Gelişimsel yetersizliği olan çocuk annelerinin dil edinimine ve desteklenmesine ilişkin görüşlerinin incelenmesi
Investigation of the mothers' views on language acquisition, their children's language and communication performance and their beliefs about which best improve language development
- Tez No: 366567
- Danışmanlar: PROF. DR. İNAYET FUNDA ACARLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Gelişimsel yetersizlik, dil edinimi, dil gelişimi, annelerin görüşleri, Developmental Disabilities, Language Acquisition, Language Development, Mothers' Views
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu çalışmada gelişimsel yetersizliği olan çocuk annelerinin çocuklarının dil edinimine, dil gelişimlerinin desteklenmesine ve çocuklarının dil ve konuşma performanslarına ilişkin düşünceleri incelenmiştir. Çalışmaya, çocuklarının yaşları 30-72 aylar arasında değişen en az lise mezunu 14 anne katılmıştır. Çalışmaya alınan çocukların altısı yaygın gelişim bozukluk, üçü otizm, üçü hafif derecede zihinsel engel, biri down sendromu ve biri gelişimsel yetersizlik tanısı almıştır. Yaş ortalamaları dört olarak hesaplanan çocukların hepsinde dil ve iletişim problemi bulunmaktadır. Alanyazında gelişimsel geriliğe sahip çocukların annelerinin, dil edinimine ve desteklenmesine ilişkin görüşlerini inceleyen sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle bu araştırma ile annelerin dil edinimine ve desteklenmesine yönelik görüşlerinin incelenmesinin ve bulguların tartışılmasının alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmada Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak annelerin, çocuklarının dil edinimi, dil-konuşma performansları ile kendileri tarafından dil gelişiminin desteklenmesine yönelik görüşleri alınmıştır. Görüşmelerde üç başlık altında toplam 24 soru yöneltilmiş ve görüşmeler ses kaydına alındıktan sonra yazıya dökülüp analiz edilmiştir. Araştırma sonunda, annelerin ifadelerinin %40'ının çocuklarının dili taklit ederek öğrendikleri, %36,7'sinin kendiliğinden edindikleri ve 23,7'sinin ise çevre ile etkileşim yoluyla edindikleri şeklinde dağılım gösterdiği bulunmuştur. Anneler çocuklarının dil gelişimini desteklemek amacıyla en sık çocuklarının ilgisini çeken etkinlikleri kullandıklarını belirtmişlerdir. Şarkı söylemek, kitap okumak ve oyun oynamak gibi alt gruplar halinde toplanan bu etkinlikler toplam ifadelerin %29,2'sini oluşturmaktadır. Anneler ayrıca çocukların dil gelişiminin desteklenmesinde kendi kendine konuşma ve model olma stratejilerinin etkili olduğuna inandıklarını belirtmişlerdir. Anneler çocuklarının dil ve iletişim performansını tanımlarken %33'lük bir oranla çocuklarının alıcı dil becerilerinin son derece iyi olduğunu belirtmişler ancak ifade edici dilde aynı performansı göstermediklerini söylemişlerdir. Anneler %53'lük bir oranda, çocuklarının dil gelişimlerinin normal gelişim gösteren akranları ile aynı performansı yakalayacağına inandıklarını ifade etmişlerdir. Annelerin görüşlerinden elde edilen bu bulgular, alan yazında yer alan çalışmalarla birlikte değerlendirilip tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In this study, the mothers' views on language acquisition, their children's language and communication performance and their beliefs about which best improve language development were investigated. 14 mothers having 30 to 72 months children with developmental delays had participated in the study. All the children have language and communication problems. Mothers who participated in the study were determined to be at least high school graduates. There are limited studies which focus on the mothers' views having children with developmental delays about promoting and supporting communication skills in the literature. Therefore, mothers' views about language acquisition and supporting and discussion of the findings are expected to contribute to the literature. The children of the participants have different diagnosises. Six of the children participated in the study have common developmental disorder, three of them have autism, three of them have mild mental retardation, one of them have down syndrome and one of them have been diagnosed with developmental disabilities. Average age of children was four. Mothers' views about language acquisition, language development and to the promotion of speech and language performance for children were taken using a semi-structured interview technique. During the interviews 24 questions divided into 3 categories were asked to the mothers and interviews' audio recording were analyzed after being put into writing. At the end of the study, 40% of the mothers expressed that their children learn the language by modeling, 36.7% of them expressed that their children learn the language by themselves and 23% of them expressed that their children learn the language trough with social interaction. Mothers have reported that they mostly used activities attracted the attention of children in order to support children's language development. The activities such as singing, reading the book and playing games collected in subgroups is constituted 29.2% of the total expression. Mothers also stated that they believe to the efficacy of the self-talk and modeling strategies in promotion of children's language development. When the mothers define language and communication performance of their children 33% of the mothers have noted that even if their children cannot express themselves their receptive language skills are extremely well. 53% of the mothers expressed that they believe their children will achieve the same performance as normally developing peers in language development. Mothers' views obtained from these findings evaluated together with the studies in the literature are discussed.
Benzer Tezler
- İşitme yetersizliği olan 8-18 yaş arası çocukların yaşam kalitelerinin anne görüşlerine göre incelenmesi
Investigation of quality of life in children with hearing impairment between 8-18 years old according to mothers' perspective
BEYHAN ÖZGE YERSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENDER DURUALP
- Etkileşime dayalı erken eğitim programının (edep) gelişimsel yetersizliğe sahip çocuklar ve anneler üzerindeki etkililiği
The effectiveness of responsive teaching early intervention program on children with developmental disabilities and their mothers
ÖZCAN KARAASLAN
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HALİL DİKEN
- Erken müdahale uygulama örneği: Bireyselleştirilmiş aile hizmet planı (BAHP)
The practice sample of early intervention: Individualized family service plan (IFSP)
RAHİME GÖKBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN
- Gelişimsel dil bozukluğu olan çocuklarda sosyal iletişim becerilerinin çocuğun mizacı ve ebeveyn ilişkileri ile bağlantısının incelenmesi
The investigation of associations between social communication skills of children with developmental language disorder and children's temperamental features and parental relationships
TUNCAY SANDIKÇI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURAK DOĞANGÜN
- Gelişimsel yetersizliği olan çocuk annelerinin aile yaşam kalitesi algılarının incelenmesi
The examination of the family quality of life perceptions of mothers who have children with disabilities
BEKİR FATİH MERAL
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ATİLLA CAVKAYTAR