Bâbur'un hatıratında geçen insan yapımı nesne adları ve bunların Türk dili açısından değerlendirilmesi
Artefact names in Babur's memoirs and the analysis of the names in terms of Turkish language
- Tez No: 349330
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERSİN TERES
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Zahîrü?d-dîn Muhammed Bâbur, Bâburnâme, Çağatay Türkçesi, Zahîrü?d-dîn Muhammed Bâbur, Bâburnâme, Chagatay Turkish
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 365
Özet
Bâburnâme yalnız Bâburluların hâkimiyet sağladığı topraklarda kalan bir hatırat kitabı değil, bütün dünyada kabul ve taktir görmüş, Türk edebiyatında örneği yok denecek kadar az görülebilen bu yapıt; tarih, seyahatname, hatırat ve de günlük özelliklerine sahip otobiyografi tarzında yazılmış bir eserdir. Hatıratın, onbeşinci yüzyıl sonu ile onaltıncı yüzyıl başlarında Orta Asya, Hindistan, Afganistan hakkında son derece mühim bilgi kaynağı olmasının yanında, bir padişaha ait olması da bu eşsiz eserin önemini bir kat daha arttırır. Hatırata dair Çağatayca metinden ilk tercüme ise İlminski?nin onu 1857?de basmasından sonra 1871?de Pavet de Courteille tarafından gerçekleştirilir. Ardından Beveridge 1905?te iki büyük cilt halinde eserin çevirisini yayınlamıştır. Yapıt, Türkiye Türkçesine ilk kez R. Rahmeti Arat tarafından 1943-46 yılları arasında iki cilt halinde tercüme edilmiştir. Bu safhadan sonra eser hakkında pek çok çalışma yapılarak Fars, Fransız, Alman, Latin, Felemenk, İngiliz, Japon, Rus, Urdu ve Hint dillerine tercümesi yapılmıştır.Çalışmamızı W. M. Thackston?ın 1993 yılında yayınladığı Bâburnâma adlı eserinin kelime indeksinde geçen insan yapımı nesne adları taranmış, kelimelerin geçtiği örnek metinlere yer verilmiş, ayrıca insan yapımı nesne adlarının diğer tarihî ve çağdaş Türk lehçelerindeki durumlarının incelemesi yapılmıştır.Çalışmamızı hazırlarken çok sayıda eser ve sözlükten yararlanılmıştır. Bu sebeple Bâburnâme?deki insan yapımı nesneler konuya ilgi duyan araştırmacılar için önem taşımaktadır. Bu çalışmada Çağatay Türkçesi eserlerinden biri olan Bâbur?un hatıratında yer alan insan yapımı nesne adları üzerinde durulacaktır.
Özet (Çeviri)
Baburnama is not only a memoir book that lands under Babur?s dominion and it is also appreciated all over the world. This work can be seen little or no sample in the Turkish literature and it has written like an autobiography which included history, travelogue, memoir and diary. Memoir is an extremely important source of information about Central Asia, India, and Afghanistan by the end of the fifteenth century, in the early sixteenth century. At the same time being written of this work by Sultan is increases its importance.The memoires?s first translation from Chagatai language text has been translated by Ilmınsky. After the publication of this work from llmınsky?s translation, Pavet de Courteille has translated the work again. Then, in 1905, Beveridge has published a translation of the work into two big hardcovers. This work has been translated from Chagatai language to Turkey Turkish language by R. Rahmeti Arat between 1943-46 in two big hardcovers. After that phase, lots of studies has done and has translated in Persian, French, German, Latin, Dutch, English, Japanese, Russian, Urdu and Indian Languages.Preparing this study, man-made object names in the W. M. Thackston?s publishing in 1993 Baburnama?s word index has been searched, it has taken placed sample text which include the vocabularies and also a man-made object names were examined by other historical and contemporary status of Turkish dialects.In this study, it has benefited from numerous works and dictionaries during its preperation. For this reason hand made objects, in the Baburnama, are important for researchers who is interested in this subject. At this work it will be focused on the man-made object names that included in Babur?s memoire which is one of Chagatai Turkish?s work.
Benzer Tezler
- Bâburnâme: Bir birey olarak bâbur ve yeni bir nasihatnâme türü
Bâburnâme: Bâbur an an individual and a new genre of mirrors for princes
ERCAN AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH TEZCAN
- Babur'un hatıratında geçen hayvan adları ve bunların Türk dili açısından değerlendirilmesi
Animal names in babur's memoirs and the analysis of the names in terms of Turkish language
MEHMET TURGUT BERBERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ YÜCE
- Babur'un siyasi, sosyal ve kültürel hizmetleri (1483-1530)
Babur's work at political social, and cultural (1483-1530)
MUKADDER GÜNERİ
Doktora
Türkçe
2001
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA BENLİ
- Zahîrüddîn Muhammed Bâbür'ün Arûz risalesi (İnceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
Zahiruddin Muhammed Bâbür's Aruz risalesi (Review-transcription-index-facsimile)
REZA KHALILY
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN SEYHAN ALIŞIK
- Babur-nâme'nin [1b-60b] varakları arasındaki bölümün tematik sözlüğü (isimler)
The thematic dictionary of Baburnâme's parts [1b-60b] (names)
KADER ELİF İLDENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKocaeli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER TEKCAN