Şeyhülislam Molla Arab'ın fetva mecmuası (v. 1b-33b) çerçevesinde XV. asır Osmanlı hukuku üzerine gözlemler (Tahlil ve Metin)
Observations on XV. century Ottoman law around Sheikh al-İslam Molla Arab's fatwa collection (f. 1b-33b) (Analysis and Text)
- Tez No: 356506
- Danışmanlar: PROF. DR. FETHİ GEDİKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Tarih, Law, History
- Anahtar Kelimeler: Fetva, Fetva Mecmuası, Molla Arab, İslam ve Osmanlı Hukuku, Şeyhülislam, Fatwa, Fatwa Collection, Molla Arab, İslamic and Ottoman Law, Sheikh al-Islam
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Şeyhülislamlar başta olmak üzere İslam âlimleri tarafından verilen fetvaların bir araya getirilmesiyle oluşan fetva mecmualarının Osmanlı ve İslam hukuk tarihi açısından büyük ehemmiyeti vardır. Ayrıca bu mecmualar, bir devletin sosyal, siyasi ve ekonomik yönüne ışık tutmaları bakımından tarihi öneme de sahiptirler. Osmanlı tarihi boyunca İbn-i Kemal ve Ebussuud Efendi'nin verdikleri fetvalar başta olmak üzere bazı fetva mecmuaları ön plana çıkmış, bunlardan Fetâvâ-yı Ali Efendi, Behcetü'l-Fetâvâ gibi bazı eserler, Osmanlı kadılarının başucu kitabı olmuştur. Bunlar arasında bir de unutulup giden yahut pek bilinmeyen bazı fetva mecmuaları daha vardır ki bu çalışma, böyle az bilinen bir eseri ve sahibini tanıtıp incelemeyi amaçlamaktadır. Bu fetva mecmuası, Osmanlı şeyhülislamlarının yedincisi olup Molla Arab diye bilinen Mevlana Alaeddin el-Arabi'nin fetvalarının toplanmasıyla oluşmuş bir eserdir. Tezin birinci bölümünde, Molla Arab'ın hayatı ve eserleri incelenmiştir. İkinci bölümde fetva mecmuası; nüshaları ve muhtevası gibi noktalardan gözden geçirilip hukuki bakımdan ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise mecmuanın 1b-33b varakları arasının transkripsiyon ve tercümesi verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The“fatwa”collections that had been compiled by bringing together the fatwas issued particularly by the“Sheikh al-Islam”s and Islamic scholars have a great significance in terms of the Ottoman and Islamic law. Moreover, they are also important as they shed light upon the social, political and economic aspects of the state. Some of the collections, such as those of Ibn-i Kemal and Ebussuud Effendi, had come to the fore through the entire history of the Ottomans, and of those some (like Fetâvâ-yı Ali Efendi, Behcetü'l-Fetâvâ) had been used as books of references by the Ottoman judiciary officials (qadi). Of course there are some among all those collections about which only little is known. And the main aim of this study is to reveal and analyze such a work. This collection has been composed of the fatwas given by the 7th Ottoman Sheikh al-Islam, Mawlana Alaaddin al-Arabi who had been called Molla Arab. In the first chapter of the dissertation, the life and work of the man in question has been treated. In the second, the collection itself, its versions and contents have been analyzed and evaluated in legal terms. And the last chapter bears the transliteration and translation of the folios from 1b to 33b.
Benzer Tezler
- Molla Arab (Ö. 901 / 1496) ve fetva mecmuasının incelenmesi
Sheikh al-İslam molla Arab (D. 901 / 1496) and an examination of his fatwa collection
GÜLSÜM GÜLSEV ŞANVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Tarihİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTUĞRUL İSMAİL ÖKTEN
- Şeyhülislam Molla Gürani, hayatı, eserleri ve tefsirdeki metodu
Başlık çevirisi yok
ABDULCEBBAR ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSHAK YAZICI
- Fatih devrinde yerli bir Osmanlı alimi: Şeyhülislam Molla Hüsrev (1400-1480)
A Native Ottoman scholar in the reign of Fatih: Sheikhulislam Molla Hüsrev (1400-1480)
AHMET DEMİR
- Molla Hüsrev'in Hâşiye Alâ Envâri't-tenzîl ve Esrâri't-te'vîl adlı eserinin 88-167. varaklarının tahkîki
دراسة وتحقيق الكتاب حاشية على أنوار التنزيل وأسرار التأويل لملا خسرو سورة البقرة بين الآيات 5 - 27
MEHMET ALİ YAĞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DilbilimAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN UÇAR
- Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde dinî zümreler (1299-1402)
Religious groups during the formative period of Ottoman state(1299-1402)
HAŞİM ŞAHİN