Geri Dön

Astım ve alerjik rinitli çocuklarda montelukastın psikiyatrik yan etkileri ve bu yan etkilerin yaşam kalitesine etkisi

Psychiatric adverse effects of montelukast in children with asthma and/or allerjic rhinitis and impacts of such adverse effects on life-quality

PDF İndir

  1. Tez No: 361567
  2. Yazar: ÖZNUR YILMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İPEK TÜRKTAŞ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: astım, alerjik rinit, montelukast, psikiyatrik yan etkiler, yaşam kalitesi, asthma, allergic rhinitis, montelukast, psychiatric adverse effects, quality of life
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

Lökotrien reseptör antagonisti bir ilaç olan montelukast 1998'de kronik astım ve alerjik rinit tedavisinde koruyucu ilaç olarak kullanılmak üzere FDA'den onay almıştır. O zamandan beri tüm dünyada kullanılmakta olan bu ilacın bazı nöropsikiyatrik yan etkilere yol açtığı bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı; çocuklarda montelukastın psikiyatrik yan etkilerini araştırmak, bunların yaşam kalitesine etkisini belirlemek ve çok sık kullanılan bu ilacın yan etkilerine doktorların dikkatini çekmektir. Eylül 2013-Mart 2014 tarihleri arasında çocuk alerji poliklinik dosya arşivi her hafta taranarak, poliklinik sorumlusu doktorlar tarafından montelukast tedavisi başlanmış 3-18 yaş arasında 116 astım, 9 astım ve alerjik rinit bir arada olan toplam 125 hasta çalışmaya alınmıştır. Bölümde montelukast başlanacak astım ve alerjik rinitli hastalara izlemde ortaya çıkabilecek yan etkileri saptamak amacıyla tedavi öncesi düzenli olarak“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”,“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”,“Sorun Davranış Kontrol Listesi”,“Conners Anne/Baba Derecelendirme Ölçeği”,“Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği”uygulanmaktadır. Çalışmaya sadece tedavi öncesi bu ölçeklerin uygulandığı hastalar alınmıştır. İki haftalık montelukast tedavisinden sonra hastalar, aileler ve çocuk okula gidiyorsa öğretmenler ile de telefonla veya yüz yüze görüşmeler yapılarak aynı ölçekler tekrar doldurulmuştur. Çalışmaya girme şartlarına uyan ve izlemlerinde kendilerine ulaşılabilen 125 hasta araştırmayı tamamlamıştır. Bunların 67 (%53.6)'si erkek, 58 (%46.4)'i kızdır. Tüm hastaların 33 (%26.4)'ü 6.5-15.5 yaş arasında olup okul çağındaki çocuklarken, 92 (%73.6)'si 3-6 yaş arasında okul öncesi yaş grubundaki çocuklardır. Hastaların hiçbirinde tedavi öncesinde psikiyatrik bir hastalık saptanmamıştır. Çalışmaya alınan toplam 125 hastanın 78 (%62.4)'inde nöropsikiyatrik yan etki ortaya çıkmıştır. Bunların 42 (%53.8)'si erkek, 36 (%46.1)'sı kızdır. Kalan 47 (37.6) hastada ise hiçbir nöropsikiyatrik yan etkiye rastlanmamıştır. Nöropsikiyatrik yan etki görülen toplam 78 hastanın 21 (%26.9)'i okul çağındaki, 57 (%73)'si ise okul öncesi yaştaki çocuklardır. Okul çağında olup nöropsikiyatrik yan etki çıkan 21 hasta bu yaş grubundaki toplam 33 hastanın %63.6'sını oluşturmuş olup, okul öncesi yaştaki 57 hasta da bu yaş grubundaki toplam 92 hastanın %61.9'unu oluşturmuştur. Çalışmamızda tedavi sonrasında en sık görülen yakınmanın“sinirli davranış (hırçınlık)”olduğu görülmüştür. Bu yan etki; okul çağındaki çocuklarda %57.6 (p=0.001), okul öncesi yaştaki çocuklarda ise %45.7 (p=0.0001) oranında bulunmuştur. Ayrıca, iki haftalık montelukast tedavisi sonrası kabus görme ve uyku bozukluğu (uyuyamama, uykuya dalmada zorlanma) yakınmalarının sıklığı hem okul öncesi yaş grubunda (sırasıyla p=0.0001, p=0.0001) hem de okul çağı çocuklarında (sırasıyla p=0.001, p=0.002) istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek saptanmıştır. 