art of skin, Mesnevî-i Şerîf, Kayseri Raşid Efendi Old Artifacts Library
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
İlk zamanlardan günümüze kadar dünyanın dört bir yanına yayılmış el yazması eserler, günümüzde belli bir merkezde olmayıp, hem yurt içinde hem de yurt dışında çeşitli müze, kütüphane ve koleksiyonlarda bulunmaktadırlar. Son derece kıymetli olan bu eserler, yıpranmalarını önlemek maksadıyla koruma altına alınmıştır. Bu nedenle herkesin görebilme imkânı olmadığı için, araştırmacılar tarafından gün yüzüne çıkarılmayı beklemektedirler.Tez konusu olarak seçilen eser, Kayseri Raşid Efendi Eski Eserler Kütüphanesi?nde bulunan 1096 envanter no. ile kayıtlı Mesnevî-i Şerîf?tir. Eserin cilt ve tezhip özelliklerinin tanıtıldığı bu çalışmada, Mesnevi ve bezemesi hakkında araştırma yapılmıştır. Bir başlangıç olarak kabul edilebilecek olan bu çalışmada, pek çok kıymetli yazma eseri bünyesinde bulunduran Kayseri Raşid Efendi Eski Eserler Kütüphanesi?ndeki örnekle bu konu hakkında bir fikir yürütülebilmesi ve bu konuya küçük bir katkı sağlanması amaçlanmaktadır.Eser, Hicri 895, Miladi 1489 tarihlidir. Tâlîk hattıyla yazılmış olup, tek cilt halinde altı cüzden oluşmaktadır. Zahriye sayfası, bahisbaşı sayfaları, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı bölüm dua sayfaları gelenekli tezhib sanatı kuralları doğrultusunda tezyîn edilmiştir. Ancak eserin müzehhibi ile ilgili herhangi bir bilgiye rastlanılmamıştır. Toplam dört bölümden oluşan tezin giriş kısmında el yazması nedir ve el yazması eserlerde kullanılan sanatlar hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde el yazmaları genel özellikleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde Mevlâna Celaleddin-i Rûmi?nin Mesnevî-i Şerîf?inin bir nüshası olan 1096 nolu Mesnev i Şerif tanıtılmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu bölümde eserde yer alan müzehheb sayfaların çizim çalışmaları ve açıklamaları bulunmaktadır. Bunun yanında eserin zahriye sayfalarının orijinal boyut ve renklerdeki röprodüksiyon çalışmaları yapılmıştır. Tezin Dördüncü ve son bölümünde değerlendirme ve sonuç yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The world's earliest times to the present day, handwritten manuscripts spread to the four corners of the world not only in a center place but they are in the museums, libraries and collections both in the domestic and abroad.These artifacts, which are a highly valuable, are protected in order to prevent fraying. Therefore, in order to the opportunity for everyone to see these artifacts, they are waiting brought to light by researchers Selected as the subject of the thesis work is Mesnevî-i Şerîf (inventory number 1096) located in the Kayseri Raşid Efendi Old Artifacts Library. In this study, the illumination and skin features of the artifact are introduced. Furthermore the Mesnevi adornment of the artifact was also examined. In this study which may be regarded as a starting, the aim was to investigate an example artifact to Kayseri Raşid Efendi Old Artifacts Library which incorporates many precious manuscripts in its inventory and to contribute to the science of handwritten artifacts and shed lights on handwritten artifacts located in the libraries.The artifact is dated as Hijri 895, Common era1489.The artifact is written Tâlîk calligraphy consisted of in one volume and six portions. The Zahriya page and Bahisbaşı pages, third, fourth, fifth and the sixth chapters of pray pages are adorned by traditional illumination art rules. However, there is no information found about the illuminator of the artifact.There are four chapters in this thesis. In the introductory section, what is handwritten manuscript? Information was given about the arts used in the handwritten manuscripts. In the first chapter the general features of handwritten manuscripts are provided. In the second chapter, Kayseri Raşid Efendi Library was introduced. On the third chapter an edition of the Mesnevî-i Şerîf (inventory number 1096) by Mevlâna Celaleddin-i Rûmi was introduced. Furthermore, there are drawing and explanations of the gilt pages located on the edition. In addition to this, the original format and reproduction in colors of the Zahriye pages of the artifact were made and examined. In the last and fourth chapter of the thesis consist of considerations and results.
Benzer Tezler
- Kayseri Raşit Efendi Eski Eserler Kütüphanesi'ndeki Bağdatlı Rûhî Dîvânı nüshası (Metin-inceleme)
Postgraduate thesis-transcript of the dewan of Rûhî from Bağhdad in Kayseri Reşit Efendi Antiques Library (Text-analysis)
SANİYE RUKİYE ERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıYozgat Bozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM SARIKAYA
- Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi'ndeki yazma eserlerde bulunan ebrû örnekleri
The marbled paper in the handwritten manuscripts that is being at Kayseri Raşid Efendi Library
NEVAL SAKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM TÜRKMEN
- Cafer Iyani'nin Nur-name'si
Cafer Iyani's Nur-name
ESRA KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. MUHİTTİN ELİAÇIK
- Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi'nde bulunan bazı tezhibli yazma eserlerin tahlili
Analysis some of illuminated manuscripts in Kayseri Raşid Efendi library
MUKADDES ORHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
El SanatlarıAtatürk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ABDULKADİR YILMAZ
- Kayseri Raşit Efendi Kütüphanesi'ndeki satır arası Kur'an tercümesi 216b-435b (giriş-metin-sözlük-tıpkıbasım)
Inter-linear Qur'an translation in Kayseri Raşit Efendi Library 216b-435b (introduction-text-glossary-facsimile)
HARUNU REŞİT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP GÜNER