XX. yüzyılda Rusya ile Türkiye'deki çeviri bilimin gelişimi
The development of translation studies in Russia and Turkey in the 20th century
- Tez No: 366820
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BAHAR GÜNEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, Western Linguistics and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bizans imparatorunun Kiev'e göndermiş olduğu misyonerlerin burada Kiril alfabesi dediğimiz alfabeyi oluşturmalarıyla birlikte burada çeviri faaliyetleri de başlamış oldu. Kiev Rusyası'nda dini metinler bazında yapılan çeviriler zamanla diğer alanlarda da yapılmaya başlanmıştır. Çeviri faaliyetlerinin her geçen gün artış göstermesi bu faaliyetlerin toplumun gelişimindeki önemini de vurgulamış olur. Diğer ülkelerle olan karşılıklı ilişkiler hem kültür bazında hem de diğer alanlarda gelişmeler olmasına sebep olmuştur. Kiev Rusyası'nda yapılan bu faaliyetler Rus toplumunun şekillenmesinde büyük rol oynamıştır. Moskova Rusyası'nın merkezi konuma gelmesiyle birlikte çeviri faaliyetlerinin yönü de buraya dönmüş oldu. Maksim Grek'in Moskova'ya davet edilmesi ve onun burada yapmış olduğu faaliyetler çeviriye hız kazandırmıştır. I. Petro çevirinin ne denli önemli olduğunu bildiği için çeviriyi ilk önceliklerinden biri haline getirir. Kendisi de bizzat bu çalışmalarda aktif olarak görev alır ve bu zamanda Batı dillerinden yapılan çeviriler ülkenin gelişmesinde rol oynamıştır. Bununla beraber dil okulları açılır. Bu dil okullarında kendi tercümanlarını eğitirler. Daha sonraları çevirinin toplumsal hayat ve edebi hayatın şekillenmesinde oynadığı rol önemsenir ve bu faaliyet alanının genişletilmesine gidilir. 20. yüzyıla gelindiğinde devlet eliyle kurulan matbaalarda zamanın önde gelen yazar ve çevirmenleri çalışmışlardır. II. Dünya Savaşı'ndan sonra çeviri üzerine yapılan çalışmalar çeviri bilim için oldukça önemlidir ve ayrıca Sovyet sınırlarında yaşayan milletlerin edebiyatları çeviri yoluyla Rus edebiyatına kazandırılmıştır. Türkiye'deki çalışmalara gelince Osmanlı Devleti'nin bünyesinde yaşayan halkların farklı dilleri konuşması devlet için çeviriyi oldukça önemli bir ihtiyaç haline getirmiştir. Osmanlı bir imparatorluk olması hasebiyle bünyesinde farklı milletleri barındırırdı ve bunlarla olan iletişiminde çeviri bir aracı rolünü üstlenmiştir. Osmanlı Devleti'nin yüzünü Batı'ya çevirmesi ve Batı dillerinden çevirdiği eserler Batı'yı daha iyi tanımasını sağlamıştır. Zaman zaman Batı baz alınarak yapılan yeniliklerle Osmanlı toplumunun Batı'dan esinlenmesine neden olmuştur. Cumhuriyetin ilanı ve yapılan inkılaplar sonucu toplumsal bir yapılandırmaya gidilmiştir. Bu yapılandırmalar çerçevesinde çevirilere ağırlık verilmiştir. Bu çalışmada bu faaliyetler dönem dönem verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Translation activities in Kiev started with the Cyrillic alphabet created by the missioners who were sent to Kiev by Byzantine emperor. Translations which were made on the basis of religious texts In Kievan Rus' began to be made in other areas over time. Increasing of translation activations with each passing day stressed the importance of the role of these activities in development of society. Bilateral relations with other countries led to improvements in many other areas as well as in culture. These activities made in Kievan Rus' had played an important role in shaping of Russian society. Translation activities began to be made in Moscow after that it had turned into the central location. Invitation of Maksim Grek to Moscow and his activities accelerated translation. Because of that Petr I knew the importance of translation he gave priority to the translation. Moreover he personally took an active role in these activities. At this time translation from western languages played a role in the development of country. However in that time language schools were opened and they trained their own interpreters in these language schools. Later, translation began to play a role in shaping of literary and social life so this area began to expand. In the 20th century, in printing houses, which were established by government worked the most important writers and translators. After World War II the studies on translation are quite important for science of translation. In addition literatures of the nations living in the Soviet border were presented to Russian literature. People speaking different languages under Ottoman Empire made important translation studies in Turkey. Ottoman Empire involved different nations and used the translation a tool of communication. Tending to the west and the works, which were translated from western languages provided to recognize the west better. The innovations based on the West led Ottoman Empire to be inspired by West. As a result of declaration of Republic and reforms social configuration was made. Within the framework of these configurations translation translations were made intensively. In this study these activities are given periodically.
Benzer Tezler
- Türk donanması ve faaliyetleri (1914-1925)
Turkish nayv and activitys (1914-1925)
UMUT CAFER KARADOĞAN
- Türkmen Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında eş seslilik ve çok anlamlılık ilişkisi
Başlık çevirisi yok
MUHAMMETMURAT SAPAROV
Doktora
Türkçe
1997
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY KARAAĞAÇ
- Türkiye-Azerbaycan arasında eğitim kültür ilişkileri (1969-2001)
Turkiye-Azerbaijan education and culture relations (1969-2001)
GÜNEL HÜSEYNOVA
- Vladimir Putin dönemi Rusya Federasyonu dış politikasında jeopolitik dinamiklerin rolü
The role of geopolitics dynamics in Russian Federation policy
MENEKŞE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerAkdeniz ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ÖZTÜRK
- XX. yüzyılda Türkiye-Kırgızistan ilişkileri
The relationship between Turkey and Kyrgyzstan in the 20th century
DASTANBEK RAZAK UULU