8 yaşındaki bir kız hastamızda da gece terörü (uyku sırasında ağlama, huzursuzluk) ortaya çıkmıştır. Montelukast tedavisi sırasında okul çağındaki çocukların 3 (%9.09)'ünde tedavinin 3-7 günleri arasında, okul öncesi yaştaki çocukların da 11 (%12)'inde tedavinin 3-5 günleri arasında halüsinasyon gözlenmiştir. Okul öncesi çocuklardan birinde tedavinin yedinci gününden itibaren depresif belirtiler çıkmıştır. Okul çağındaki çocuklardan beşinde tedavi öncesi hiç rastlanmadığı halde, tedaviden sonra baş ağrısı ortaya çıkmıştır (p=0.063). Okul öncesi yaştaki çocuklardan altısında tedavi sonrası baş ağrısı ortaya çıkmıştır (p=0.066). Yan etki çıkan hastaların hepsinde tedavi hemen kesilmiş ve yan etkilerin ortalama 3 gün içinde kaybolduğu görülmüştür. Çalışmamızda iki haftalık montelukast tedavisinden sonra, okul öncesi ve okul çağı yaştaki hasta grupları,“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi”ve“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi”ölçekleriyle yaşam kalitesi açısından değerlendirildiğinde toplam puan ortalamalarında tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşme olduğu görülmüştür (sırasıyla p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001). Bu sonuç, tedaviden sonra hastaların büyük bir kısmında yaşam kalitesinin değişik derecede bozulduğunu göstermektedir. Okul öncesi yaş grubunda“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”ile hastalık algısı (hastanın iyileşme ya da daha kötüye gitme durumunu değerlendirmesi) ölçülmüştür. Tedaviden sonra hastalık algısı puan ortalamaları tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p=0.0001). Bu düşme, çocukların astım veya alerjik rinitle ilgili hastalık belirtilerinin azaldığını ve iyileştiklerini düşündüklerini göstermektedir. Aynı yaş grubunda“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile ölçülen, fiziksel ve duygusal iyilik hali algısı, özsaygı algısı, aile ve sosyal ilişkiler algısı, okula uyum algısı ve diğer sorunlar algısı puan ortalamaları tedavi sonrasında istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük saptanmıştır (sırasıyla, p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.04, p= 0.015, p=0.0001). Bu sonuç; hastaların özellikle günlük yaşam işlevselliklerinde belirgin bozulma ortaya çıktığını göstermektedir.“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi”ölçeği ile belirlenen yaşam kalitesi puanları ile“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi”ölçeklerinden elde edilen toplam yaşam kalitesi, özsaygı algısı, sosyal ilişkiler algısı, okula uyum algısı puanları arasında istatistiksel olarak önemli pozitif ilişki gözlenmiştir (p=0.042, p=0.006, p=0.043, p=0.03). Okul öncesi yaştaki çocuklarda“Sorun Davranış Kontrol Listesi”ölçeği ile değerlendirmede irritabilite (kolay ve çabuk öfkenlenme/aşırı tepki verme), letarji/sosyal geri çekilme, hiperaktivite, konuşma sorunu puan ortalamaları ile toplam puan ortalamaları