Siyâset-ahlâk ilişkisi bağlamında Niccolo Machiavelli ve Yusuf Has Hacib'in devlet anlayışları
Niccolo Machiavelli and Yusuf Has Hacib's sense of state in the context of the relationship between politics and morality
- Tez No: 339328
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEJDET DURAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Eski çağlardan beri filozoflar, düşünürler devletin ne olduğu, nasıl olması gerektiğini hakkında görüş belirtmişlerdir. Tezimizde Niccolo MACHİAVELLİ ve Yusuf Has HACİBin devlet anlayışlarını ve devleti yönetenlerle ilgili görüşlerini siyaset ahlak bağlamında incelemeye çalıştık. Düşünürlerimiz Machiavelli ve Yusuf Has Hacib günümüz devlet adamlarına ışık tutabilecek görüşler ortaya koymuşlardır. Machiavelli gençliğinden itibaren zamanının çoğunu devlet işlerine harcamış bir diplomattı. Görevi dolayısıyla çeşitli devletlere gitmiş ve onları yakından inceleme fırsatı bulmuştu. Yaşadığı tecrübelerle eski siyasal ve ahlaki değerlerin yıkılmakta olduğunu yeni siyaset ve ahlak değerlerinin doğmakta olduğunu gördü. Machiavelli, politikada alçakgönüllü, kibar ve kültürlü olmanın yeterli olmadığını, kuvvet kullanmanın, ani karar alıp dinamik hareket etmenin, acımasız olmanın şart olduğunu öğrenmişti. Yani Machiavelliye göre devleti yönetmenin ayrı bir ahlakı vardı. Bu ahlak kişi ahlakı ya da Hristiyan din ahlakından tamamen farklıydı. Yusuf Has Hacibin de devlet hakkında önemli görüşleri vardır. Kutadgu Biligde belirttiğine göre devlet hükümdara Tanrının bir lütfudur. Hükümdar bunun kıymetini takdir etmeli halkına ona göre muamele etmelidir. Yusuf Has Hacibe göre asil bir soydan gelmesi gereken iktidar sahipleri anlayışlı, akıllı, bilgili olmalıdırlar. Halkına karşı iyilik etmeli ve iyi nam bırakmalıdır. Aynı zamanda iyi huylu, hayâ ve takva sahibi olmalıdır. İktidar sahipleri ibadette kusur etmemeli, cömert olmalı, sakin, mülayim ve merhametli olmalıdır. Yine doğru sözlü, tatlı dilli ve halka hizmeti kendine vazife edinmelidir. Sonuç olarak iki düşünürümüz için de devletin varlığı ve bekası çok önemlidir. Ancak iki düşünür farklı din ve kültür çevrelerinde yetişmiştir. Machiavelli dini duyguların ya da dini kurumların yozlaştığı bir ortamda yetişirken, Yusuf Has Hacib dini duyguların yoğun yaşandığı bir çevrede yetişmiştir. Bunun sonucu olarak siyaset ve ahlak ilişkisini farklı perspektiflerden ele almış ve değerlendirmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Since the ancients ages, philosophers and thinkers hawe specified what the state is and how it should be. İn the thesis, Niccolo Machiavelli and Yusuf Has Hacibs sense of state and their views about the governors are studied. The thinkers put forward the views that can shed a light for the present governors. Machiavelli was a diplomat who spent most of his time for the affairs of state beginning from his young ages. He went to different state due to his job and had a chance to observe them closely. Out of his observations, he realized that old political and moral valves had being demolished and the new ones had been born. Machiavelli inferred that being ruthless and dynamic in decision making were must. That is to say, according to Machiavelli, there was an exceptional morality of governing the state. This moral sense was different from the general ethics or the sense of morality in Christianty. Yusuf Has Hacib had important opinions about the state, too. He cited in Kutadgu Bilig that the state was a boon of the God for the crown. The crown should appereciate it and behave towards his people considering this. According to Yusuf Has Hacib, governors, who must be a member of a noble family, should be clever, understanding and intellectual. They should behave well towards his people and have a good reputation. At the sometime, they should be generous, good-tempered, calm, easy going and merciful. As a conclusion the permanence and the existence of the state are importante according to both of the thinkers. However both of them were raised in different religious and cultural environments. While Machiavelli were raised in environment where the religious valves degenerated. Yusuf Has Hacib were raised where the religious valves were intensive. Thus, they considered the relationship between politics and morality from different aspects.
Benzer Tezler
- Siyaset, erdem ve özgürlük ilişkisi bağlamında Niccolò Machiavelli
Niccolò Machiavelli in the context of politics, virtue and liberty
METE HAN ARITÜRK
- Niccolò Machiavelli bağlamında siyaset ve ahlâk ilişkisinin incelenmesi
An analysis of the relationship between politics and morality in the context of Niccolò Machiavelli
ASIM CELEP
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerHitit ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH DUMAN
- Nıccolò Machıavellı'de din-siyaset ilişkisi
Relationship between religion and politics in Machiavelli
FERHAT TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Felsefeİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL KAHRAMAN
- Ortadoğu'da devlet tartışmaları bağlamında İbn Haldun'un mülk anlayışı
Ibn Khaldun's conception of mulk within the context of state discussions in the Middle East
DENİZ FIRAT TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZNAVUR DEMİRPOLAT
- Çağdaş Batı ve İslam düşüncesinde din-ahlak ilişkisi: A. Macintyre ve N. Topçu karşılaştırması
The relationship between religion and morality in contemporary Western and Islamic thought: Comparison of A. Macintyre and N. Topçu
NURLYBEK ZHANYKULOV
Doktora
Türkçe
2023
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER SADIK YARAN