Toplumsal dinamikler bağlamında trabzon kent dokusunun dönüşümü (komnenos hanedanlığı'ndan cumhuriyet'e kadar)
Transformation of urban fabric in trabzon in the contex of social dynamics (from komnenos dynasty to republic)
- Tez No: 365219
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER İSKENDER TULUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Trabzon, Komnenos Hanedanlığı, Osmanlı İmparatorluğu, Toplumsal Dinamikler, Kent Dokusu, Tarihsel Gelişim, Fiziksel Gelişim, Kent Tarihi, Trabzon, Komnenos Dynasty, Ottoman Empire, Social Dynamics, Urban Fabric, Historical Development, Physical Development, City History
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 400
Özet
Kentlerin ardı ardına yaşadığı idari, sosyal ve siyasal yapısındaki dönüşümler ve bunun paralelinde değişen etnik, dini ve kültürel yapı, kentin fiziksel yapısını dönüştüren önemli kırılma noktaları olarak dikkat çekicidir. İdeal bir tanım yapmanın mümkün olmadığı, tarihsel süreklilik içerisinde değişim ve dönüşümün bir parçası olan kent mekanı, kurulma, genişleme, yıkılma ve yeniden kurulma kısır döngüsü içerisinde çeşitli etkenlerle yeniden şekillenmiştir. Bu açıdan, zamanda geriye doğru gidildikçe uzun geçmişinin kalıntılarını koruyan Trabzon kenti son derece zengin bir içerik sunmaktadır. Antik çağlardan beri önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Trabzon kenti, uzun tarihi boyunca gözlenen siyasi, ekonomik ve toplumsal devingenliğin izlerini kentsel dokusunda da barındırmaktadır. Bu bağlamda çalışma, Trabzon kentinin Komnenos Hanedanlığı yönetiminden Osmanlı Dönemi'nin sonuna kadar geçirdiği siyasal, toplumsal, ekonomik, kültürel vb. süreçlere paralel olarak fiziksel değişimi/gelişimi/dönüşümünü ortaya konması amaç edilmiştir. Bu amaçla tez çalışması; Genel Bilgiler, Yapılan Çalışmalar ve Bulgular ile Sonuçlar ve Öneriler olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Genel Bilgiler bölümünde, kent kavramı tanımlanmaya çalışılmış, kentin dönüşümünde etkin rol oynayan toplumsal dinamikler irdelenmiştir. Ayrıca, çalışmaya temel oluşturma amacıyla antik dönemden Cumhuriyet'e kentin siyasi tarihi ve Komnenos Hanedanlığı'na kadar Trabzon'un fiziki gelişimi hakkında genel bilgiler verilmiştir. Yapılan Çalışmalar ve Bulgular bölümünde, kentin Komnenos Hanedanlığı ve Osmanlı Dönemi'ndeki fiziksel yapısı, tespit edilen toplumsal dinamikler ile ilişkilendirilmiş ve her dönem için Şer'iyye Sicilleri, Tahrir Defterleri, vakıf kayıtları, salnameler, seyahatnameler, görsel belgeler, anıtsal yapılardan yararlanarak ortaya konulmuştur. Kentin gelişimi/dönüşümünün, tarihsel kaynaklardan tespit edilen mahallelerinin kent haritası üzerine işlenmesi ile görsel analizi gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar ve Öneriler bölümünde ise belirlenen amaç, kapsam doğrultusunda gerçekleştirilen tüm incelemeler ve değerlendirmeler çerçevesinde çalışmanın sonuçları ortaya konmuş ve yeni çalışmalar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
It is remarkable that important breaking points which change city's physical, cultural and religious, ethnic structures besides cities' coming through transformations one after another in their managing, social and political structures. Urban space which is the part of change and transformation in historical continuity that it is not possible to make an ideal definition has been reshaped with various factors in vicious circle of establishing, widening, destruction, re-establishing. In this respect, when going back in time Trabzon city which protects the rest of its long past presents an extreme rich content. From ancient age Trabzon city which is one of the most important centre of population features political, economical and social dynamic traces in its urban fabric which has been observed for its long history. In this regards the study aspires to present Trabzon city's coming through physical change/ development/ transformation as parallel to political, social, economical, cultural process etc. from the Komnenos Dynasty to the end of Ottoman Period. For this purpose thesis study is formed by three sections in for General Information, Studies Conducted and Findings, Conclusions and Suggestions. In General Information section; city concept has been tried to be defines, social dynamics taking part in transformation of city have been examined. Besides, general information about Trabzon's political history from ancient time to Republic and its physical development till Komnenos Dynasty in the purpose of preparing a base to the study has been advised. In Studies Conducted and Findings section; physical structure of the city in the period of Kommenos and Ottoman has been linked with established social dynamics and for every period Şer'iyye Register, tax register, foundation records, state annuals, itineraries, and visual documents have been confessed by benefiting from monumental structures. Settlements of city's development/transformation established from historical sources have been actualized with visual examination with processing on city map. In Conclusions and Suggestions section; results of study has been presented as part of considerations and all researches being realized in the direction of extent and determined purpose and guidelines have been presented for the new studies.
Benzer Tezler
- Trabzon'da Üçüncüzade Ömer Paşa Sarayı: Kişi/yer/yapı diyalektiği
Üçüncüzade Ömer Pasha Palace in Trabzon person/place/structure dialectics
ESRA BABUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER İSKENDER TULUK
- Putting the city on the map: A social history of football in Trabzon to 1967
Kenti görünür kılmak: 1967'ye kadar Trabzon'da futbolun toplumsal tarihi
SEVECEN TUNÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
SporBoğaziçi ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CENGİZ KIRLI
- Dissolution of craft in the context of ethnicity, gender and class: Gold and silversmithing in Mardin and Trabzon, Turkey
Zanaatın etnisite, toplumsal cinsiyet ve sınıf bağlamında çözülüşü: Türkiye, Mardin ve Trabzon'da altın ve gümüş işlemeciliği
MEHTAP TOSUN
Doktora
İngilizce
2018
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE AYŞE HOŞGÖR
- Cumhuriyet Dönemi'nde (1923?1960) modernite düşüncesinin mekânsal kuruluşu: Merkez-periferi dinamikleri bağlamında Trabzon örneği
The spatial construction of the modern thought in the Republican Period (1923?1960): The Trabzon case in the context of center-periphery
EVRİM DÜZENLİ
- II. Meşrûtiyet Dönemi yurttaşlık eğitimi ders kitaplarının günümüz sosyal bilgiler eğitimi değerleri bağlamında incelenmesi
An analysis of the civic education textbooks of the Second Constitutional Period in the context of contemporary social studies education values
BURAK KUVVET
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM ÇOLAK
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH CEVDET KIRIKÇI