Türkiye'de hesaplamalı tasarım kültürü: 1950-1980
Computational design culture in Turkey: 1950-1980
- Tez No: 329594
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEBNEM YALINAY ÇİNİCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar Ortamında Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Hesaplamalı tasarım, düşünsel kökenleri geriye götürülebilmekle birlikte, 1960?lardan itibaren mimarlık ve bilimsellik ilişkisini kuran söylemlerle görünür olan bir araştırma kültürü içinde beslenerek gelişmiş bir tasarım yaklaşımıdır. Temelinde tasarımın gerekçelendirilmesi olan hesaplamalı tasarım, yakın geçmişinde sayısal teknoloji ile özdeş olarak anlaşılmasından ötürü, devamı olduğu araştırma kültüründen bağımsız olarak tasarım araştırmaları içinde ayrık bir pozisyonda ele alınmıştır. Bazı güncel yaklaşımların desteklediği gibi, bu tez hesaplamalı tasarım kültürünü geçmişiyle birlikte ele alan kuramsal inşaların, konunun tasarım kuramı ile yeniden bütünleşmesinde ve mimarlıkta hesaplamalı bir bakış açısının gelecekteki potansiyellerinin anlaşılmasında kritik olduğunu öne sürmektedir. Bu tez, en genel ifadesiyle, hesaplamalı tasarımın inşa edilmekte olan kuramına Türkiye?deki mimarlık ortamından katkı sağlarken, hem Türkiye?de başını akademik alanın çektiği ilginin açığa çıkartılmasını hem de açığa çıkan bilginin diyalektik bir bakış açısı ile yorumlanmasıyla hesaplamanın anlamının genişletilmesini amaçlamaktadır. Tez kapsamında Türkiye?de hesaplamalı tasarım kültürünü oluşturan birikimde açığa çıkartılan bilgi üç eksen etrafında tartışılmaktadır. Bu eksenlerden ilki, tasarımda hesaplamalı bakış açısının sayısal teknolojiden bağımsız olarak ortaya çıkmış çalışmalarda güncel tartışmalar ile ilişki içinde tartışılmasının hesaplamaya özgü bir kuramın inşasını mümkün kılacağı düşüncesine dayanmaktadır. Bu yaklaşım doğrultusunda, İlhan Koman?ın geliştirilebilir biçim serileri çalışmaları ve Sedad Hakkı Eldem?in Türk Evi Plan tipleri üzerine geliştirdiği matrisi, hesaplamalı bir bakış açısıyla ele alınmış birer tasarım yaklaşımı olarak incelenmiş ve güncel tartışmalarla ilişki içinde yorumlanmıştır. Hesaplamalı tasarım kültürünü oluşturan birikimin temellendiği, mimarlık akademyasında 60?lardan itibaren yer bulmaya başlayan eğilimlerin açığa çıkartıldığı ikinci eksen, Türkiye?deki mimarlık okullarında belirgin olarak iki farklı karakterde akademik ilginin yerleştiğini tespit etmektedir. İlki, ağırlıklı olarak İTÜ Mimarlık Fakültesi?nde tasarım metotlarına ağırlık veren ve Altan Öke ile Fikret Keskinel?in çalışmaları ile yerleşmeye başlayan bir akademik ilgi iken, diğeri 70?lerin ikinci yarısında ODTÜ Mimarlık Fakültesi?nde mimarlığın bilimselleşmesi söylemiyle akademisyenlerin kolektif çalışmaları ile kurumsallaşma yönünde çeşitli ürünler veren bir hareket olarak belirmektedir. Son olarak, tezin ele aldığı üçüncü eksen, özellikle 60?lar ve 70?ler boyunca akademik ortamda üretilen söylemin hesaplama için halen kritik bir eleştiri ekseni olarak devam eden sezgi, bilimsellik ve yaratıcılık anlayışlarının tartışılmasını ve bu düşüncelerin güncel hesaplama kavrayışı ile ilişki içinde yeniden yorumlanmasını içermektedir.
Özet (Çeviri)
Computational design which has various intellectual foundations that can be traced back to earlier, is a design approach fostered within a research culture that had appeared since 1960s discourses focusing on the relations in-between architecture and scientific approaches. Based on design reasoning, being dealt with as identical to digital technologies, computational design has been mostly discussed as a discrete field in design by losing its references to the research culture it had been shaped through. Supported by some contemporary approaches, this thesis proposes that the theoretical constructions that position computational design in relation with its former background is critical for re-integrating the field into the design theory and for foreseeing its future potentials in architectural design. In a general sense, this thesis contributes to the theory of computational design specifically from the Turkish architectural domain. Therefore, the aim of this thesis is two-fold: to reveal the interest that is led by the academic field in Turkey and to expand the meaning of computation by interpreting the uncovered knowledge in a dialectical point of view. This thesis discusses the experiences that are offered as a part of the computational design culture in Turkey in three main frameworks. Titled as theory construction, first of them is based on the suggestion that early studies that are not involved in digital technologies can be discussed in relation to contemporary issues on computation; so that this approach opens a way for the construction of a unique theory of computation. In this context, the developable form series by İlhan Koman and the generative matrice of Turkish House Plan Types by Sedad Hakkı Eldem are evaluated as examples of computational design approaches and are re-interpereted in terms of the debated topics in computational design thinking. The second domain focusing on the academic background reveals the tendencies that were raised in architecture schools in Turkey in the period between 1960?s and 1980?s, and observes two different characters in the emergence of an academic interest. While the academic interest at İTÜ Faculty of Architecture -starting from the studies of Altan Öke on design methodology and Fikret Keskinel on programming- in early 1960s focuses considerably on systematic design methods in advance, a discourse focusing on the ?scientification of architecture? appears at METU Faculty of Architecture in the second half of 1970?s shaped by a collective movement between scholars, having outcomes in an institutional level. Finally, the third field of discussion in this thesis highlights a critical up-to-now viewpoint that questions computation in terms of a two polar distinction between intuitional and scientific approaches. In this context, the thesis analyses the discourse produced specifically during 60?s and 70?s by scholars in Turkey and uncovers how topics of intuition, scientific approach and creativity in design are conceptualized.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Evaluating the LCA of two buildings with close embodied energy which have different functions
Farklı işlevlere sahip olan iki binanın üç tür duvar kullanarak yaşam döngüsünün değerlendirilmesi
POOYA PAKMEHR
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERKAN KARAGÜLER
- Yapay sulak alanlarda arıtma sistemleri ve maliyet analizi
Wastewater treatment in constructed wetlands and their cost analysis
ERDOĞAN YALAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NECATİ ERDEM ÜNAL
- Konut tercihlerinin, mekansal dizin ve mekansal davranış parametreleri ile ilişkisi
Relation of the house preferences with space syntax and spatial behaviour parameters
ERİNCİK EDGÜ
- Konvansiyonel ve ekolojik yapı sistemlerinin ilk yapım ve kullanım giderleri açısından Kayseri bağevi örneğinde incelenmesi
The Analysis of conventional and ecological building systems according to initial and usage expenses in Kayseri wine yard houses
FATİH KİRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
MimarlıkGazi ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMET IRKLI ERYILDIZ