Proaktif istihbarat: Psikopati ve travma geçmişine dayalı şiddet suçu öngörme modeli
Proactive intelligence: The predictive model of violent crime based on psychopathy and trauma history
- Tez No: 348936
- Danışmanlar: PROF. DR. SIDDIK B. YARMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matematik, Psikoloji, Uluslararası İlişkiler, Mathematics, Psychology, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harp Akademileri Komutanlığı
- Enstitü: Stratejik Araştırmalar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu çalışma 21. Yüzyıl güvenlik koşullarının değişen gerekleri doğrultusunda istihbarat faaliyetleri için yeni bir yaklaşım önermektedir. Literatürde proaktif olarak adlandırılan bu yaklaşımın daha iyi anlaşılabilmesi için mevcut çalışmanın temelimi oluşturan, istihbarata yönelik varsayımların üzerinde durulmaktadır. Bunlardan en önemlisi istihbaratın bir hayatta kalma refleksi olduğudur. İstihbarat, doğal seçilim sürecinin bir gereği olarak ele alınmaktadır. Bu bakımdan istihbarat faaliyetinde bulunan her türlü örgütsel yapı da (devletler, özel kuruluşlar, şirketler, vb.) yaşayan birer organizma gibi değerlendirilmektedir. Bu yapıların davranışlarını öngörebilmek oldukça güçtür. Bunun başlıca nedeni en küçük canlıdan, en gelişmiş örgütlü sisteme kadar her birini etkileyen ve davranışlarını belirleyen etmenlerin sayısının binlerle sayılamayacak kadar fazla olmasıdır. Bu etmenlerin tamamının ne olduğunu bilebilmek ve bir arada nasıl bir etki mekanizmasıyla yaşanacakları şekillendirdiğini tespit edebilmek günümüz koşullarında mümkün değildir. Dolayısıyla istihbarat örgütlerinin her düzeyde öngörme becerisi de oldukça kısıtlanmaktadır. 21. yüzyılın suç örgütlerine sağladığı teknolojik imkânlar bu kısıtlılığı daha da artırmış ve zaman faktörü, istihbarat camiası için bir an önce üstesinden gelinmesi gereken önemli bir soruna dönüşmüştür. Bu çalışma, istihbarat camiasının zamanın ötesine geçmesinin suç ve suç türlerine bakış açısını değiştirmesiyle mümkün olacağını öne sürmektedir. Bunun da suça eğilimi oluşturan ve besleyen unsurlara odaklanan, proaktif bir yaklaşımla mümkün olabileceği öne sürülmektedir. Bu yaklaşıma göre bir olayı meydana getirecek faktörlerin oluşmasını sağlayan koşulları tespit edebilmek ve bu koşullara müdahale etmek gerekmektedir. Bunun için tehdit ve risklere dönüşen potansiyeli oluşturan bir önceki aşamayı hedef almak gerekir. Bu aşamada yapılacak erken müdahale ve iyileştirme çalışmalarının özellikle geleceğin suç trendlerinde önemli bir düşüş yaratması beklenmektedir. Bu açıdan bakıldığında suça eğilimi oluşturan etmenlerin ortadan kaldırılması ile, farklı suç türlerinin ve örgütlerinin katılımcı kazanma potansiyelinin düşürülmesi mümkün olabilir. Mevcut çalışma, proaktif yaklaşım ile travma geçmişini ve psikopatiyi özellikle şiddet suçuna eğilimi artıran birer parametre olarak incelemektedir. Bunun için şiddet suçundan hüküm giymiş yetişkin erkek mahkumlardan travma geçmişleri ve psikopatik kişilik bozukluğu ile ilgili veri toplanmıştır. Bu veriler insan etkileşimli olaylardaki faktörlerin o olay veya davranışa etkisini olasılıksal olarak hesaplayan matematik modellemesi ile analiz edilmiştir. Buna göre oluşturulan modeller her bir parametrenin (travma geçmişi ve psikopati) şiddet suçuna eğilimi ne kadar etkilediğini incelemekte ve bu parametrelere ait birer katsayı belirlemektedir. Ancak modeli oluşturmak için veri toplanan örneklem yaklaşık 100 kişiden oluştuğundan hazırlanan modelin, uygulamada herhangi bir şekilde kullanımı söz konusu değildir. Bu modelin hazırlanmasındaki amaç proaktif istihbarat yaklaşımıyla kullanılabilecek davranış modellemesine örnek oluşturmaktır. Bu tarz matematik modellerinin davranış bilimleriyle birlikte inşa edilmesiyle istihbarat örgütlerinin öngörme kabiliyetini bilimsel bir tabanda artırması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study proposes a new approach to intelligence practices as a response to the needs of 21st century. For the better understanding of this approach which is called proactive in the literature, the main assumptions of intelligence as the base of current study