İran'da Rıza Şah Dönemi modernleşme hareketleri: 1925-1941
Reza Shah Period modernization movements in Iran: 1925-1941
- Tez No: 347426
- Danışmanlar: PROF. DR. SABİT DUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Büyük ve köklü bir geçmişe sahip olan ve asırlardır Türkiye?nin doğu komşusu olan İran, yakın bir zamanda Rıza Şah Pehlevi?nin liderliğinde geniş çaplı bir reform hareketine sahne olmuştur. Kaçar Hanedanlığının, devleti ayakta tutabilmek için başlattığı reform hareketleri başarıya ulaşmamış, ülke içeride aşiret isyanlarına, dışarıda ise Rus ve İngiliz müdahaleleriyle yıkılmanın eşiğine gelmişti. İran I. Dünya Savaşında tarafsızlığını ilan ettiyse de Rus ve İngiliz işgaline uğramaktan kurtulamamıştır. Savaş sonrası yaşanan kargaşa ortamından faydalanan Rıza Şah, Kaçar Hanedanlığını tasfiye edip, Pehlevi Hanedanlığının temellerini atmıştır. Rıza Şah, iktidara gelişiyle birlikte yüzyıllardır ?Persia? olarak bilinen ülkesinin adı da dâhil olmak üzere askeri, siyasi, ekonomik, toplumsal ve kültürel alanlarda çok ciddi yenilik ve değişiklikler yapmıştır. Zorunlu askerlik yasasıyla birlikte ülkedeki asker sayısını arttırmış, orduyu teknik anlamda modernize etmiştir. Eğitim alanında ülkede ilköğretimi zorunlu hale getirip, çok sayıda okul açmıştır. Karayolu ve demiryolu ulaşımında büyük mesafeler kat edilmiş Trans-İran demiryolunu inşa ettirmiştir. Kılık Kıyafet Yasasını çıkartarak daha modern giysiler giyilmesi ve şapka kullanılmasını sağlamıştır. Bunun gibi birçok düzenlemeye imza atan Rıza Şah, on beş yıllık iktidarı süresince güçlü ve modern bir İran oluşturmanın hayalini kurmuş bunun için uğraş vermiştir.
Özet (Çeviri)
Iran, which has been eastern neighbor of Turkey for ages and which has had a big history underwent a wide size reform process led by Reza Shah Pahlavi. Reforms done by Qajar Dynasty to make state continue couldn?t access to success and the country come to threshold of collapse because of rebellion of tribe in country and interference of Russia and England. Iran declared impartialness in First World War but didn?t get out of occupation of Russia and England. Using advantage of disorder following the war, Reza Shah put on end to Qajar Dynasty and established foundations of Pahlavi Dynasty. When Reza Shah got in power he made a lot of serious changes and reforms in politics, military, economic, social and cultural areas including name of his country known as Persia for ages. He increased amount of soldiers with Law of conscripting military and modernized army in the way of technical, by compelling primary school in education area, he opened a lot of schools, he development transportation of highway and rail way a lot and built Trans-Iran rail way. He ensured people to wear modern clothes instead of traditional clothes by passing law of appearance. By making a lot of regulations like this Reza Shah imagined creating a modern and strength Iran and strove for this during his power for fifteen years.
Benzer Tezler
- Rıza Şah Pehlevi döneminde İran'da Türk toplulukları
Turkish communitiesin Iran during the Reza Shah Pahlavi
ZÜHRE NUR CELEP
- Modern İran tarihçiliğinde Orta Çağ Türk tarihi algısı (1924-2014)
Perception of medieval Turkish history in modern Iranian historiography (1924-2014)
MEHMET BATAN
Doktora
Türkçe
2023
TarihMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAZİ OSMAN ÖZGÜDENLİ
- İran'da modernleşme, ulema ve iktidar: Rıza Şah döneminde İran devleti ve ulema ilişkisi
The clerical, power and modernisation in İran: The relation between the clerical and state during the time of Reza Shah
TUBA ÇEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBölgesel Araştırmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZNAVUR DEMİRPOLAT
- İran'da Furuğ Ferruhzad örneğinde sanat ve siyaset
Art and politics in the case of Forugh Farrokhzad in Iran
NESLİHAN YÜRÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN YILDIRMAZ
- Türk-İran modernleşmesi çerçevesinde kadın
Women in the frame of Turk-Iran modernization
TÜLAY AŞIKKUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ COŞKUN