Geri Dön

Characterization of Emecik limestone figurines for provenance

Hammadde kaynağı kapsamında Emecik kireçtaşı heykelciklerinin nitelendirilmesi

PDF İndir

  1. Tez No: 338572
  2. Yazar: ÜFTADE MUŞKARA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. O. YAVUZ ATAMAN, PROF. DR. NUMAN TUNA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Arkeometri, Archeology, Archaeometry
  6. Anahtar Kelimeler: hammadde kaynağı araştırması, kireçtaşı heykelcikler, provenance, Kıbrıs, nadir toprak elementleri, foraminiferli kireçtaşı, çoklu değişme analizi, provenance, limestone figurines, Cyprus, rare earth eleents, foraminiferal limestone, multivariate analysis
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeometri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 188

Özet

Farklı bilim dallarının ortak çalışmasını kapsayan Arkeometri, geçmiş algısını değiştirebilecek birçok gerçeği gün yüzüne çıkarmıştır. Heykel, mimari elemanlar gibi taş malzemeden yapılmışarkeolojik eserlerin hammadde kaynağını araştırma çalışmaları da başlıca arkeometrik incelemeler arasındadır. Bu tür kaynak araştırmaları, antik dünyanın ticaret ilişkilerinin ve ticaret yollarının, sosyal, siyasi ve dini ilişkilerin yeniden anlaşılması ve şekillendirilmesinde önemli rol oynamaktadır. M.Ö. 6. yüzyıla tarihlenen kireçtaşından yapılmış heykelcikler, Akdeniz havzasında yaygın olarak bulunmaları yönünden dikkat çekicidir. Genel olarak bu tip heykelciklerin Kıbrıs yapımı olduğu düşünülmektedir. Ancak, Kıbrıs sanatı ekolünde yapılmış ve Kıbrıs?ta bulunmuş olanlar dışında, geniş buluntu alanı ve farklı stillerde betimlenmiş heykelciklerin bulunması yapım yeri ve/veya hammadde kökeni konusunda tartışmalara neden olmaktadır. Emecik Apollon kutsal alanı, Datça yarımadasındadır. Emecik?te bulunan heykelciklerin farklı stilleri ve sayısı, bu heykelciklerin yerel olarak üretilmiş oldukları olasılığını kuvvetlendirmektedir. Bu nedenle, yerel bir kireçtaşı kaynağının kullanılmış olması da akla yakın bir olasılıktır. Ege Denizi?nin güneyinde yeralan Oniki adalar, Doğu Akdeniz bölgesindeki en yoğun ve en önemli kavşak noktalarından biridir ve her yönden kolaylıkla erişilebilen bir merkezdir. Jeolojik konum itibariyle, Oniki adalar güneybatı Anadolu?da Karya olarak bilinen ve tez çalışmasının konusunu oluşturan heykelciklerin bulunduğu Emecik?i de kapsayan bölgenin devamıdır. Tez çalışmasını sonucu ile ilgili yorumlar, bu bölgenin ortak kültür mirası ile ilgili önemli ipucuları sağlayabilecek niteliktedir. Emecik heykelciklerinin kaynak araştırması ile ilgili çalışma kapsamında, eser element ve nadir toprak elementlerinin tayini indüktif eşleşmiş plazma-optik emisyon spektrometri (ICP-OES) ve indüktif eşleşmiş plazma?kütle spektrometri (ICP-MS) ile yapılmıştır. Bu analizlerin yanı sıra, örneklerin ince-kesitleri ve XRD analizleri yardımıyla mineralojik incelemeleri yapılımıştır. Nadir toprak elementleri, temel ve eser elementlerin derişim değerlerinin tayini ile elde edilen verinin değerlendirilmesinde farklı istatistiksel yöntemlerden yararlanılmıştır. Çoklu değişme analizleri bu tür kaynak araştırmalarında bulunun yoğun sayısal sonucun değerlendirilmesinde ve anlamlandırılmasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlara ek olarak, temel bileşen analizi viii(PCA), hiyerarşik küme çözümlemesi bu çalışmada arkeolojik ve jeolojik örneklerin karşılaştırılması ve gruplandırılması amacıyla kullanılmıştır. Bu çalışmada elde edilen mineralojik, kimyasal ve istatistiksel incelemelerin sonuçları Datça?da yerel kireçtaşı heykelcik üretimi olduğunu ortaya çıkarmıştır. Yerel sanatçıların belki de eserlerin kalitesini arttırmak için farklı kaynaklardan aldıkları kireçtaşını denedikleri de anlaşılmıştır. Yerel olarak üretilen heykelciklerin yanı sıra, bu çalışmada incelenen heykelciklerin çoğunun Kıbrıs?taki Pakhna formasyonundaki farklı ocaklardan alınan kireçtaşı kullanılarak yapıldığı ortaya çıkmıştır. Bu heykelcikler ya Kıbrıs?tan ithal olarak gelmiş ya da Datça?da Kıbrıs kökenli bir kireçtaşı kullanılarak yapılmıştır. Aynı zamanda bu çalışmanın sonuçları, Kıbrıs kökenli kireçtaşının Doğu Akdeniz?deki ticareti ile ilgili teorileri doğrulamaktadır. İlerde bu kireçtaşı heykelciklerle ilgili yapılacak çalışmalarda, Kıbrıs ile beraber Emecik?in de heykelciklerin üretim merkezi olduğu yönündeki bu bulguların göz önünde bulundurulmasıgerekmektedir. Ege ve Akdeniz havzasında Arkaik dönem yerleşimleri arasındaki yoğun ilişkilerin gerçek yapısını ortaya çıkarmak için Batı Anadolu?da diğer yerleşim merkezlerinde bulunan kireçtaşı heykelciklerin hammadde özelliklerinin çalışılması önemlidir.