tedaviden sonra istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (sırasıyla p= 0.0001, p= 0.027, p= 0.0001, p= 0.0001, p=0.0001). Bu puan ortalamalarının yükselmesi, tedaviden sonra davranış sorunlarının ortaya çıktığını ya da önceden var olan sorunun şiddetlendiğini göstermektedir. Okul öncesi yaştaki çocuklarda“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”toplam puan ortalamalarındaki düşme ile belirlenen yaşam kalitesinde bozulma ile“Sorun Davranış Kontrol Listesi”ölçeği ile belirlenen irritabilite (kolay ve çabuk öfkenlenme/aşırı tepki verme), letarji-sosyal geri çekilme, stereotipi, hiperaktivite, konuşma sorunu ve tüm ölçeğin toplam puan ortalamalarındaki artış arasında önemli ilişki olduğu görülmüştür (sırasıyla r= -0.546, p= 0.0001, r= -0.333, p= 0.001, r= -0.516, p= 0.0001, r= -0.592, p= 0.0001, r= -0.522, p= 0.0001, r= -0.593, p=0.0001). Okul öncesi yaştaki çocuklarda“Sorun Davranış Kontrol Listesi”ölçeği ile değerlendirmede hiperaktivite ortaya çıkması ile“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen okula uyum algısında bozulma arasında önemli ilişki saptanmıştır (sırasıyla r= -0.251, p= 0.016).“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile saptanan özsaygı algısı bozulması ile“Sorun Davranış Kontrol Listesi”ölçeği ile değerlendirilen konuşma sorunu çıkması arasında da önemli ilişki olduğu görülmüştür (r= -0.222, p= 0.034). Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”ile hastalık algısı (hastanın kendisinin iyileşme ya da daha kötüye gitme durumunu değerlendirmesi) ölçülmüştür. Tedaviden sonra hastalık algısı puanları tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p=0.0001). Bu puanların düşmesi, çocukların astım veya alerjik rinitle ilgili hastalık belirtilerinin azaldığını ve iyileştiklerini düşündüklerini göstermektedir. Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen fiziksel ve duygusal iyilik hali algısı, özsaygı algısı, aile ve sosyal ilişkiler algısı ile okula uyum algısı puan ortalamaları tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulunmuştur (sırasıyla p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.011). Bu bulgu çocukların yaşam kalitelerindeki olumsuz etkilenmeyi algıladıklarını göstermektedir. Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen fiziksel ve duygusal iyilik hali algısı, aile ve sosyal ilişkiler algısı ile okula uyum algısı puan ortalamaları tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük saptanmıştır (sırasıyla p=0.0001, p=0.0001, p=0.027, p=0.0001, p=0.0001). Bu sonuç ailelerin de çocuğun yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkilediğini anladıklarını göstermektedir. Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile değerlendirmede belirlenen yaşam kalitesinde bozulma ile,“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen toplam yaşam kalitesi, duygusal iyilik hali algısı, aile ve sosyal ilişkiler algısı ile okula uyum algısında bozulma arasında önemli ilişki saptanmıştır (sırasıyla r=0.723, p=0.0001, r=0.596, p=0.0001, r=0.679, p=0.0001, r=0.697, p=0.0001, r=0.573, p=0.0001) Okul çağındaki çocuklarda“Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği”ne göre dikkat eksikliği, hiperaktivite, davranım sorunu ve diğer sorunlar puan ortalamaları tedaviden sonra istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (sırasıyla p= 0.012, p= 0.0001, p= 0.002, p=0.0001). Okul çağındaki çocuklarda“Conners Anne/Baba Derecelendirme Ölçeği”ne göre hiperaktivite, davranım sorunu, öğrenme sorunu, kaygı, psikosomatik bozukluk puan ortalamaları tedaviden sonra istatistiksel olarak anlamlı derecede yükselmiştir (sırasıyla p=0.0001, p=0.001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001). Okul çağındaki çocuklarda“Conners Anne/Baba Derecelendirme Ölçeği”nde davranım sorunu, hiperaktivite, öğrenme sorunu, kaygı ile“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen yaşam kalitesinde bozulma arasında önemli ilişki saptanmıştır (sırasıyla r= -0.572, p= 0.001, r= -0.549, p= 0.001, r= -0.574, p= 0.0001, r= -0.573, p= 0.0001). Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi”ölçeği sonuçlarından elde edilen yaşam kalitesi, fiziksel iyilik hali algısı, duygusal iyilik hali algısı, aile ilişkileri algısı, sosyal ilişkiler algısı ve okula uyum algısı ile“Conners Öğretmen Değerlendirme Ölçeği”ile öğretmenlerce belirlenen dikkat eksikliği, hiperaktivite, davranım sorunu ve diğer sorunlar arasında negatif yönde istatistiksel olarak önemli ilişki gözlenmiştir.“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi”ile belirlenen özsaygı algısı ile“Conners Öğretmen Değerlendirme Ölçeği”ile öğretmenlerce belirlenen dikkat eksikliği arasında da istatistiksel olarak negatif yönde önemli ilişki olduğu görülmüştür (p=0.039). Okul çağındaki çocuklarda“Conners Anne/Baba Derecelendirme Ölçeği”nde davranım sorunu, hiperaktivite, öğrenme sorunu, kaygı ile“KINDL-Aile Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen yaşam kalitesinde bozulma arasında önemli ilişki saptanmıştır (sırasıyla r= -0.572, p= 0.001, r= -0.549, p= 0.001, r= -0.574, p= 0.0001, r= -0.573, p= 0.0001). Okul çağındaki çocuklarda“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi”ile ölçülen yaşam kalitesi, duygusal iyilik hali algısı, aile ilişkileri algısı, sosyal ilişkiler algısı ve okula uyum algısı ile“Conners Öğretmen Derecelendirme”ölçeği ile belirlenen dikkat eksikliği, hiperaktivite, davranım ve diğer sorunlar arasında negatif yönde istatistiksel olarak önemli ilişki gözlenmiştir.“Conners Anne/Baba Derecelendirme Ölçeği”ile belirlenen davranım sorunu, hiperaktivite, öğrenme sorunu ve kaygı bozuklukları ortaya çıkması ile,“KINDL-Çocuk Yaşam Kalitesi Anketi”ile belirlenen yaşam kalitesinde bozulma arasında önemli ilişki olduğu görülmüştür (sırasıyla r= -0.439, p= 0.011, r= -0.437, p= 0.011, r= -0.487, p= 0.004, r= -0.475, p= 0.005). Çalışmamızda montelukastın psikiyatrik yan etkileri ve bunların yaşam kalitesi üzerine etkisi araştırılmıştır. Montelukast tedavisine bağlı nöropsikiyatrik yan etkilerin ülkemizde her yaştaki çocukta çok sık görüldüğü ve bu yan etkilerin çocukların yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği ilk defa bu çalışma ile ortaya çıkarılmıştır. Çok sık reçetelenen ve koruyucu amaçla uzun süre kullanılan bir ilaç olan montelukastın nöropsikiyatrik yan etkilerinin doktorların gözünden kolaylıkla kaçabileceği açıktır. Bu nedenle, doktorların dikkatini montelukastın yan etkilerine çekmekle, hastalarda daha uygun tedavi seçeneklerinin belirlenmesine ve böylece yaşam kalitelerinin düzelmesine yardımcı olunabilineceğini düşünmekteyiz.

