Mehmed Zihni Efendi'nin Şerhu Teshîli't-tahsîl adlı eseri (İnceleme ve Tahkik)
Mehmed Zihni Efendi and his work named Şerhu Teshîli't-tahsîl (Examination and Critical edition)
- Tez No: 344711
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET TURAN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Mehmed Zihni Efendi, Nâcim Efendi, Şerhu Teshîli't-tahsîl, Teshîlü't-tahsîl, Nahiv, Mehmed Zihni Efendi, Nâcim Efendi, Şerhu Teshîli't-tahsîl, Teshîlü't-tahsîl, Nahiv/Grammer
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Bu çalışma, Abdurrahman Nâcim Efendi'nin (1833-1895) nahiv ilmine dâir yazdığı Teshîlü't-tahsîl adlı eseri üzerine, son dönem Osmanlı âlimlerinden Mehmed Zihni Efendi'nin (1846-1913) kaleme aldığı Şerhu Teshîli't-tahsîl isimli şerhin inceleme ve tahkikidir.Nâcim Efendi'nin eseri, tertip bakımından İbnü'l-Hâcib'in el-Kâfiye'sine benzemektedir. Ancak el-Kâfiye'de `âmil ve cezim bahisleri ayrı bölüm olarak bulunmamaktadır. Teshîlü't-tahsîl: İsim, Fiil, Harf, Ref` (Merfû`ât), Nasb (Mensûbat), Cer (Mecrûrat), Cezim, `Âmil, Tâbi` başlıklarını taşıyan 9 bölüme ayrılır.Mehmed Zihni Efendi, Şerhu Teshîli't-tahsîl'de bu konuları ele alırken, âyet-i kerimeler, hadis-i şerifler, Arap şiiri, bazı meseller ve gündelik hayattan örnekler vererek açıklamıştır. Açık ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. Başta Sîbeveyhi olmak üzere Basra ekolüne mensup dilcilerin görüşlerine ağırlıklı olarak yer veren Mehmed Zihni Efendi'nin yer yer Kûfe ekolüne mensup dilcilerin görüşlerine de yer verdiği görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study is an examination and critical edition of Şerhu Teshîli't-tahsîl, a commentary of a XIX. century Ottoman scholar Mehmed Zihni Efendi (1846-1913) on Teshîlü't-tahsîl, a grammer book, which was written by Abdurrahman Nâcim Efendi (1833-1895).The work of Nâcim Efendi is similar to el-Kâfiye of İbnü'l-Hâcib in terms of its order. But, in el-Kâfiye, the topics of `âmil and cezim do not exist as a separate part. Teshîlü't-tahsîl consists of nine chapters: Noun, Verb, Letter, Ref`,Nasb, Cer, Cezim, `Âmil, Tâbi`. Mehmed Zihni Efendi, while examining these topics in Şerhu Teshîli't-tahsîl, explained them by giving examples from the verses of the Quran, the Hadiths, the Arabic poetry and the daily life. He used a clear and comprehensible language. Mehmed Zihni Efendi mostly referred to the views of the Basra school, specifically Sibeveyhi, at the same time, he often referred to the views of the Kûfe school.
Benzer Tezler
- El-muktedab ile beş nahiv kitabının sistem açısından mukayesesi
System comparison of al-muktadab and fi̇ve syntax books
KADER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DEMİR
- El-Kavlü'l-Ceyyid Fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs metin-inceleme (s.404-528)
El-Kavlü'l-Ceyyid Fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs text-analyze (p.404-528)
HOSSAM HASSAN MOHAMED SAAD MANAA HOSSAM HASSAN MOHAMED SAAD MANAA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP POYRAZ
- El-Kavlü'l-Ceyyid fi şerhi Ebyâti't-Telhîs (s.1-130) inceleme-metin
El-Kavlü'l-Ceyyid fi şerhi Ebyâti't-Telhîs (p. 1-130) search-text
FERHAT ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET YENİKALE
- El-Kavlü'l-Ceyyid fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs metin-inceleme (S.131-265)
El-Kavlü'l-Ceyyid fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs text-search (P.131-265)
HÜSEYİN CEVİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP POYRAZ
- Mehmed Zihni Efendi ve el-Hakâik isimli eserinin değerlendirilmesi
Evaluation of Mehmed Zihni Efendi and his work named al-Hakâik
FATİH DOST
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CELİL ALTUNTAŞ