Geri Dön

Negotiating the norms of consumption: An exploration of ordinary practices of disposing

Tüketimle uzlaşma: Elden çıkartma pratikleri üzerine bir araştırma

  1. Tez No: 357717
  2. Yazar: MELTEM TÜRE
  3. Danışmanlar: PROF. DR. GÜLİZ GER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Elden Çıkartma, Ahlaki Tüketim, Değer, Eşya Bağımlılığı, Disposing, Moral Consumption, Value, Object Attachment
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 291

Özet

Elden çıkartma pratikleri, giderek daha fazla ilgi çeken bir tüketim alanına dönüşmüştür. Bazı araştırmalar, elden çıkartma pratiklerini, temizlik, düzen, kimlik yönetimi ve psikolojik rahatlama davranışları ile ilişkilendirirken; diğer çalışmalar, elden çıkartma süreci ile aşırı tüketim, kaynak ziyanı ve çevresel kirlilik arasındaki ilişkiye dikkat çekerler. Elden çıkartmayı bu çelişkili anlam ve pratiklerle açıklayan literatür, bunların altında yatabilecek ideolojiler, anlam sistemleri ve meta pratikler konusunda ise büyük oranda sessizdir. Etnografik metodlar kullanılarak yapılan bu araştırmada, elden çıkartma, sosyo-kültürel, ekonomik, tarihsel ve politik boyutları olan gündelik bir tüketim pratiği olarak ele alınmıştır. Çalışmanın amacı tüketicilerin nasıl ve ne zaman eşyalarını elden çıkarttıklarını irdelemek ve bu pratikleri oluşturan normatif ve ideolojik yapıları açığa çıkartmaktır. Ayrıca, elden çıkartma sürecinin diğer tüketim süreçleriyle olan bağının da ortaya çıkartılması amaçlanmaktadır. Çalışmanın sonuçları, elden çıkartma pratiklerini, çeşitli gerilim ve ideolojilerin odağında bulunan dört meta pratikle ilişkilendirmektedir. Bu pratikler ve söylemlerce şekillenen elden çıkartma süreci, bir çeşit ahlakileştirme pratiğine dönüşürken, tüketicilerin tüketim kültürüne direnmeden veya hayat tarzlarını değiştirmelerine gerek kalmadan etik davranmalarına olanak sağlamaktadır. Böylece, elden çıkartma süreci, tüketicilerin pazar kültürüne karşı durabilmeleri dışında, pazarla ve tüketimle uzlaşmalarını da sağlamaktadır. Çalışma, elden çıkartma sürecinin, eşyaların tüketimi ve değerlerinin oluşmasına yaptığı etkileri göstererek, alım-kullanma-elden çıkartma doğrusal üçlemesinde kurgulanan tüketim süreci algısını sorgulamaktadır. Ayrıca, tüketicilerin elden çıkartmadan kaçınmak için başvurdukları yöntemler ve sıradan eşyalara bağlılığı arttıran bazı süreçler de ortaya çıkartılmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma, elden çıkartma, ahlaki tüketim ve değer araştırmalarına önemli katkılarda bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Recently, disposing has attracted lots of research attention. While some researchers frame disposing as a practice of ordering, identity management, and psychological relief, others associate it with overconsumption, waste of usable resources, and environmental hazard. Although disposing is related to such seemingly conflicting meanings and consumption practices, consumer researchers mostly bypass the broader structures, grand practices, and ideological and discursive meaning systems underlying disposing practices. Using ethnographic methods, this study explores disposing as a mundane practice, embedded in contexts with socio-cultural, economic, historical, and political dimensions. The research aims to reveal when and how consumers practice disposing by highlighting the normative and ideological structures that help constructing these practices. It also aims to shed light on how disposing might relate to other consumption practices. The results depict disposing as embedded in four meta-practices at the intersection of various tensions and ideologies feeding these. Steeped in these grand discourses of consumption, disposing helps moralizing consumption and allows consumers to experience morality without standing against consumerism or adopting new lifestyles. Rather than just facilitating consumer resistance, disposing also helps consumers to compromise with the market. The results complicate the linear framing of consuming as acquiring-using-disposing by highlighting how disposing reflects on the object's consumption and is constructive of its value. The study also reveals new practices through which consumers negotiate disposing and highlight a new dimension of object attachment. The results have important implications for the disposition, moral consumption, and value research.

Benzer Tezler

  1. L'articulation des stratégies de résistance et des processus de consentement chez les cols blancs

    Beyaz yakalılarda direniş stratejileri ve rıza süreçlerinin eklemlenmesi

    AYÇA YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2012

    SosyolojiGalatasaray Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ERGUR

  2. Evlilik ritüelleri aracılığıyla mutlu birey inşası

    Manufacturing of happy individuals through wedding rituals

    BURCU ÖZGÜÇLÜ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İletişim BilimleriMarmara Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ MURAT YEL

  3. Neoliberal politikalar ve tarımda dönüşüm: Türkiye örneği 1980-2006

    Neoliberal policies and agricultural transformation : Turkish case 1980-2006

    ÖZGÜR BOR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ALTINTAŞ

  4. Diferansiyel denklemler sınıfı mikrokültüründeki sosyomatematiksel normların incelenmesi

    Exami̇ni̇ng soci̇omathemati̇cal norms i̇n di̇fferanti̇al eqoati̇ons classroom mi̇croculture

    NESRİN KUDUBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    MatematikBilecik Şeyh Edebali Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FİGEN UYSAL

  5. Babanın toplumsal cinsiyet merceğinden çocukluk algısı; Türkiye'de çocuk ve çocukluk

    Father's perception of childhood through the lens of gender; Children and childhood in Turkey

    SÜMEYYE KILIÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SosyolojiKırıkkale Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DOLUNAY ŞENOL