Özet (Çeviri)

Montelukast, a drug with leukotrien receptor antagonist, was approved by FDA in 1998 to be used as protective drug in the treatment of chronic asthma and/or allergic rhinitis. Since then, this drug has been in use worldwide and is known to cause some neuropsychiatric adverse effects. Aim of the present study is to investigate the psychiatric adverse effects of montelukast in children and to determine the impacts of such adverse effects on the life quality, and thus to draw attentions of the doctors to the adverse effects of this frequently used drug. Between September 2013 and March 2014, pediatric allergic polyclinic records was screened every week, and 116 patients with asthma and 9 patients with both asthma and allergic rhinitis, in total 125 patients who were being treated for montelukast were admitted to the study. Ages of the patients range from 3 to 18 years old. In this stage of the study, in order to identify the adverse effects that might occur during follow-up period in the children with asthma and/or allergic rhinitis who are going to be treated with montelukast;“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”,“KINDL-Family Life-Quality Questionnaire”,“Aberrant Behavior Checklist”,“Conners Parent Rating Scale”, and“Conners Teacher Rating Scale”were applied regularly before the treatment. Only the patients whom such scales were applied to were admitted into the study. After two-week montelukast treatment same scales were repeated by interviewing the patients, their families and teachers, if they go to school, personally or by phone. 125 patients who were eligible for the study and could be followed-up have completed the study. Of which, 67 patients were boys (53.6%) and 58 patients were girls (46.4%). Of all patients, 33 patients (26.4%) were from 6.5 to 15.5 years-old and in school-age children group, while 92 patients (73.6%) were preschool kids between 3 and 6 years old. No psychiatric disease was identified in all patients before the treatment. Of 125 patients in total, 78 patients (62.4%) developed neuropsychiatric adverse effects. 42 (53.8%) of which were boys, and 36 (46.1%) of which were girls. Remaining 47 (37.6%) patients showed no signs of neuropsychiatric adverse effect. Of 78 patients who showed neuropsychiatric adverse effects, 21 (26.9%) patients were preschool children, while 57 patients (73%) were school-age children. 21 patients who were in school age and have developed neuropsychiatric adverse effects constituted 63.6% of total 33 patients in this age group, while 57 patients in preschool age constituted 61.9% of total 92 patients in this age group. Our study showed that the mostly seen complaint after treatment was“temperamental behavior (ill temper)”. This adverse effect was at 57.6% (p=0.001) rate in school-age kids, and at 45.7% (p=0.0001) in preschool kids. Also, complaints about having nightmare and sleep disorder (insomnia, difficulty in sleeping) after two-week montelukast treatment were found statistically significantly high in both preschool kids group and school-age kids group (p=0.0001, p=0.0001, respectively). Also, a 8 years-old female patient showed signs of night terror (crying during sleep, restlessness). During montekulast treatment, 3 (9.09%) of school-age kids were observed to have hallucination between 3rd and 7th days of the treatment while 11 of preschool kids (12%) were seen hallucinate between 3rd and 5th days. One of the preschool kids also developed depressive symptoms. Despite that it never detected before the treatment, five of school-age kids have developed headache after the treatment (p=0.063). Six patients in preschool kid group have developed headache after the treatment (p=0.066). Treatment was immediately stopped in all patients who showed adverse effects and adverse effects were seen to disappear averagely in 3 days. After two-weeks montelukast treatment in our study, preschool and school age patient groups were evaluated against quality of life through“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”and“KINDL-Family Life-Quality Questionnaire”and it was found that there is statistically significant decrease in total average scores (p=0.0001, p=0.0001 and p=0.0001, p=0.0001, respectively). This result indicates that quality of life in most patients has been deteriorated in various levels after the treatment. In preschool age group, disease perception (patient's self-evaluation on his/her condition) was measured by“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”. Post-treatment average scores of disease perception was found statistically significantly lower than pre-treatment average scores (p=0.0001). Such decrease indicates that the children think that symptoms of asthma and/or allergic rhinitis were alleviated and that they are recovered. In same age group, post-treatment average scores on perceptions about physical and emotional well-being, self-esteem, family and social relationship, school orientation and other issues were found statistically significantly low (p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.0001, p= 0.04, p= 0.015, p=0.0001, respectively). This result indicates that there is an obvious deterioration particularly in daily life functions of the patients. Statistically significant positive correlation was observed between scores of life quality determined through“KINDL-Quality of Life Questionnaire for Children”and total scores of life quality, self-respect perception, social relations perception, school orientation perception measured by“KINDL-Family Life-Quality Questionnaire”(p=0.042, p=0.006, p=0.043, p=0.03, respectively).