Özet (Çeviri)

Archaeometry, the collaboration of different disciplines with archaeology, has revealed some facts that could change our understanding of the past. Provenance studies should be among the primary topics in interdisciplinary archaeometric reseach. Provenance studies, determining the source of the archaeological materials, play an important role in the understanding and reconstruction of trade connections, and social, political and religious relationships of ancient societies. A group of limestone figurines dated to 6th century BC constitutes an interesting case since they have a high abundance in Eastern Mediterranean region. Generally, it is accepted that these figurines were of Cypriot origin. However, beside the ones made according to Cypriote style and were found in Cyprus; the extended distribution of the figurines and the varieties in their styles raised the questions on the location of production and/or the provenance. The Sanctuary of Apollon in Emecik is situated in Datça peninsula. The amount and the variety of types found in Emecik make it reasonable to think that they were produced locally. Therefore, it is reasonable to suggest that possibly a local limestone was used. The islands of Dodecanese are located at one of the busiest and most important cross roads of the Eastern Mediterranean and readily accessible from all directions, including Asia Minor. Geologically the Dodecanese form an extension of south Western Anatolia known as Caria enclosing Emecik where the figurines within the scope of this work. The two areas appear to have shared a common culture. Indeed, the archaeological evidence seems to agree. The overall interpretations for the results of this work would provide a wide perspective for understanding the common culture of this area. Provenance studies of Emecik figurines were applied through the determination of trace and REE?s (rare earth elements) with ICP- OES (inductively coupled plasma optical emission spectrometry) and ICP-MS (inductively coupled plasma mass spectrometry) along with mineral examinations through thin section and XRD analysis.Various statistical approaches were applied in order to interpret the original data obtained by the determination of concentration values of REE?s and major and trace elements in the samples. Bivariate analysis of the samples will be plotted. In addition, hierarchical cluster analysis and principal component analysis, PCA, were used to understand the relation between archaeological and geological samples. The resulting groups and variations as a result of these statistical analyses were shown in dendrogram plots and graphs. viAccording to the results of mineralogical, chemical and statistical analysis of this study, it is obvious now that there was a local production for the limestone figurines in Datça. It is even clear that the local artists tried different limestone sources in Datça perhaps in order to improve the quality of their works. Beside the locally produced figurines, it has been understood that majority of the figurines that were analyzed in this study were made from limestone material which was collected from quarries within Pachna formation in Cyprus. These figurines were either imported from Cyprus or made in Datça using limestone brought from Cyprus. The result of this study also supports the theory on the commercial relations of limestone from Cyprus through other sites in Eastern Mediterranean. Further studies on limestone figurines should cover the discovery of new production center, Emecik for the figurines beside Cyprus. Figurines found at other sites in western Anatolia should be studied to reveal true nature of the extensive relation between Aegean and Mediterranean sites in Archaic Period.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    712219

    Tiyoeter-fonksiyonlu metal-N-heterosiklik karben komplekslerinin sentezi, karakterizasyonu ve katalitik uygulamaları

    Synthesis, characterization, and catalytic applications of thioether-functionalized metal-N-heterocyclic carbene complexes

    AYFER EFECİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    KimyaAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHAMMET EMİN GÜNAY

  2. Tez No

    80242

    Vankomisin içeren Poli(D,L-laktik-ko-glikolik asit) implantların karakterizasyonu ve in vitro-in vivo salım davranışlarının incelenmesi

    Characterization of vancomycin containing poly(d,l-lactide-co-glycolide) implants and investigation of their in vitro-in vivo release behaviour

    YILDIZ ÖZALP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Eczacılık ve FarmakolojiAnkara Üniversitesi

    Farmasötik Teknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURTEN ÖZDEMİR

  3. Tez No

    82603

    Characterization of arylamine N-acetyltransferase in tissues from human breast cancer

    İnsan kanserli meme dokusunda arilamin N-asetiltransferaz enziminin karakterizasyonu

    YAŞASIN SENEM GEYLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    BiyokimyaOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyokimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TÜLİN GÜRAY

  4. Tez No

    82785

    Characterization of Aspergillus oryzae transformed with a plasmid carrying alfa-amylase gene

    (Alfa)-amilaz geni taşıyan bir plazmid ile transforme edilmiş aspergillus aryzae'nin karakterizasyonu

    GÖKHAN TOLUN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UFUK GÜNDÜZ

  5. Tez No

    82786

    Characterization of membrane phospholipids and proteins of some wheat (Triticum aestivum l.) varieties under salt and drougth stress conditions

    Buğday (Triticum aestivum l.) bazı çeşitlerinin tuz ve kuraklık stresi altında hücre zarı fosfolipitlerinin ve proteinlerinin tanımlanması

    E.SEMA TORAMAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    BiyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MERAL YÜCEL

Geri Dön