are emphasized. The most important assumption among them proposes intelligence as a survival reflex. Intelligence is examined as a condition of natural selection process. From this point of view every kind of organizational structure (states, private institutions, companies etc.) is considered as a living organism. It is very hard to foresee the behaviors of these structures. The main reason for that is there are thousands of factors affecting and determining the behaviors of each organism from the smallest living to the very advanced organizational structure. In today?s circumstances, it is not possible to determine all of these factors and how they operate together to shape the future. Therefore, foreseeing ability of intelligence services is highly restricted. This restriction has even increased as a result of the technological abilities provided by the 21st century and `time? factor has appeared as an important problem for the intelligence services to overcome as an emergency. This study proposes that it might be possible to go beyond time by changing the intelligence community?s perspective of crime and its types. And this is possible with a proactive approach to the predictors that constitute and feed the criminal potential. According to this approach, it is necessary to determine and intervene to the elements that create the potential of any occurrence. It is necessary to target the previous stage behind the potential of threats and risks. Early intervention and development efforts are supposed to significantly reduce the criminal trends in the future. Eliminating the predictors of criminal potential would reduce the recruitment potential of criminal organizations and different types of crimes. Current study examines the psychopathy and trauma history as predictor of violent criminal acts with a proactive approach. The data of these parameters were gathered from the male imprisoners convicted of violent crimes. It is analyzed to create a mathematical model that is designed to calculate the stochastic effects of the factors in human interacted systems. These models both reveal the effect size of each parameter on violent criminal tendencies and the probability score of any individual that would foresee the criminal tendency if the relevant intelligence can be gathered and analyzed. Since the sample size is about 100 as a very small number these models are not applicable to the practical use. The main aim to create these models is to generate an example for the behavioral models applicable for proactive approach. The mathematical models designed with behavioral sciences are aimed to increase the prediction capability on a scientific base and make the predictions go beyond time for intelligence services.
Benzer Tezler
- İstihbarat analizinde bulanık mantık tabanlı yaklaşım: Devlet dışı silahlı gruplar üzerine bir araştırma
Fuzzy logic based approach in intelligence analysis: A study on non-state armed groups
ERDEM ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR SIDDIK BİNBOĞA YARMAN
- Siber tehdit istihbaratının güvenlik ortamındaki rolü
The role of cyber threat intelligence in battlefield
SAMET DAMLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMilli Savunma Üniversitesiİstihbarat Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OKAN YAŞAR
- 1990-2018 yılları arasında Türkiye'de suç istihbaratının gelişmesinde etkili olan unsurlar
The factors affecting the development of Turkish criminal intelligence between 1990-2018
HALİL İBRAHİM ÇELİKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. COŞKUN TAŞTAN
- The impact of organizational agility and organizational learning capability on competitive intelligence
Organizasyona dayanıklılık ve örgütsel öğrenme kabiliyetinin rekabetçi istihbarat üzerindeki etkileri
ZAINA MUSTAFA MAHMOUD HAMAD
- Ulusal güvenlik bağlamında tıbbi tehdit ve tıbbi istihbarat değerlendirmesi
Medical threat and medical intelligence assessment in the context of national security
LEVENT SEVİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Halk SağlığıHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZER
YRD. DOÇ. DR. ŞAMİL ÜNSAL