“Aberrant Behavior Checklist”scale in preschool kids group showed that average scores on irritability (easy and fast anger/ overreaction), lethargy/social withdrawal, hyperactivity, speech disorder and total average scores were statistically significantly higher after the treatment (p= 0.0001, p= 0.027, p= 0.0001, p= 0.0001, p=0.0001, respectively). Increase in these results mean that either behavioral problems have occurred after the treatment or previously existed problems were aggravated. In the preschool kids group, it was found a significant correlation between life quality deterioration in total average scores measured by“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”, irritability (easy and fast anger/ overreaction), lethargy/social withdrawal, stereotype, hyperactivity, speech disorder identified through“Aberrant Behavior Checklist Scale”and increase in total average scores of whole scale (r= -0.546, p= 0.0001, r= -0.333, p= 0.001, r= -0.516, p= 0.0001, r= -0.592, p= 0.0001, r= -0.522, p= 0.0001, r= -0.593, p=0.0001, respectively). In preschool kids group, a significant correlation was found between hyperactivity determined by“Aberrant Behavior Checklist Scale”and deterioration in the school orientation perception determined by“KINDL–Family Life-Quality Questionnaire”(r= -0.251, p= 0.016, respectively). Further found was a significant correlation in that the more self-respect perception measured by“KINDL-Family Life-Quality Questionnaire”deteriorates, possibility of speech disorder determined by“Aberrant Behavior Checklist Scale”gets higher (r= -0.222, p= 0.034). Disease perception (patient's self-evaluation on his/her condition) in school-age kids group was measured by“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”. Post-treatment average scores of disease perception was found statistically significantly lower than pre-treatment average scores (p=0.0001). Such decrease indicates that the children think that symptoms of asthma and/or allergic rhinitis were alleviated and that they are recovered. Post-treatment average scores on perceptions about physical and emotional well-being, self-esteem, family and social relationship, school orientation and other issues measured through“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”were found statistically significantly low (p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.011, respectively). This finding indicates that the children perceive the negative effects on their life qualities. In school-age kids group, average scores on perceptions about physical and emotional well-being, self-esteem, family and social relationship, school orientation measured through“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”was found statistically significantly lower in comparison to pre-treatment scores (p=0.0001, p=0.0001, p=0.027, p=0.0001, p=0.0001, respectively) which indicates that the parents too were aware of that deterioration in life quality of their children. In the school-age kids group, it was found a significant correlation between life quality deterioration measured by“KINDL–Family Life-Quality Questionnaire”and deterioration in perceptions about physical and emotional well-being, self-esteem, family and social relationship, school orientation measured through“KINDL-Quality of Life Questionnaire for Children (r= 0.723, p= 0.0001, r= 0.596, p= 0.0001, r= 0.679, p= 0.0001, r= 0.697, p= 0.0001, r= 0.573, p= 0.0001, respectively). In school-age children, average scores of attention deficit, hyperactivity, behavioral disorders and other issues measured by ”Conners Teachers Rating Scale“ were found statistically significantly high after the treatment (p= 0.012, p= 0.0001, p= 0.002, p=0.0001, respectively). In school-age children group, average scores of attention deficit, hyperactivity, behavioral disorders and other issues measured by ”Conners Parent Rating Scale“ has increased in statistically significant level after the treatment (p=0.0001, p=0.001, p=0.0001, p=0.0001, p=0.0001, respectively). There was a significant correlation between behavioral disorder, hyperactivity, learning problems and anxiety in ”Conners Parent Rating Scale“ and deterioration in life quality measured by ”KINDL–Family Life-Quality Questionnaire“ (r= -0.572, p= 0.001, r= -0.549, p= 0.001, r= -0.574, p= 0.0001, r= -0.573, p= 0.0001, respectively). With the school-age children, a statistically significant negative correlation was observed between life quality, perceptions on physical and emotional well-being, family and social relationship, school orientation from ”KINDL-Family Life-Quality Questionnaire“ and attention deficit, behavioral problems, hyperactivity and other issues identified by the teachers using ”Conners Teacher Rating Scale“. It was also seen a statistically significant negative correlation between perception on self-respect measured through ”KINDL-Family Life-Quality Questionnaire“ and attention deficit identified by the teachers using ”Conners Teacher Rating Scale“ (p=0.039). A significant relation was found between behavioral problems, hyperactivity, and learning difficulty and anxiety identified through ”Conners Parent Rating Scale“ Questionnaire”and deterioration in life quality measured by“KINDL-Family Life-Quality Questionnaire”(r= -0.572, p= 0.001, r= -0.549, p= 0.001, r= -0.574, p= 0.0001, r= -0.573, p= 0.0001, respectively). With the school-age children, a statistically significant negative correlation was observed between life-quality, perceptions on physical and emotional well-being, family and social relationship, school orientation from“KINDL-Child Life-Quality Questionnaire”and attention deficit, hyperactivity, behavioral and other problems identified by“Conner Teacher Rating Scale”. A significant correlation was seen between the occurrence of behavioral disorders, hyperactivity, learning problems and anxiety disorders identified thorugh“Conners Parent Rating Scale”and deterioration in life quality identified through“KINDL–Child Life-Quality Questionnaire”(r= -0.439, p= 0.011, r= -0.437, p= 0.011, r= -0.487, p= 0.004, r= -0.475, p= 0.005, respectively). In our study, we investigated the psychiatric adverse effects of montelukast and their impacts on the quality of life. By this study, it was found for the first time that neuropsychiatric adverse effects of montelukast treatment are frequently seen in children of any age and that those effects deteriorates the life qualities of those children. Since montekulast is a drug commonly prescribed and used for long time for protective purposes, it's highly possible for doctors to overlook its neuropsychiatric adverse effects. Therefore, we believe that by drawing the attention of the doctors to adverse effects of montelukast, there could be a chance to develop more appropriate treatment options and thus to improve the life quality of the patients.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    765764

