Geri Dön

NATO ve Türkiye'nin dış politikasına etkileri (1949-1974)

NATO and its effects On Turkey's foreign policy (1949-1974)

  1. Tez No: 358317
  2. Yazar: ÇAĞDAŞ YÜKSEL
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NURTEN ÇETİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Türkiye, NATO, İkinci Dünya Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği, Turkey, NATO, the Second World War, the United States of America, the Soviet Union
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
  12. Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 215

Özet

ÖZET NATO VE TÜRKİYE?NİN DIŞ POLİTİKASINA ETKİLERİ (1949-1974) Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere ve Sovyetler Birliği, İkinci Dünya Savaşı boyunca Almanya?ya karşı birlikte savaşmışlardır. Bu devletler daha İkinci Dünya Savaşı sırasında savaş sonrası dünyasını planlamaya başlamışlardır. Ancak Almanya karşısında zafer belirginleştikçe Müttefikler arasında fikir ayrılıkları artmıştır. İkinci Dünya Savaşı?nın bitmesi ile Müttefikler arasındaki iş birliği sona ermiştir. İkinci Dünya Savaşı?nda Avrupa devletleri büyük zarar görmüş ve savaş sonrasında Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği iki büyük güç olmuştur. Sovyetler Birliği, Avrupa?da kendisini durdurabilecek bir güç olmamasından yararlanarak, savaş sırasında işgal ettiği Doğu Avrupa ülkelerinde, komünist rejimler kurmuştur. Böylece Avrupa?nın önemli bir bölümünü kontrolü altına almıştır. Sovyetler Birliği?nin yarattığı tehdit karşısında Amerika Birleşik Devletleri ve Batı Avrupa devletleri önlem almak zorunda kalmışlardır. Bu devletler öncelikle ekonomik olarak örgütlenmek için Marshall Planı?nı hayata geçirmişlerdir. Daha sonra da askeri olarak örgütlenmek için NATO?yu (North Atlantic Treaty Organization) kurmuşlardır. Sovyetler Birliği, Batı devletlerinin faaliyetleri karşısında boş durmamış kendi kontrolü altındaki devletlerle arasındaki ekonomik yapıyı sağlamlaştırmak için Molotov Planı?nı ortaya çıkarmıştır. Ayrıca kontrolü altındaki devletlerle Varşova Paktı?nı kurmuştur. İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki rekabet ve mücadele Soğuk Savaş olarak adlandırılmıştır. Soğuk Savaş sadece Avrupa ile sınırlı kalmamış bütün dünyaya yayılmıştır. Dolayısıyla Türkiye?de yeni dünya düzeninden fazlasıyla etkilenmiştir. Sovyetler Birliği, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Boğazlarda üs ile Kars ve Ardahan?ı istemiştir. Bu istekler Türkiye?yi endişelendirmiştir. Türkiye, güvenliğini sağlamak için Batı ile özellikle Amerika Birleşik Devletleri ile yakınlaşmaya çalışmıştır. NATO?nun ortaya çıkması Türkiye?yi memnun etmiş, Türkiye, NATO?ya üye olmak için yoğun çaba göstermiştir. Türkiye önce Truman Doktrini?nden faydalanmış daha sonra Marshall Planı?na dâhil olmuştur. Türkiye, NATO?ya katılabilmek için Kore Savaşı?na da asker yollamış ve sonunda 1952 yıllında NATO?ya üye olmuştur. NATO?ya girme çabası ve NATO üyeliği Türkiye?yi birçok alanda etkilemiştir. Bu çaba Türkiye?nin çok partili hayata geçişinde etkili olmuştur. NATO üyeliği de Türkiye?nin dış politikasına büyük ölçüde nüfuz etmiştir. Balkan İttifakı, Bağdat Paktı, CENTO, gibi oluşumlar NATO etkisi le ortaya çıkmıştır. NATO ayrıca Türkiye?nin Kıbrıs politikasını da derinden etkilemiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT NATO AND ITS EFFECTS ON TURKEY?S FOREIGN POLICY (1949-1974) The United States of America, Great Britain and the Soviet Union fought together against Germany during the Secend World War. These states during the Second World War began to plan the post war world. However the victory against Germany began to be apparent differences of opinion among the Allies increased. With the end of the Second World War the cooperatin among the Allies ended. Europen states were greatly damaged in the Second World War and after the war the United States of America and the Soviet Union were superpower in the world. The Soviet Union taking advantage of absence of a power to stop him in Europe established communist regimes in Eastern Europe countries that were occupied by him during the war. Thus the Soviet Union seized an important part of Europe. In the face of threat posed by the Soviet Union, the United Stataes of America and Western Europe states were forced to take action. These states firstly implemented Marshall Plan for organizing economic life. Later NATO (North Atlantic Treaty Organization) was established to organize military force. The Soviet Union against the activites of the Western states, established Molotov Plan to preserve economic relationship among states that governed by him. In additon the Soviet Union established Warsaw Pact with states that governed by him. The period after the Second World War rivalty and fight between the United States of America and the Soviet Union, was called the Cold War. The Cold War was not limited to Europe. It spread all over the world. Therefore Turkey was influenced by new world order. After the Secon World War the Soviet Union wanted base of strait of Istanbul with Kars and Ardahan. These requests worried Turkey. Turkey tried to near with West especially the United States of America to emsure his safety. Turkey was pleased with emergence of NATO. Turkey showed intensive effort to become a member of NATO. Turkey initially benefited from the Truman Doctrine later was included in the Marshall Plan. Turkey sent troops to participate in the Korean War for becoming a member of NATO and eventually became a member of NATO. Attempt to enter NATO and NATO membership affected in many areas of Turkey. Attempt to enter NATO caused the establishment of multi party life. NATO membership affected greatly in the foreign policy of Turkey. The Balkan Alliance, Baghdad Pact and CENTO was founded with the effect of NATO. Besides NATO affected deeply on Turkey?s policy of Cyprus.

Benzer Tezler

  1. Çin dış politikasında şanghay işbirliği örgütü etkisi ve Türkiye'ye etkileri

    Çin diş politikasinda Şanghay işbirliği örgütü etkisi ve Türkiye'ye etkileri

    FATMA ÇAĞLAYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    EkonomiHarp Akademileri Komutanlığı

    Strateji Bilimi Bölümü

    PROF. DR. MESUT HAKKI CAŞIN

  2. The changes in NATO defense concept and Turkish foreign policy

    NATO savunma anlayışındaki değişikler ve Türk dış politikası

    SONER DURSUN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Siyasal BilimlerYeditepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMİL OKTAY

  3. NATO'nun askeri ve sivil alanlarda AB ile işbirliği ve Türkiye'ye etkileri

    NATO's cooperation with EU in military and civil fields and the effects of this cooperation on Turkey

    İLKAY ÇIKLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Uluslararası İlişkilerAkdeniz Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SANEM ÖZER

  4. ABD'nin Ortadoğu politikaları ve Türk dış politikasına etkileri (1952-1964)

    The effects of United States of America on Middle-East policies and Turkish foreign policy (1952-1964)

    HALİL AKMAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ARSLAN

  5. Rusya-Ukrayna savaşının Türkiye üzerindeki etkileri ve NATO'nun rolü

    Effects of the Russian-Ukraine war on Türkiye and NATO's role

    RAHİM ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Uluslararası İlişkilerHakkari Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EKREM YAŞAR AKÇAY