Geri Dön

The Jadid movement and Nation building in Azerbaijan

Cedit hareketi ve Azerbaycan'da ulus oluşumu

  1. Tez No: 368605
  2. Yazar: CENGİZ ÇAĞLA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BİNNAZ TOPRAK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Cedid Hareketi, Azerbaycan, Ulusçuluk, Ulus-Oluşumu
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 178

Özet

Ulusçuluk ilk olarak Batı Avrupa'da ortaya çıkmış, daha sonra Orta ve Doğu Avrupa ile dünyanın diğer bölgelerine ulaşmış bir siyasal ideolojidir. Çok uluslu imparatorluklardan ulus-devlete geçiş süreci ülkelerin ve bölgelerin özgül niteliklerine koşut özellikler gösterir. Rus Çarlığının çöküş evresinde ortaya çıkan Cedid hareketi Müslüman ve Türk kökenli topluluklara yönelik kapsamlı bir toplumsal dönüşümü amaçlamıştır. Öncelikle eğitim, kültür ve sosyal hayatta yaşanan değişim modern Azeri ulusçuluğunun temelini hazırlamıştır. Kültürel ve toplumsal boyutunu Cedid hareketinden alan Azeri ulusçuludu, yerel aydınların öncülüğü ve kentsoylu sınıfının desteğiyle siyasallaşmış, çok uluslu bir metropol olan Baku'nun özgün siyasal ortamında olgunlaşarak güçlenmiştir. Bu bağlamda Rus liberalizmi, sosyalizm, sekülarizm ve Ermeni ulusçuluğu gibi akımların etkisini irdelemek Azeri ulusçuluğunun doğasını tanımlamak bakımından önem taşımaktadır. Müsavat Partisi ve lideri Mehmet Emin Resulzade çevresinde odaklanan ulusçu hareket demokrasi, yerinden yönetim, toprak reformu, ulusal teritoryal özerklik, toplumsal adalet gibi temaları savunmuş, dil, tarih ve kültür bağlarıyla tanımlanan Azeri ulusal kimliğini geliştirerek siyaset sahnesinde temel aktör haline gelmiştir.Azeri ulus-oluşum süreci Azeri ulusçularının gerçekçi ve modern yaklaşımları sayesinde ivme kazanmış, sınıfsal çelişkilerin ötesinde ve üstünde batılı anlamda modern bir devletin kuruluş süreciyle örtüşmüştür. Azerbaycan ulus-devletinin kısa süreli de olsa hayat bulması, kolonyal devletten ulus-devlete geçiş sürecinde gelecek kuşakların yararlanabileceği özgün ve önemli bir örneği oluşturmaktadır.

Özet (Çeviri)

Nationalism is a political ideology which arose first in Western Europe and then spread to Central and Eastern Europe and other regions of the world. The transition from multi-national empires to nation-states differs according to specifities of countries and regions. The Jadid movement, which appeared in the desintegration process of the Russian Empire, aimed at a comprehensive social transformation of the Muslim and Turkish communities. The change that occurred in educational, cultural and social spheres prepared the foundations of modern Azeri nationalism. Azeri nationalism, led by intellectuals and supported by the bourgeoisie, took its cultural and social dimension from the Jadid movement and developed in the unusual political environment of Baku. In this context, the exploration of currents such as liberalism, socialism, secularism and Armenian nationalism becomes crucial in defining the nature of Azeri nationalism. The nationalist movement that centered around the Musavat Party and its leader Resulzade defended themes like democracy, decentralization, land reform, national territorial autonomy and social justice. It developed the Azeri national identity which was defined by ties of history, culture and language. By so doing, it became the main actor of the political scene. The process of Azeri nation-building gained an impetus thanks to nationalists' realist and modern approaches, and it reached beyond class conflicts and coincided with the foundation of the modern state. The short life of the Azerbaijani nation-state signified one of the prominent examples of the transition from colonial empire to nation-state and inspired later generations. KEYWORDS: Jadid Movement - Azerbaijan - Nationalism - Nation-Building

Benzer Tezler

  1. Özbek cedit edebiyatı eserlerinde 'cedit – kadim' görüş çatışmalarının yansımaları: Mahmud Hoca Behbudi, Abdürrauf Fıtrat ve Abdülhamid Çolpan eserleri örneğinde

    On new Uzbek literature work (jadid - ancient) view, conflict of perfections: Prof Mahmud Behbudi, Abdürrauf Fıtrat ve Abdülhamid Çolpan works examples

    ABDUL FATAH RASOOLY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ALİ ABBAS ÇINAR

  2. Buharalı Ceditçi Abdurrauf Fıtrat'ın gazeteci kişiliği

    Journalism personality of Bukharian Jadid Abdurrauf Fitrat

    SHOKHRUKHBEK OLIMOV

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    GazetecilikGazi Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURETTİN GÜZ

  3. Şems-ul'ulama Hvacah Altaf Husayn Hali'nin hayatı eserleri ve edebi kişiliği

    Başlık çevirisi yok

    DURMUŞ BULGUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. ŞEVKET BULU

  4. Türk ve Rus kaynaklarına göre Türkistan'da Basmacı Hareketi (1916-1924)

    Basmachi Movement in Turkestan according to Turkic and Russian sources (1916-1924)

    SALTANAT KYDYRALİEVA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL BAL

  5. XIX. yüzyılda Kazak aydınların din ve eğitim görüşleri ve faaliyetleri

    The religious and educational views of Kazakh intellectuals and their activities in the XIX. century

    ZHANBOTA SASHKA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİDDİN OKUMUŞLAR