Sened-i İttifak'tan 1876 Kanun-i Esasi'sine Osmanlı anayasal gelişmeleri ve Tanzimat edebiyatçılarının Kanun-i Esasi'nin hazırlanmasına katkıları
Consti̇tuti̇onal i̇mprovments i̇n the ottaman empi̇re from 'Sened-i̇ iİtti̇fak' to '1876 Kanun-i̇ Esasi̇' and the assi̇stance of the men of latters of Tanzi̇mat to pi̇repareti̇on of the 'Kanun-i̇ Esasi̇'
- Tez No: 363107
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİKMET YAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Hiçbir reform ve toplumsal değişim bir anda gerçekleşmez. Muhakkak bunun bir hazırlık safhası vardır. Yine her yeniliğin ve değişimin arkasında onun hazırlayıcısı ve yürütücüsü olan bir kesim bulunur. Türk Anayasal hayatının da kendiliğinden gerçekleştiğini düşünmek yanlış olur. Bilindiği gibi ilk anayasamız olan Kanun-i Esasi, 1876'da hazırlanmıştır. Daha önce Osmanlı Devlet hayatında örneğine rastlanmayan bu sonuç ciddi ve meşakkatli bir hazırlık safhasının ürünüdür. Anayasanın hazırlanmasından önce toplumun öne çıkan kesimleri tarafından tohumlar atılmış ve kamuoyunun, muhalif kesimlerin ve Padişah'ın buna ikna edilmesi için ciddi bir süreç yaşanmıştır. Türkiye'de anayasal gelişmelerin hazırlık safhasında önemli aktörlerden biri de Tanzimat dönemi edebiyatçılarıdır. Bu dönemin öne çıkan edebiyatçıları aynı zamanda devlet yöneticisi olup Tercüme Odası, Hariciye Nazırlığı, Dâhiliye Nazırlığı, Encümen-i Daniş gibi kurum ve kuruluşlarda görevli bürokratlardır. Bunların en önemlileri Şinasi, Namık Kemal, Ali Suavi, Ziya Paşa ve Ebuzziya Tevfik'tir. Bu kişiler eserleriyle anayasal sürecin hazırlanmasında etkin kişiler olmuşlar ve toplumu bilinçlendirmişlerdir. Bu kişiler düşüncelerini yazdıkları şiir, tiyatro, makale gibi edebi türlerle dile getirdikleri gibi Tercüman-ı Ahval, Tasvir-i Efkâr, Muhbir, Hürriyet, İbret gibi gazetelerle de ifade etmişlerdir. Tanzimat dönemi entelektüelleri olarak isimlendirebileceğimiz bu kişiler gerek Tercüme Odası'ndaki çalışmaları esnasında gerek de Avrupa'da bulundukları dönemde Batılı fikirleri tanıma fırsatı bulmuşlardır. Dolayısıyla Batı'dan öğrendikleri hak, hukuk, adalet, eşitlik, özgürlük, vatan, millet, meşrutiyet, cumhuriyet, anayasa gibi kavramları eserlerinde sıklıkla işlemişler ve toplumsal hafızaya yerleşmesini sağlamışlardır. Osmanlı bilim ve düşünce dünyasında yeni olan bu fikirler zamanla filizlenmiş ve 19. yüzyılın son çeyreğine gelindiğinde Osmanlı Devleti anayasal yönetim ile tanışmıştır. Sonuçta şunu söyleyebiliriz ki bu 1876 Kanun-i Esasi'si içinde bu kişilerin fikirleri hayat hakkı bulmuş ve Şinasi, Namık Kemal, Ali Suavi, Ziya Paşa ve Ebuzziya Tevfik gibi dönemin edebiyatçıları da sürecin nihai aşamasına ulaşmasında katkıda bulunmuşlardır. Bu kişiler Osmanlı'dan Cumhuriyet'e uzanan süreçte düşünsel bazda anayasal hareketlerin temeline ilk harcı koymuşlardır.
Özet (Çeviri)
No reforms and social changes suddenly ocur. These creations certainly have some preparation phases. And each newness and change has a group of people who prepare and direct them. It may be wrong or misleading to think that Turkish Constitutional existence have occurred itself. It is known that Kanun-u Esasi, which is accepted the first constitution law in our constitution process, was prepared in 1876. This attitude study was the result of very difficult and serious preparation phases, which did not have any examples during the Ottoman Empire life. Before the preparation of the constitution, some ideas were put around by the prominent people of the term and they spent a serious phase to persuade Sultan, public opinion and dissentients. The men of letters of Tanzimat, which is the administrative reforms in 1839, were quite effective and important in Turkish Constitutional period. Those prominent men of letters were both writers and the bureaucrats of Translation Office, Ministry of Foreign Affairs, Ministry of Interior and Privy Council. The most important of them were Namık Kemal, Ali Suavi, Ziya Paşa, Ebuzziye Tevfik. They crucially took part in the period of the preparation of constitutional phase with their works and they also made the people conscious. These people expressed their ideasand thoughts in their works; such as their plays and poems and they wrote them in the newspapers; Tercüman-ı Ahval, Tasvir-I Efkar, Muhbir, Hürriyet and İbret. These people, whom we can name the intellectuals of Tanzimat, could have the opportunities of acknowledgment during the period of Translation Office and being in Europe. Hereby, they learned the concepts of right, law, justice, democracy, freedom, nation and country, constitutional monarchy, republic, constitution when they were in Europe. Then, they often used these concepts in their works, in this way, they performed to be learned them by the people. Those ideas and thoughts were new in the life of science thought of Ottoman Empire then, but later these ideas and thoughts spread and Ottoman Empire began to learn constitutional management in the last quarter of the nineteenth century. As a result, the ideas and thought of these people were very effective in the Constitution of 1876 (1876 Kanun-I Esasi) Şinasi, Namık Kemal, Ali Suavi, Ziya Paşa ve Ebizziya Tevfik contributed in the creation of the Constitution of 1876. These people caused to start the constitutional procedure in intellectual base, in the period from Ottoman Empire to the Republic.
Benzer Tezler
- Anayasa Mahkemesi kararlarında devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü
The indivisibility of the state together with its nation and territory in the decisions of the Constitutional Court of Turkey
YUNUS HEPER
Doktora
Türkçe
2014
HukukPolis AkademisiGüvenlik Stratejileri ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEYSEL K. BİLGİÇ
- Türkiye'de iktidarın yetkilerinin sınırlandırılmasının tarihsel gelişimi (1808-2010)
The historical development of limitation of political power in Turkey (1808-2010)
MURAT SOYSAL
Doktora
Türkçe
2017
HukukAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Osmanlı İmparatorluğunda Anayasacılık hareketleri
Constitutional movements in the Ottoman Empire
MUSTAFA ULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DURMUŞ GÖKHAN TURHAN
- 1908-1912 Osmanlı Mebusan Meclisi'nde Balkan mebuslarının meclis faaliyetleri
Activities of the First Ottoman Parliament at Balkans between 1908-1912
MURAT MORKOÇ
- Egemenlik ve Osmanlı-Türk Anayasalarında egemenlik anlayışının dönüşümü (1808-1982)
Sovereignty and the transformation of the understanding of sovereignty in Ottoman&Turkish Constitutions (1808-1982)
MEHMET ÖZDOĞAN
Doktora
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerGazi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER KESKİNSOY