    Çocuk allerjik rinit olgularında adenotonsiller hipertrofi ile seröz otit sıklığı ve bunların ameliyat prognozunun belirlenmesi

    Frequency of serous otitis and adenotonsillary hypertrophy in children of allergic rhinit and determination of their operating prognosis

    CEM ATABAY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Allerji ve İmmünolojiİstanbul Medipol Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MESUT OKUR

  2. Tez No

    156455

    Allerjik rinitli çocuklarda hayat kalitesi

    Başlık çevirisi yok

    BAKİ TARAVARİ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ÜLKER S. ÖNEŞ

  3. Tez No

    753949

    Astım ve alerjik rinitli çocuklarda alerjen immünoterapinin yaşam kalitesi üzerindeki etkisi

    The effect of allergen immunotherapy on quality of life in children with asthma and allergic rhinitis

    ÇİSEL SEZER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıBursa Uludağ Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİHAT SAPAN

  4. Tez No

    750258

    Alerjik rinit ve astımlı çocuklarda alerjen spesifik immünoterapinin etkisi

    Effect of allergen-specific immunotherapy in children with allergic rhinit and asthma

    ÖZLEM DENİZ TOSUN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Allerji ve İmmünolojiKocaeli Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN AYDOĞAN

  5. Tez No

    861926

    Alerjik rinitli olgularda alerjen duyarlılıklarının retrospektif olarak araştırılması ve diğer alerjik hastalıklarla olan ilişkisinin değerlendirilmesi

    Retrospective investigation of allergen sensitivities in cases of allergic rhinitis and evaluation of their relationship with other allergic diseases

    BURCU ERYILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Allerji ve İmmünolojiBursa Uludağ Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAKUP CANITEZ

Geri Dön