Maurice Merleau-Ponty'de bedensel özne anlayışı
The conception of embodied subject of Maurice Merleau-Ponty
- Tez No: 330310
- Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ BÜYÜKDÜVENCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sistematik Felsefe ve Mantık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 239
Özet
Bu çalışmada genel olarak, modern özne kavrayışına alternatif bir özne kavrayışı sunan Merleau-Ponty'nin bedensel-özne kavramının ortaya konulması amaçlandı. Bu doğrultuda da öncelikle, modern özne kavrayışını ortaya koyan Descartes'ın tarihsel arka planını oluşturduğu için 17. yüzyılla birlikte değişmeye başlayan evren anlayışı ele alındı. Bu bağlamda da mekanizmin şekillenişi, doğa olaylarının matematikselleştirilmesi gibi konulara yer verildi.Bunun ardından modern düşüncenin ana karakteristiği sayılan Kartezyen düalizmin Descartes tarafından nasıl kurgulandığı ortaya konuldu. Zira Descartes, bilindiği üzere, kendisinden sonraki tüm felsefi akımları şu veya bu derecede etkilemiş bir filozoftu. Dolayısıyla, onun felsefi dizgesini açığa çıkarmak, modern yaklaşım biçimlerinin dayandığı temel yönelimi de belirleyebilmek anlamını taşıyacaktı. Bu bağlamda Descartes'ın ele aldığı yöntem sorunu, özne ile nesne, ruh ile beden arasındaki ayrımın temellendirilişi ve nitelikleri üstünden ayrı birer töz olarak nasıl tanımlandıkları tartışıldı. Son olarak, Descartes tarafından ?Düşünüyorum, o halde varım? çıkarımıyla ifade olunan bilinç sahibi Ben'in özellikleri ortaya konuldu.Descartes, ruhu nedensellik ilişkilerinin dışında tutmuş, onu herhangi bir nesne gibi değerlendirmemişti. Descartes'ı takip eden kısımda zihni nedenselliğin sınırları dahilinde yorumlamaya başlayan yaklaşımlara yer verildi. Bununla da ruhun herhangi bir fiziksel nesne gibi ele alınmaya başladığının gösterilmesi amaçlandı. Bu bağlamda da fizyolojideki gelişmeler ve ona dayalı yeni psikoloji ele alındı.Tezin, varoluşçu fenomenoloji geleneği içerisinde yer alan Merleau-Ponty'e ayrılan bölümünde ise özne kavramı, farklı bir bakış açısıyla ele alındı. Algı kavramı tartışmanın merkezine oturtuldu ve Merleau-Ponty'nin empirist ve entelektüalist algı kavrayışlarının eleştirisine değinildi. Buna göre, salt duyumlardan kurulu bir edim olmaktan çok, algının yaşam-dünyasıyla ilksel teması sağlayan öncelikli bir evre olduğu sonucuna varıldı. Bu bağlamda da algının yanı sıra perspektifsellik, bedensellik, dünya-içinde-varlık gibi kavramlara yer verildi. Günümüzde bu yaklaşımın bedensel-özne olarak adlandırılan yeni bir özne kavrayışına olanak tanıdığı çıkarımı bu çalışmanın temel tezi olarak nitelenebilir.
Özet (Çeviri)
In general terms, the main purpose of this dissertation is to present the embodied-subject conception of Merleau-Ponty who gives an alternative insight to the modern conception of subject. In this direction, first of all the conception of the universe which started to change by the 17th century was handled due to that is the historical background of Descartes who suggested the conception of modern subject. In this context, issues such as the configuration of mechanism, expressing the natural events mathematically is discussed.After this section it was proved that how the main Cartesian characteristics of modern thought was built by Descartes. Yet it is known, Descartes impressed all the posterior philosophical movements by some means or other. Hence displaying his philosphical system means to determinate the main orientation of the modern approaches that they relied on. In this context, Descartes? method, how the distinction between subject and object, body and soul was grounded, and how they were identified as a distinct substance through their qualifications is discussed. Ultimately, the features of I who possess conciousness and expressed by the ?I am thinking, therefore I am? argument was manifested.Descartes excepted the soul from the relations of determinism, he didn't consider it as any other object. In the consequent section, it is mentioned of the approaches after Descartes, which comment on the mind within the boundaries of determinism. So, it was aimed to prove that henceforth, the mind is considered as any physical object. And in this context, the developments in the physiology and the new psychology based on these developments are mentioned.In the part of the dissertation that is allocated to Merleau-Ponty who found in the tradition of existantialist phenomenology, the concept of subject is discussed with a new perspective. The concept of perception is set to the center of the discussion and the critique of the conception of perception of empiricism and intellectualism made by Merleau-Ponty was mentioned. Accordingly, it was concluded that perceiving is not an act that is built up with pure sensations, but it is rather a prior phase that we get in touch with life-world. In this context, the concept of perspectivism, embodiment, being-in-the-world was discussed beside the concept of perception. That the approach of Merleau-Ponty make a new conception of subject possible named as bodily-subject in our days can be determined as the basic thesis of this study.
Benzer Tezler
- Duyumsamayı ortaya çıkaran bir karşılaşma olarak mimari temsil
Architectural representation as an encounter that makes sensation emerge
HAYDAR OZAN AVCI
- Kendilik olayının bedensel olasılığı: Mekansal süreç
Body possibility of the self phenomenon: Spatial process
KEVSER YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SENEM KAYMAZ
- İmajın hissi: Yeni Türkiye sineması ve fenomenoloji
The sense of image: Phenomenology and the new cinema of Turkey
AHMET EMİN BÜLBÜL
Doktora
Türkçe
2021
FelsefeHacettepe Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLA KARABAĞ
- Maurice Merleau-Ponty'de beden ve sanat
Body and Art in Maurice Merleau-Ponty
BERNA ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
FelsefeAydın Adnan Menderes ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY SAYGIN
- Maurıce Merleau-Ponty'nin fenomenolojik ontolojisi
The phenomenological ontology of Maurice Merleau-Ponty
HÜSEYİN AYDOĞDU