Geri Dön

İlköğretim kurumu öğretmenlerinin işle bütünleşme düzeylerinin bireysel ve örgütsel değişkenlerle ilişkisi

The relationship of primary education institution teachers' work engagement with personal and organizational variables

PDF İndir

  1. Tez No: 366266
  2. Yazar: HASAN KAVGACI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TEMEL ÇALIK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
  12. Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 214

Özet

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim kurumu öğretmenlerinin işle bütünleşme düzeyleri ile bazı bireysel ve örgütsel değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bu doğrultuda, araştırmada öğretmenlerin araştırma değişkenlerine yönelik algılarının ne düzeyde olduğu; işle bütünleşmeye dönük görüşlerinin cinsiyet, görev, mesleki kıdem ve eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği, işle bütünleşme ile bireysel (öz yeterlik, örgüt temelli öz saygı ve kendini toparlama gücü) ve örgütsel (lider-üye etkileşimi, özerklik ve yöneticiye güven) değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olup olmadığı; bireysel ve örgütsel değişkenlerin işle bütünleşmenin anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığı ve işle bütünleşme üzerinde bireysel değişkenlerin doğrudan, örgütsel değişkenlerin ise doğrudan ve bireysel değişkenler üzerinden dolaylı etkisinin anlamlı olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde tasarlanmış ve çalışma kapsamında bireysel ve örgütsel değişkenlerin öğretmenlerin işle bütünleşmeleriyle ilişkilerini gösteren bir hipotez model test edilmiştir. Araştırmanın örneklemi 2012-2013 eğitim öğretim yılında Ankara ili Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Mamak, Sincan ve Yenimahalle ilçelerindeki ilköğretim kurumlarından (ilkokul ve ortaokul) tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 810 sınıf ve branş öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplamak amacıyla Utrecht İşle Bütünleşme Ölçeği, Kendini Toparlama Gücü Ölçeği, Lider-Üye Etkileşimi Ölçeği, Yöneticiye Güven Ölçeği, Öğretim Özerkliği Ölçeği, Öğretmen Öz Yeterlik Ölçeği ve Örgüt Temelli Öz Saygı Ölçeği olmak üzere 7 farklı ölçek kullanılmıştır. Veriler SPSS, AMOS ve EQS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde ilk aşamada aritmetik ortalamalar ve standart sapma değerleri ile basıklık ve çarpıklık değerleri hesaplanmıştır. İşle bütünleşmeye yönelik görüşlerin cinsiyet, görev, mesleki kıdem ve eğitim durumu değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklemler t-testi ve tek yönlü ANOVA ile test edilmiştir. Değişkenler arasındaki korelasyonlar Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayıları hesaplanarak incelenmiştir. Bağımsız değişkenlerin işle bütünleşmeyi yordayıcılıkları hiyerarşik regresyon analizi yapılarak analiz edilmiştir. Son olarak, bireysel ve örgütsel değişkenlerin doğrudan ve dolaylı etkilerinin hesaplanması ve anlamlılıklarının test edilmesi için yapısal eşitlik modellemesi içinde bootstrap yöntemi ve Sobel testi kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemleri çerçevesinde ulaşılan bulgulara göre öğretmenlerin işle bütünleşme düzeyleri genel olarak yüksek olmakla birlikte adanma-yoğunlaşma boyutuna yönelik görüşleri zindelik boyutuna yönelik görüşlerinden daha olumludur. Öğretmenlerin işle bütünleşmeye yönelik görüşleri cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaşmazken görev, eğitim durumu ve mesleki kıdem değişkenleri işle bütünleşme düzeylerinde anlamlı farklılığa yol açmaktadır. Buna göre, sınıf öğretmenleri branş öğretmenlerinden, yüksekokul mezunu öğretmenler lisans ve lisansüstü eğitime sahip öğretmenlerden ve mesleki kıdemi daha yüksek öğretmenler mesleki kıdemi düşük öğretmenlerden anlamlı düzeyde daha yüksek işle bütünleşme yaşamaktadırlar. Araştırmanın bütün değişkenleri arasında olumlu yönde ve anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Kendini toparlama gücü değişkeni işle bütünleşmeyle en yüksek ilişkiye, yöneticiye güven değişkeni ise en düşük ilişkiye sahip değişkendir. Özerklik, lider üye etkileşimi, kendini toparlama gücü ve öz yeterlik inancı değişkenleri öğretmenlerin işle bütünleşme düzeylerinin anlamlı yordayıcısıyken yöneticiye güven ve örgüt temelli öz saygı değişkenlerinin modele katkısı anlamsızdır. Bu dört değişken işle bütünleşmedeki değişimin yaklaşık yarısını yordamaktadır. İşle bütünleşme üzerinde bireysel değişkenlerin doğrudan etkileri ile örgütsel değişkenlerin doğrudan ve bireysel değişkenler üzerinden dolaylı etkileri olumlu yönde ve anlamlıdır. Buna göre, kendini toparlama gücü ve öz yeterlik inancı değişkenleri lider üye etkileşimi ve özerklik ile işle bütünleşme arasındaki ilişkiye anlamlı düzeyde aracılık etmektedir. Araştırma sonucunda bulgulara dayalı olarak uygulayıcı ve araştımacılara bazı önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study was to examine primary education institution teachers' work engagement and its relationships with some personal and organizational variables. In this respect, the study aimed to find out the primary education institution teachers' perceptions about study variables; whether their perceptions about work engagement differed significantly according to gender, duty, seniority, and education level variables; whether there were significant relationships between work engagement, personal and organizational variables; whether personal and organizational variables were significant predictors of work engagement, and whether personal variables' direct effects on work engagement and organizational variables' direct and indirect effects through personal variables on work engagement were significant. This study was designed as a correlational study and a hypothesis model describing the relationships between work engagement, personal variables and organizational variables was tested. The sample of the study consisted of 810 teachers employed in primary education institutions (primary and secondary schools) from Altındağ, Çankaya, Etimesgut, Keçiören, Mamak, Sincan and Yenimahalle districts of Ankara in 2012-2013 education year. In order to gather data for the study, Utrecht Work Engagement Scale, Brief Resilient Coping Scale, Leader-Member Exchange Scale, Trust in the Principal Scale, Teaching Autonomy Scale, Teacher Self-Efficacy Scale and Organizational Based Self-Esteem Scale were used. SPSS, AMOS and EQS were used to analyse the research data. In the first step of the data analysis process, arithmetic means, standard deviations, skewness and kurtosis values were calculated. To find out whether teachers' views towards work engagement differ according to their gender, duty, tenure and education level or not, independent sapmles t-test and one way ANOVA were carried out. Pearson Product-Moment Correlation Coefficients were calculated in order to analyse the relationships among the research variables. Multiple hierarchical regression analysis was used to see whether independent variables were significant predictors of teacher work engagement or not. Finally, within the structural equation modeling, bootstrapping and Sobel test were used to analyse personal variables' direct effects and organizational variables' direct and indirect effects through personal variables on work engagement. According to the findings of the study, although the level of participants' work engagement was generally high, their perceptions about dedication-absorption dimension were more positive than their perceptions about vigor dimension. While participants' perceptions on work engagement did not differ significantly according to their gender; duty, tenure and education level variables caused a significant difference on their perceptions. The findings showed that classroom teachers, teachers having an associate degree and teachers having longer tenure experienced significantly more work engagement than branch teachers, teachers having bachelors, masters or doctoral degrees, and teachers having shorter tenure did. There were positive and significant relationships between all study variables. In terms of their relationship with work engagement, resilient coping was the one showing the strongest relationship while trust in the principal was the one showing the weakest relationship. When their predictive power was examined, it was seen that autonomy, leader-member exchange, resilient coping and self-efficacy variables were significant predictors of teachers' work engagement while trust in the principal and organizational based self-esteem not. Organizational and personal variables which were significant predictors of work engagement explained nearly half of the change in the work engagement. Finally, it was found that personal variables' direct effects and organizational variables' direct and indirect effects through personal variables on work engagement were positive and significant. In other words, resilient coping and self-efficacy variables partially mediated the relationship between leader-member exchange and autonomy variables and work engagement. At the end of the study, some recommendations for practitioners and researchers were made based on the findings.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    249917

