Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile dopamin reseptör 4 ve dopamin taşıyıcı gen polimorfizmlerinin ilişkisi
Association of DRD and DAT1 gene polymorphism with attention deficit hyperactivity disorder
- Tez No: 334085
- Danışmanlar: PROF. DR. EYÜP SABRİ ERCAN, PROF. DR. Cahide AYDIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Genetik, Psikiyatri, Genetics, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Çocuk ve ergenlik çağında sık görülen psikiyatrik hastalıklardan olan DEHB, yapılan çalışmalarda %76'ya varan oranı ile orta-yüksek genetik geçiş gösteren bir hastalıktır. Moleküler genetik çalışmalarından elde edilen sonuçlar dopaminerjik sistemin DEHB etiyolosinde yer aldığını desteklemektedir. Ancak yüksek kalıtılabilirliğine rağmen genetik ilişkilendirme çalışmalarında, DEHB ile ilişki aday genlerin etkileri ya küçük boyuttadır ya birbiri ile çelişmektedir.Mevcut tez çalışmamızda 8-18 yaş aralığında 201 DEHB tanısı almış vaka grubunda DRD4 ve DAT1 geni tekrar allel polimorfizmleri sıklığının, 100 sağlıklı kontrol olgusundan farklı olup olmadığı, DSM-V'in öngördüğü şekilde belirlenen DEHB alt tipleri açısından da bahsedilen genlerdeki polimorfizm sıklığının farklı olup olmadığı araştırılmıştır. Ayrıca DRD4, DAT1 gen polimorfizmlerinin ve bu iki gen polimorfizmleri açısndan gen-gen etkileşiminin DEHB semptomları üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir.Çalışma sonucunda DEHB alttiplerinde DRD4 4 tekrar alleli homozigotluğu ve en az 7 tekrar alleline sahip olma değişkenlerinin sıklığının gruplar arasında istatiksel olarak anlanlı derecede farklılaştığı. 4 tekrar homozigotluğu sıklığı DEHB kombine tip olgularında kontrol ve Restriktif tip olgularına kıyasla daha fazla iken, en az bir 7 tekrar alleline sahip olma sıklığı Restriktif tip olgularında diğer iki DEHB alt tipine kıyasla daha fazla olduğu saptanmıştır. 4 tekrar alleli aile ve öğretmen DEYDB ölçeği hiperaktivite-impulsivite, toplam ve DSM-V'in öngördüğü impusivite alt puanlarında yükseklikle ilişkili iken, 7 tekrar alleli varlığının dikkat eksikliği semptom skorlarında yükseklikle, hiperkaktivite ve impusivite ile ilişkili semptom skorlarında düşüklükle ilişkili olduğu saptanmıştır. DAT1 gen polimorfizmi ile DEHB arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Her iki genin bir arada (gen-gen etkileşimi) değerlendirilmesi sonucunda DEHB semptom şiddeti açısından aditif ya da kumulatif bir etki gözlenmemiştir.Çalışmamız DEHB alt tiplerinin DSM-V sınıflandırma sisteminin ön gördüğü şekilde belirlendiği dünya literatüründeki ilk DEHB genetiği çalışmasıdır. Ayrıca Türkiye'de çocuk ve ergen örnekleminde DAT1 ve DRD4 gen polimorfizminin birarada değerlendirildiği ilk çalışma olması açısından önemlidir. DEHB'de fenotipik heterojenitenin olmasının, etiyolojik ilişkilendirme çalışmalarının gücünü azalttığı görüşünden yola çıkıldığında hem DSM-V'in ön gördüğü şekilde grupları ayrılması hem de KOB dışında ek tanısı olanların çalışmaya dahil edilmemesi çalışmamızın değerini arttırmaktadır. Çalışmamızın sonuçları DEHB alt tiplerinin birbirlerinden ( özellikle DSM-V'in öngördüğü restrktif tip) sadece klinik olarak değil genotipik açıdan da farklılık gösterdiğini düşündürtmektedir.
