Türk ve Buryat efsanelerinde dağ kültü
Mountain cult in legends of Turks and Buryats
- Tez No: 340379
- Danışmanlar: DOÇ. ABDULKADİR EMEKSİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Efsane, nanç, Da Kültü, Buryat, Karılatırma, Legend, Belief, Cult of Mountain, Buryat, Comparison
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 382
Özet
Araştırmamızda, Buryat ve Anadolu Türk efsanelerinde anlatılan eski tabiat kültlerinden olan dağ kültü karşılaştırılmaktadır. Dağ kültü, göçebe olan iki halkın eski inançları olan Şamanizm?le ilgili bir külttür. Buryatlar ve Anadolu Türkleri yeni dinlerini kabul etmeleriyle birlikte eski geleneklerini bırakamazlar, yeni dinlerinin kuralları ve siyasi şartları altında farklı bir şekilde devam ettirirler. Kökleri eskiye dayanan dağ kültü, diğer tabiat kültleriyle bir bağdaştırma halinde görülür. Bu yüzden Dağ?ı, Ağaç, Mağara, Taş ve Su gibi tabiat kültleriyle karşılaştırarak ele alınır ve onlar arasındaki benzer ve farklı yönleri belirtilir. Ayrıca arkaik dönemden başlayarak Animizm, Totemizm, Şamanizm, Budizm, Hıristiyanlık ve İslam gibi dinler ve inançlarında görülen dağın yeri, önemi, rolü ortaya koyulur. Dağ kültüyle ilgili Anadolu Türk ve Moğol kökenli Buryat efsanelerinde birçok benzerlik bulunur ve çalışmamızda şu yönlerden kıyaslanır: ?Türk ve Buryat Mitolojilerinde ?Kozmik Dağ? İnancı?, ?Tanrı Mekânı Olarak Dağ?, ?Dağ İyesi?, ?Ata Olarak Dağ?, ?Dağa Kurban Sunma?. Türk ve Buryat efsanelerinde dağların insan gibi konuşan, duyan, üzülen, sevinen ve âşık olan canlı varlıklar gibi algılandığı anlatılır.
Özet (Çeviri)
Cult of mountain is a cult that takes place in Shamanism, ancient belief of two nomadic peoples. Anatolia Turks and Buryats while accepting new religions can?t leave their customs and traditions, on the contrary they continue them under the influence of new religions? rules and politic conditions. Origins of cult of mountain begin in the past and now we meet them in the synthesis with other natural cults. That?s why Mountain is considered in comparison with such natural cults as Tree, Cave, Stone and Whater, where we can find their in common and different features. Also we can define place, meaning and role of mountain from archaic times in believes and religions, such as Animism, Totemism, Shamanism, Buddism, Christianity an İslam. There are a lot of in common in Turkish and Buryat legends concerning mountains. İn this work we compare such aspects as ?Faith in Cosmic Mountain in Turkish and Buryat Mythologies?, ?Mountain as a Place of Gods?, ?Mountain Lord/Spirit?, ?Mountain as a Father?, ?Sacrifice to Mountain?. İn the following legends mountain is represented as a human who can speak, hear, marry, be sad or happy and fall in love.
Benzer Tezler
- Alamja Mergen ve Altan Şagay adlı Buryat destanları üzerinde bir araştırma
A Research Buryat epics of Alamja Mergen and Altan Şagay
AİAGMA BATOTSYRENOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN EKİCİ
- Buryat mizahı
The Buryat humour
ERJENA AIOUROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİKRET TÜRKMEN
- Pallas'ın Zoographia Rosso-Asiatica'sında Türkçe ve Moğolca hayvan adları
The Turkish and Mongolian vocabulary of animal names in Pallas's Zoographia Rosso-Asiatica
BAŞAK PERÇİN BOSTAN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜL
- Tuva Destanlarında maddi kültür
Material culture in Tuva Epos
DİCLE DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıAhi Evran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHADDİN BEKKİ
- Манас» эпосундагы жаныбарлардын кѳркѳм чагылдырылышы жана тотемдик белгилери
Manas destanındaki hayvanların sanatsal tasviri ve totemik imgeleri
ZARİNA KULBARAKOVA
Doktora
Kırgızca
2017
Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LAYLİ ÜKÜBAEVA