Geri Dön

Tasavvuf geleneğinin Osmanlı siyasî düşüncesinde tezâhürü

The reflection of sufic tradition in the Ottoman political thought

  1. Tez No: 356449
  2. Yazar: ÖZKAN ÖZTÜRK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL KARA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Felsefe, Siyasal Bilimler, Religion, Philosophy, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Siyâset Felsefesi, Osmanlı Siyâsî Düşüncesi, Bursevî, Sarı Abdullah Efendi, İbn Arabî, Vahdet-i Vücûd, Siyâset, Ricâlu'l-Gayb, Political Philosophy, Otoman Political Thought, Bursevî, Sarı Abdullah Efendi, Ibn al-Arabî, Wahdat al-Wujud, Politics, Ricâlu'l-Gayb
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 456

Özet

İbn Arabî düşüncesinin siyâsetle ilişkisi özellikle İsmail Hakkı Bursevî and Sarı Abdullah Efendi olmak üzere Osmanlı sûfileri tarafından yeniden yorumlanmıştır. Onlar siyaset alanında İbnü'l-Arabî'nin önemli takipçileri olmuşlardır. Varlık alanında, içinde yaşanılan dünyanın dışında, akılla kavranılması mümkün olan siyâsî bir âlem düzeni tasarlamışlardır. Bu düşünce temelde dört varlık mertebesi için geçerlidir. Bu mertebelerin en üstü ilâhî isimler mertebesidir. Bu mertebe diğer mertebeler için de belirleyicidir. Diğer mertebeler misâl, mülk ve insân âlemleridir. Bütün âlemlerin yöneticisi kutub, mülk âleminin yöneticisi sultan ve insânî âlemin yöneticisi ise insânî rûhtur. Bu çalışmada, varlık mertebeleri ve bunların birbirleri ile olan siyâsî irtibatları incelenmiştir. İlâhî isimler teorisi ve vahdet-i vücûd düşüncesinden hareket eden bu anlayışta insân-ı kâmil, imâmet, hilâfet, kutbiyyet, saltanât, mülk, adâlet, salâh ve fesad gibi kavramların siyasî düşüncedeki konumları belirtilmiştir. Bu çalışmada, sûfî düşünürlerin siyâsî fikirlerinde vahdet-i vücûd hikmetinin nasıl özümsendiği ve bu geleneğin Osmanlı siyâsî düşüncesine intikali“ilâhî isimler teorisi”ışığında incelenmiştir. Bu etki Osmanlı Devlet hiyerarşisinde ve siyâsî uygulamalarda açıkça görülmektedir.

Özet (Çeviri)

The thought of Ibn al-Arabi and its relation with politics has been reviewed by Ottoman Sufis, notably Ismail Hakki Bursevi and Sari Abdullah Efendi. They were significant followers of Ibn al-Arabi in the field of politics. They designed an order of a Political Universe, which is out of the present world but possible to fathom through mind, within the compass of existence. This concept of theirs is essentially based on four stages of existence. At the top of these, the stage of Divine Names stands. The stage of Divine Names also designates the other stages of existence. The other stages are universe of misal (non-material world), mulk (material world/external world), insan (the world of human). The governor of all universe is kutb (the perfect human being-the greatest master), the governor of material world/external world is sultan and the governor of the human world is human spirit. In this study, the stages of existence and their political engagements with each other has been probed. In this mentality, abided by the theory of Divine Names and the comprehension of wahdat al-wujud, the position of concepts such as insan-i kamil (perfect human being), imamet (Imamate), hilafet (Caliphate), kutbiyyet, sultanate, mulk (external world), adalet (Justice), salah (righteousness), fesad (unrighteousness) has been manifested. In this study, it has been analysed that how the profundity of wahdat al-wujud is imbibed by the sufi philosophers. And the way this precedent was transferred by heritage to the Ottoman political thought under the guidance of Divine Names Theory. This impact is obviously seen in the hierarchy of Ottoman State and political practices.

Benzer Tezler

  1. Ruh kavramı ve Osmanlı dönemi Türk düşüncesinde ruh telakkileri

    The Idea of spirit and spirit perceptions in the Ottoman Turkish thought

    İSMAİL AKYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYRANİ ALTINTAŞ

  2. Ömer Ziyâeddîn Dağıstânî'nin (1850-1920) hayatı eserleri ve hadisçiliği

    Ömer Ziyâeddin Dağıstânî (1850-1920) his life works and hadith

    MUSA SÖYLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VELİ ABA

  3. Ömer Gürânî'nin Terceme-i Müntehab Min Fütûhât-ı mekkiyye adlı eserinin yeni harflere çevirisi ve tahlili

    The translation into new alphabets and analysis of the product of Ömer Gürani which is: Terceme-i Müntehab Min Fütûhât-ı Mekkiyye

    ALİ ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MAHMUT EROL KILIÇ

  4. Sultan Memdûh Tı̇llovı̂ 'nı̇n Mahzenu'l-Esrâr adlı eserindeki vahdet-i vücûd etkileri

    Wahdat al- wujud effects in Sultan Memdûh Tillovî's (Mahzenu'l- Esrâr)

    EMRULLAH ASTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT AKOT

  5. Ali b. Hicâzî el-Beyyûmî: Biyografi, tarikat, literatür

    Ali b. Hijāzī al-Bayyūmī: Biography, sufi order, literature

    MUSA KAHRAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMİH CEYHAN