Özet (Çeviri)
ssociation of DRD4 and DAT1 Gene Polymorphism with Attention Deficit Hyperactivity DisorderAttention deficit-hyperactivity disorder (ADHD) is a common psychiatric disorder among children and adolescents with a moderate-high heritability that behavioral studies suggest approximately 0.76. Molecular genetic approaches have identifed the thesis that dopaminergic neurotransmission pathways account for the etiology of ADHD. Although high heritability, genetic association studies show that candidate genes and ADHD relation is small or conflicting results.In this study it is intended to investigate DRD4 and DAT1 polymorphism frequency differences between in two hundred one ADHD children and one hundred healthy child at 8-15 age. For ADHD diagnosis the best estimated procedure was applied. Also we purposed to present frequencies of DRD4 and DAT1 polymorphism in ADHD subtypes were diagnosed according to the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-V (DSM-V) . Another object is evaluation of the genetic interaction between DRD4 and DAT1 in relation to ADHD and ADHD symptoms.As a result of study in ADHD subtypes the frequency of at least one copy of DRD4 7 repeat allele and homozygosity of 4 repeat allele significantly differed among groups. For ADHD combined type, 4 repeat homozigosity was greater than that in ADHD-restrictive type and the control sample. The frequency of having at least one copy of DRD4 7 repeat allele in ADHD-restrictive type was more than other two ADHD subtypes. İn the precense of 4 repeat allele found to be associated with high scores of total, hyperactivity-impulsivity and DSM-V new items related impulsivity in teacher ADHD rating scale. On the other hand 7 repeat allele was associated with high scores in inattention items, low scores in hyperactivity-impulsivity items in parent ADHD rating scales, also in teacher rating scale 7 repeat allele was associated with low scores in total, hyperactivity-impulsivity and DSM-V new items related impulsivity. There wasn?t found significant relation between DAT1 gene polimorfizm and ADHD. İn terms of observation of genetic interaction between DAT1 and DRD4 at ADHD,ADHD syptoms we didn?t find additive or cumulative effect.This study is the first genetic study in ADHD literature which subtypes determined according to DSM-V classification system. Also the first study which examine genetic interaction between DRD4 and DAT1 in Turkish ADHD children. Phenotypic heterogeneity in ADHD reduce the strength of etiologic association studies. Based on this knowledge diagnosis based on best estimated procedure, determine subtypes according to DSM-V classification system, exclusion of comorbid psychiatric disorders except ODD enhances the value of our study. The findings of this study indicate that ADHD is associated with VNTR polymorphism of the DRD4 gene. ADHD subtypes - especially restricitve type- differ not only clinically but also genotypic apect.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ve olmayan çocuklarda mikroRNA düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of micro RNA levels between children with and without attention deficit and hyperactivity disorder
ŞEYMA COŞKUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
GenetikGaziantep ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM GÖKÇEN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun eştanı sıklığı ve Dopamin D4, Dopamin D3 ve Dopamin taşıyıcı reseptör gen polimorfizmleri ile ilişkisi.
Comorbidity frequency of attention deficit hyperactivity disorder and its association with the gene polymorphisms of Dopamine D3, Dopamine D4 and Dopamine transport receptor.
ERİNÇ SEVİNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HERKEN
- Dopamin D2 reseptör taq A1 allelinin uzun ve kısa mesafe koşucular üzerine etkisi
The effect of dopamine D2 receptor taq A1 allele on sprinter and endurance athlete
ÖZNUR ÖZGE ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MESUT KARAHAN
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinde huzursuz bacaklar sendromu prevalansı
The prevalence of restless legs syndrome in parents of children with attention deficit hyperactivity disorders
FAZİLET TAŞMERTEK
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı çocuk hastalarda makula ve optik sinir vasküler yapılarının optik koherens tomografi anjiografi ile değerlendirilmesi
Evaluation of macular and optic nerve vascular structures in pediatric patients with attention deficit hyperactivity disorder by optical coherence tomography angiography
ESRA ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Göz HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiGöz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİL İREM UÇGUN ZEKİ FİKRET