A comparison of comprehensibility between controlled Turkish and graphical representations
Kontrollü Türkçe'nin ve grafiksel gösterimlerin anlaşılabilirlik yönünden karşılaştırılması
- Tez No: 351908
- Danışmanlar: DR. CEYHAN TEMÜRCÜ, YRD. DOÇ. DR. CENGİZ ACARTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Bilim ve Teknoloji, Dilbilim, Computer Engineering and Computer Science and Control, Science and Technology, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Kontrollü doğal diller, Kontrollü Türkçe, metinsel betimleme, görsel betimleme, anlaşılabilirlik, Controlled Turkish, Controlled natural language, textual representation, graphicalrepresentation, comprehensibility
- Yıl: 2013
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Metinsel betimlemeler ile görsel betimlemeler kapsamında yapılan çalışmalar, kullanılan bağlama uygun olan görsel notasyonlar seçildiğinde, görsel betimlemelerin daha öğretici ve kolay anlaşılabilir olduğunu göstermiştir (Simon & Larkin, 1980; Schnotz & Bannert, 2003; Carney & Levin, 2002). Metinsel betimlemelerin kalitesi, yazarın sözel kabiliyeti ile yakından ilişkilidir. Buna göre yazarın kabiliyeti ölçüsünde, çok sade bir metin bile belirsizlik barındıran kelime ve/veya cümleler içerebilir. Bu durum okuyucunun kafasının karışmasına ve okunan metnin anlaşılabilirliğinin azalmasına neden olur. Diğer taraftan, görsel bir betimlemenin kalitesi,ise betimlemede kullanılan notasyonlar ile ilişkilidir. Metinsel betimlemede olduğu gibi, görsel betimlemeler de belirsizlik barındırarak yorumlayan kişiyi ikileme düşürebilir. Metinsel ve görsel betimlemelerin anlaşılabilirliğinin karşılaştırılması durumunda betimlemelerin kalitesi önemli rol oynamaktadır. Bu sebeple, doğru bir karşılaştırma yapabilmek için hem görsel hem de metinsel betimlemelerin kalitelerinin yeterli seviyede olması gerekmektedir. Bu nedenle metinsel betimlemelerde belirsizlik yaratan kelime ve/veya cümlelerin; görsel betimlemelerde ise bağlam ile ilgisi olmayan ve/veya yanlış kullanılan notasyonların elenmesi gerekmektedir. Bu eleme işlemi yapılmadığı taktirde karşılaştırma sonucu ilgili betimlemeyi yapan kişinin yeteneğine göre değişeceğinden betimlemelerin karakteristiklerinin karşılaştırılması yönünde sağlıklı bir sonuç alınamaz. Bu yüzden, iki betimleme arasında yapılacak anlaşılabilirlik karşılaştırması betimlemelerde bulunan uygunsuz ve belirsiz yapıların temizlenmesinden sonra gerçekleştirilmelidir. Bu çalışma kapsamında, bir görev sırasını içeren görsel betimleme ile aynı görev sırasının verilmiş olduğu bir metinsel betimlemenin anlaşılabilirlik yönünden karşılaştırılması yapılacaktır.Metinsel betimlemenin kalitesini artırmak ve belirsiz yapıları elemek amacıyla metin Kontrollü Türkçe kullanılarak üretilmiştir. Aynı şekilde görsel betimlemenin kalitesinin artırılması için görsel betimleme deneye tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda, metinsel betimlemelerin kalitesi Kontrollü Türkçe kullanılarak artırılsa da görsel betimlemelerin daha kolay anlaşılabildiği gözlemlenmistir.
Özet (Çeviri)
There are studies which show that visual representations, given in appropriate formats consistent with the context, are more informative and easy to understand as compared to textual representations (e.g., Simon & Larkin, 1980; Schnotz & Bannert, 2003; Carney & Levin, 2002). However, the factors affecting the comprehensibility of visual and textual representations should be taken into account before coming up with this conclusion. The quality of a text is closely related to the linguistic abilities of its writer. This subjective factor makes it difficult to compare textual representations with graphical ones, which may yield unreliable results. To be more precise, depending on the linguistic abilities of the writer, a plain text may contain various redundant or ambiguous words or sentences which may confuse readers and lower the comprehensibility of the text. Although graphical representations generally code only core information, depending on the quality of the used notation they may also be ambiguous for its interpreters. In order to make a comparison of comprehensibility between texts and graphical representations in a right manner, it must be ensured that the text to be compared does not contain ambiguous elements or unnecessarily complex sentence structures. Similarly, the graphical representation should also be eliminated from ambiguous structures. This study aims to provide a comparison of comprehensibility between a text representing a task hierarchy and its graphical representation. To ensure the quality of the textual representation, the text was generated in Controlled Turkish. Similarly the quality of the graphical representation was ensured by conducting a preliminary experiment. The results of this study have shown that although texts are given in Controlled Turkish, graphical representations are still better for ease of comprehension.
Benzer Tezler
- Hasta kontrollü analjezi yöntemine ilişkin verilen hasta eğitiminin postoperatif ağrının giderilmesine etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
NECLA ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Anestezi ve ReanimasyonEge ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İSMET EŞER
- Türk ve İsveçli annelerin çocukları için kullandıkları mutluluk artırıcı stratejilerinin karşılaştırılması
Comparison of subjective well-being increasing strategies that Turkish and Swedish mothers use for their children
KÜBRA BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN SAPSAĞLAM
- Pelvik taban sağlığı konusundaki bilgi düzeyini değerlendiren üç farklı Türkçe ölçeğin psikometrik özelliklerinin karşılaştırılması
A comparison of the psychometric properties of three different Turkish scales assessing the level of knowledge about pelvic floor health
DİLAN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fizyoterapi ve RehabilitasyonMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKİM ÇITAK KARAKAYA
- Piyano eğitiminde rubrik ile geleneksel ölçme-değerlendirme yöntemlerinin karşılaştırılması: İnönü Üniversitesi örneği
Comparison of traditional measurement and evaluation methods with rubric in piano education: The example of Inönü University
TUFAN MİNEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN SAĞER
- Fitness merkezi hizmet kalitesinin önem-performans ile değerlendirilmesi
Evaluation of fitness center service quality by importance-performance analysis
ÖZGÜN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
SporMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN MURAT YILDIZ