Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi'ndeki yazma eserlerde bulunan ebrû örnekleri
The marbled paper in the handwritten manuscripts that is being at Kayseri Raşid Efendi Library
- Tez No: 348900
- Danışmanlar: PROF. DR. KERİM TÜRKMEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Ebrû, Râşid Efendi, Hatîb Mehmed Efendi, Necmeddin Okyay, Cilt, Marbled Paper, Râşid Efendi, Hatîb Mehmed Efendi, Necmeddin Okyay, Binding
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Türk Süsleme sanatlarından birisi olan Ebrû, bir takım doğal güzellikleri, gönülden gelen bir renk coşkusuyla su üzerine nakşedip, kâğıda aktarma ve kâğıt üzerinde yaşatma sanatıdır. Ebrûnun, kelime olarak Çağatayca ebre, Farsça ebrî, ebrû, âb-rû, Hintçe abar şeklinde kullanıldığı gibi görüşler ileri sürülmüştür.17. yüzyıldan bu yana yapıla gelen ebrû, geçmişten günümüze usta sanatçılar elinde sanat kimliğine kavuşmuştur. Örnek vermek gerekirse Şebek Mehmet Efendi, Hatib Mehmet Efendi, Şeyh Sadık Efendi, Hezarfen İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman, M. Uğur Derman, Alparslan Babaoğlu, Sadreddin Özçimi ve Hikmet Barutçugil ebrû ustaları arasında sayılabilir.Ebrû yapmak için kullanılan malzemeler arasında kitre, su, öd, boya, kâğıt, tekne, fırça, tarak, mühre vs. sıralanabilir.Ebrûnun birçok çeşidi vardır. Bu ebrûlar, bazen yapım tekniği ile bazen desenin uyandırdığı çağrışımlarla, bazen de o ebrûyu ilk yapan sanatçının adıyla anılmıştır. Ebrû çeşitlerini Klasik ve Modern olarak iki ana başlıkta ifade edebiliriz. Alt başlıkları ise şöyle sıralayabiliriz: Battal, Somaki, Neftli, Serpmeli, Gelgit, Şal, Bülbül Yuvası, Taraklı, Hafif, Hatip, Çiçekli, Koltuk, Yazılı, Akkâse, Kumlu-Kılçıklı, Dalgalı, Kaplan, Yahudi, Çift, Fantezi Taraklı ve Figürlü.Ebrûlar, eskiden Hat, Kat', Cilt Sanatları ve Osmanlı Resmî Belgelerinde kullanılmıştır. Günümüzde ise resim gibi paspartolanmış ve çerçevelenmiş ebrû çeşitleri ile sergiler açılmıştır. Çerçeveli veya çerçevesiz olarak dükkânlarda satılmıştır. Evleri, büroları süslemiştir. Kravat olarak ipekli kumaşlara da basılmıştır.Ebru sanatına ait eski örneklerin bulunduğu yazma eserler; arşivlerde, müzelerde, özel koleksiyonlarda ve kütüphanelerde yer almaktadır. Türkiye'de yer alan yazma eser kütüphanelerinden biri de Kayseri'de bulunan Râşid Efendi Yazma Eserler Kütüphanesi'dir.
Özet (Çeviri)
The Marbled Paper is a Turkish Decoration Art. Also Marbled Paper is an art that some natural beauties was painted on water with color excitement coming on mind, transfer to the paper and keep them alive on the paper. There are some opinions that Marbled Paper was used like ebre in Jagatai Turk, ebrî, ebrû, âb-rû in the Persian Language, abar in the Hindi Language as a word. Marbled Paper was made for seventeenth century. Thanks to master marbled artists it turned into an art from past to today. For example Şebek Mehmet Efendi, Hatib Mehmet Efendi, Şeyh Sadık Efendi, Hezarfen İbrahim Ethem Efendi, Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman, M. Uğur Derman, Alparslan Babaoğlu, Sadreddin Özçimi ve Hikmet Barutçugil are some of master marbled artists.Some of the Marbled Paper equipments are tragacanth, water, agalloch, paint, paper, trough, brush, comb and stone used for polishing or grinding.The marbled paper has a lot of kinds. These kinds were classified with sometimes making technic, sometimes design appearance and also name of artist who makes the marbles first. We say that the marbled paper has Classic and Modern name of two basic kinds. The some bottom titles are Battal, Tarakli, Hatib, Akkâse, Porphyry, Turpentine, Sprinkle, Tide, Shawl, Florescent, Koltuk (Armed), Nightingale?s Nest, Sandy-Awny, Wavy, Tiger, Jew and Figurative.The Marbled Papers were used in Calligraphy, Sundering (kat?), Binding Arts and Ottoman Archive Documents in the past. Today there are hold an exhibition with kinds of marbles papers that was framed like drawings. Some marbled papers are sold on shops with being framed or not framed. And it is used to a decoration thing at houses and offices. Also it is woven on silk ties.Handwritten Manuscripts that contains many old samples of marbled papers are being in Archives, Museums, Special Collections and Libraries. One of the Handwritten Manuscripts Library in Türkiye is the Handwritten Manuscripts Library of Râşid Efendi which is in Kayseri.
Benzer Tezler
- Kayseri Raşit Efendi Eski Eserler Kütüphanesi'ndeki 1096 nolu mesnevi'nin tezhip ve cilt sanatı bakımından incelenmesi
Investigation of the illumination and book binding art of the 1096 numbered mesnevi at Kayseri Raşit Efendi Relics Library
NURAY GÖKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. OKTAY HATİPOĞLU
- Kayseri Raşit Efendi Eski Eserler Kütüphanesi'ndeki Bağdatlı Rûhî Dîvânı nüshası (Metin-inceleme)
Postgraduate thesis-transcript of the dewan of Rûhî from Bağhdad in Kayseri Reşit Efendi Antiques Library (Text-analysis)
SANİYE RUKİYE ERTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıYozgat Bozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM SARIKAYA
- Kayseri Râşid Efendi Kütüphanesi'ndeki kıraat ve tecvîd yazmaları
Recitation and tajweed manuscripts in Kayseri Rashid Efendi Library
SADİ ÖZMEN
- Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi'ndeki tefsir el yazmalarının tanıtılması
Başlık çevirisi yok
MEHMET ÇETİNKAYA
- Kayseri Raşit Efendi Kütüphanesi'ndeki satır arası Kur'an tercümesi 216b-435b (giriş-metin-sözlük-tıpkıbasım)
Inter-linear Qur'an translation in Kayseri Raşit Efendi Library 216b-435b (introduction-text-glossary-facsimile)
HARUNU REŞİT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP GÜNER