19. yüzyıl Osmanlı basınındaki belagat tartışmaları ışığında edebiyatın dönüşümü
In the light of rhetorical argumentations in the 19th century Ottoman press: Transformation of literature
- Tez No: 356195
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: rhetoric, literature, language, argumentation
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu çalışmada 19. yüzyılın son çeyreğindeki Osmanlı basınında meydana gelen belagat tartışmaları, edebiyat kavramının değişim ve dönüşümü bağlamında incelenmektedir. Türk edebiyatında belagat üzerine yapılan çalışmalar kelimenin edebiyatla ilişkisinden çok dille olan bağına ağırlık vermiştir. Belagatin edebiyatla ilişkisi dil ve alfabe münakaşaları içinde arka plana itilmiştir. Oysa Arapça'dan bağımsız, kendine özgü,“millî”bir belagat arayışı edebiyatla yüzleşmeyi gerektirir. Bu yüzleşme ise hem eski hem de yeni edebiyatladır. Osmanlı'nın gelişme için değişim fikriyle 18. yüzyıldan itibaren Batı'ya yönelmesi, sonraki yüzyılda edebî alanda yeni fikirler ve türler doğurmuştur. Bu yeni fikirlerden biri Osmanlı belagatinin Arap belagatinden ayrı olması gerekliliğidir. Bu yeni görüş, karşısında geleneğin dilini ve edebiyatını bulmuş ve ortaya çıkan çatışmada belagat, içinde barındırdığı dilden sıyrılarak yeni bir edebiyat anlayışına kaynaklık etmiştir. Bu bağlamda, belagat tartışmalarının edebî münakaşalardaki yeri tartışmaya açılacaktır. Tezin amacı doğrultusunda ilk bölüm belagatin tarihçesi, belagat-edebiyat ilişkisi ve Türk edebiyatında belagatten oluşurken ikinci bölüm Tercümân-ı Hakîkat, Cerîde-i Havâdis, Vakit ve Tarîk gazetelerinden toplanan yazıların edebiyatın değişim ve dönüşümüyle ilişkisi çerçevesinde tasnifi ve incelenmesinden meydana gelmektedir. Tezin sonuç bölümünde ise yenileşme devri Türk edebiyatındaki edebî münakaşalar bağlamında belagat tartışmalarının yeri ve önemi tartışılacaktır. anahtar sözcükler: belagat, edebiyat, dil, tartışma
Özet (Çeviri)
This study is an attempt to analyse the rhetorical argumentation style in the last quarter of the 19th century with consideration to influences on the literary style of the period. Studies on rhetoric more often than not have focused on langauge-related aspects, while the link between rhetoric and literature has been disregarded. Consequently, rhetoric as a literary discourse has been limited to discussions on language and alphabet. The formation of an authentic national rhetoric is influenced by both old and new literary traditions. The encounter with the West from the 18th century not only caused social change but also brought changes to the literary tradition. One such change was the idea of separating Ottoman rhetoric from its Arabic counterpart. In this manner, rhetoric came to embody a new literary style by eliminating previous lingual and literary discourses. Thus, the significance of discussions on rhetoric in literary circles is the main focus of this study. In the first section of this study, the history of Ottoman rhetoric, the relationship between rhetoric and literature, and finally, the rhetoric of Ottoman literature are examined. The second chapter focuses on particular periodicals, namely Tercümân-i Hakîkat, Cerîde-i Havâdis, Vakit and Tarîk. An analysis is undertaken of certain literary stylistic changes featured in these periodicals. The last section of this study examines the reformation period and its impact on Ottoman literature and literary discussions.
Benzer Tezler
- Çek basınına göre 20. yüzyıl başında Osmanlı Devleti
Ottoman State at the beginning of the 20th century according to the Czech press
SABİNA CENGİZ
- Feminsit/nationalist discourse in the first year of the Ottoman revolutionary press: Readings from the magazines Demet, Mehasin and kadın (salonical)
Osmanlı devrimci basının ilk yılında feminist/milliyetçi söylem (1908-1909) Demet, Mehasin ve kadın (salonica) dergilerinden metinler
TÜLAY KESKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
Tarihİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. STANFORD J. SHAW
- Türk düşünce tarihinde İbnülemin Mahmud Kemal İnal
Ibnülemin Mahmud Kemal Inal in the history of Turkish thought
SERDAR SEZER ŞİMŞEK
- İtalya basınında Sultan II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı imgesi
Ottoman image in Italy press During The Reign Of Sultan II. Abdul Hamid
NESLİ TUĞBAN YABAN
Doktora
Türkçe
2018
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE PELİN ŞAHİN TEKİNALP
- 19. yüzyıl Türk basınında fotoğraf kullanımı (1860-1899)
The use of photography in Turkish press at 19th century (1860-1899)
MUSTAFA BİLGE SATKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiFotoğraf Ana Sanat Dalı
PROF. BARBAROS GÜRSEL