    Eğitim örgütlerinde örgüt kültürünün öğretmenlerin iş motivasyonu üzerindeki etkisi

    Effects of organizational culture in educational organizations on teachers' job motivation

    FATİH YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimSelçuk Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. MUSA GÜRSEL

  2. Tez No

    417638

    Öğretmenlerin finansal iyi hal düzeylerinin mesleki haz düzeylerine etkisi (Kartal ilçesi örneği)

    The impact of teacher's level of financial well-being on their zest for work (The sample of Kartal district)

    BİRSEL TÜFEKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimOkan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SULTAN BİLGE KESKİNKILIÇ KARA

  3. Tez No

    209011

    Örgütsel adalet,birey-örgüt uyumu ile çalışanların işle ilgili tutumları

    Organizational justice, person-in group unison and workpeoplebiz related attitudes

    SERAP AYKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimYeditepe Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET YAHYAGİL

  4. Tez No

    685074

    İlköğretim kurumu öğretmenlerinin okul yaşam kalitesi ile iş doyumu arasındaki ilişki

    The relationship between school life quality and job satisfaction of primary school teachers

    AHMET DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERKAN KOŞAR

  5. Tez No

    396898

    İlköğretim kurumu öğretmenlerinin algılanan sosyal destek düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki: Samsun ili örneği

    The relationship between perceived social support and organizational commitment levels of elementary school teachers: Examples of Samsun province

    SEMA KARAÇOBAN TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ASLAN

Geri Dön