Endeks vadeli işlem sözleşmeleri ile spot piyasa arasındaki etkileşimlerin irdelenmesine yönelik BİST 30 üzerinde bir çalışma
A thesis examining the interaction between index futures contracts and spot market for BİST 30
- Tez No: 361762
- Danışmanlar: PROF. DR. NİMET HÜLYA TALU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Endeks Vadeli İşlem Sözleşmeleri, Spot-Vadeli Piyasa Etkileşimi, Piyasa Oynaklığı
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 467
Özet
Bu çalışmada, 02.01.2001-30.06.2013 döneminde, BIST30 endeksi gün sonu kapanış değerleri ve BIST30'a dayalı vadeli işlem sözleşmelerinin (VIS30) uzlaşma fiyatları kullanılarak, spot ve vadeli piyasa arasındaki etkileşim, modellere Dow Jones endeksi ile TCMB döviz sepeti getirileri dahil edilerek irdelenmiştir. Çalışmada, VAR, VEC, Çapraz Korelasyon Analizi, Johansen Eşbütünleşme, Granger Nedensellik, Blok Dışsallık Wald testleri, Varyans Ayrıştırması ve Etki-Tepki Fonksiyonları ile getiri ve hacim oynaklığının tahmininde GARCH, TARCH, EGARCH ve PARCH modellerinden faydalanılmıştır. Çalışma sonucunda, BIST30 vadeli işlem sözleşmelerinin işlem gördüğü dönemde, spot piyasa getiri ve hacim dağılımlarının, normal dağılıma yaklaştığı görülmektedir. BIST30 getiri ortalamasının vadeli işlem sözleşmelerinin işlem görmediği dönemde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Endeks vadeli işlemleri sonrasında, BIST30 hacim değerlerinde oynaklığın azalarak istikrar kazandığı ve işlem hacminde göreceli bir artışın olduğu görülmektedir. Ayrıca her iki piyasadaki günlük volatilitenin kalıcı ve geçmiş gelişmelere bağlı olarak tahmin edilebilir yapıda olduğu, spot ve futures volatilitelerinde piyasalar arasında güçlü bir dinamik ve geri bildirimli ilişkinin bulunduğu, piyasaların birisinde ortaya çıkabilecek bir fiyat değişikliğinin diğer piyasadaki gelecek volatilitenin tahmin edilmesinde kullanılabileceği, oynaklık kümelenmesinin var olduğu ve asimetrik etkinin negatif şoklar açısından daha belirgin olduğu görülmektedir. Spot ve vadeli piyasaları arasındaki etkileşimin çift yönlü olduğu ancak spot piyasadan vadeli işlemler piyasasına olan etkileşimin bariz daha güçlü olduğu; Dow Jones getirilerinin genellikle oynaklığı azaltırken, döviz sepeti getirilerinin artırdığı, BIST30, VIS30, döviz sepeti ve Dow Jones getiri serileri arasında uzun dönem denge ilişkisinin var olduğu, Dow Jones getiri serisinden BIST30, VIS30 ve döviz sepeti getiri serilerine, BIST30 ve VIS30 getiri serilerinden ise döviz serisine doğru çok daha güçlü bir nedensellik etkisinin olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This thesis deals with the interaction between the return and trading volume of the spot and futures market. The research covers the period between January 2, 2001 and June 30, 2013. The data that is used for BIST30 is the daily closing index values and for VIS30 is the closest reconciliation prices of the index futures contracts based on BIST30 (VIS30). The data sets are examined by including the Dow Jones index (DJI) and TCMB Currency Basket (TCMB-CB) in our models. We make use of VAR, VEC, Cross-Correlation Analysis, Johansen Cointegration, Granger Causality, Block Exogeneity Wald Tests, Variance Separation and Impulse-Response Function in our analysis. Furthermore, GARCH, TARCH, EGARCH and PARCH models are applied in predicting the return and volume volatility. The results show that BIST30 return and volume distributions approach to the normal distribution. It has been noted that during the non-transaction period of future contracts, BIST30 average returns are higher. Whereas during the transaction period, spot market volume volatility decreases and gains stability. And at the same time, an increase in the trading volume is also observed. Also, It is determined that it is possible to predict daily volatility based on historical developments; there exists a relatively strong dynamic and feedback between the spot and future volatilities; there is a potential to use the price change in one of the markets to predict the future volatility in the other; and the presence of volatility clustering and the effect of asymmetry in terms of negative shocks is observed to be pronounced. Although, a bilateral interaction between spot and futures market is observed, the interaction from the spot to the futures market is evidently stronger; while DJI returns lowers volatility, the TCMB-CB returns increases it; a long term balance correlation between BIST30, VIS30, TCMB-CB and DJI series; stronger causality effect from DJI return series to BIST30, VIS30 and TCMB-CB return series, from BIST30 and VIS30 return series towards TCMB-CB is observed. Keywords : Index Futures, The Interaction Between Spot and Futures Market, Market Volatility.
Benzer Tezler
- Pay senedi endeksleri ile endeks vadeli işlemler arasındaki volatilite ilişkisi: Türkiye ve dünya örnekleri arasında karşılaştırmalı analiz
The relationship in volatility between equity indexes and index future transactions: A comparative analysis between Turkish and world examples
MEHMET ERASLAN
- Türkiye'de vadeli işlem piyasalarının gelişimi, spot piyasa ile etkileşimi ve hissesenedi endeks vadeli işlem sözleşmeleri örneğinde değerlendirilmesi
Development of futures markets in Turkey, the effect of the spot market and evaluation of the case of stock index future contract
İLKNUR KIRMIZIGÜL ÜNER
Doktora
Türkçe
2013
BankacılıkKadir Has ÜniversitesiBankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN ARGUN
- Vadeli işlemler piyasasında endeks ve döviz sözleşmeleri üzerine bir uygulama: Spot ve vadeli fiyat ilişkilerinin incelenmesi
An application on index and foreign exchange contracts in futures market: Investigation of the relationship between spot and futures prices
ERHAN PİŞKİN
- Vadeli işlem piyasalarına genel bir bakış ve vadeli işlem sözleşmeleri ile riskten korunma
An general overview of futures markets and hedging with futures contracts
FEYZA KAYA
- Volatilite altında borsa endeks opsiyonlarının finansal kaldıraç ve yayılım etkisi: BIST 30 üzerine bir uygulama
Financial leverage and spread effect of exchange index options under volatility: An application on BIST 30
ÖZLEM EREN