Eine Textlinguistische untersuchung zu Deutschen und Turkischen zeitungsberichten
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 36869
- Danışmanlar: PROF.DR. ŞEYDA OZİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, German Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Almanca
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
97 10. TÜRKÇE ÖZET ( TÜRKISCHE ZUSAMMENFASSUNG) İncelememizin ilk iki bölümünü metin kavramına ilişkin kuramsal bilgilere ayırdık. Birinci bölümde metin kavramı üzerinde durarak, metni oluşturan öğeleri tek tek aktarmaya çalıştık, ikinci bölümde metin türlerine geçerek, bu alanda yapılan sınıflandırmaları ele aldık. Bunun yanısıra, metin türleriyle ve metin türü sınıflandırmalanyla ilgili olarak yapılan genel açıklamalardan sonra, gazete haber metinlerine (Zeitungsbericht) geçerek bu metin türünün özelliklerini saptamaya çalıştık. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise incelememize yol gösteren ölçütleri açıkladıktan sonra uygulamalı çalışmamıza yöneldik. Bilindiği gibi, metindilbilim alanında yapılan çalışmalarda bir metnin yüzeysel ve derin yapısı açısından bütünlüğü sağlayan, bir başka deyişle metni metin yapan öğeler üzerinde durulmaktadır. Biz, Türkçe ve Almanca gazete haber metinlerini incelerken, bu metinlerde“zaman”,“nedensellik”ilişkileri ile“etken-edilgen”biçimlerin kullanımını çalışmamıza konu olarak seçtik. Amacımız, 4 Almanca ve 4 Türkçe gazete haber metnini bu ölçütler altında inceleyerek, bu metin türüyle ilgili her iki dildeki benzerlikleri ve ayrılıkları ortaya çıkarmaktır. Vardığımız sonuçlan şöyle özetleyebiliriz : -Türkçe'de“di'li geçmiş zaman”gazete haber metinlerinin temel öğesiyken, Almanca gazete haber metinlerinde Almanca'nın geçmiş zaman biçimlerinden“Prâteritum”kullanımı ağır basmaktadır. Bunun yanısıra, Almanca'da genellikle haber metinlerinin başında yine bir başka Almanca geçmiş zaman biçimi olan“Perfekt”kullanımının sıklığı göze çarpmaktadır. Bunun nedeni, bu biçimin geçmiş, fakat etkileriyle konuşma veya yazma anma kadar süren olayların aktarımında kullanılmasıdır. Bir başka neden de, bu biçimin daha çok konuşma dilinde kullanılan bir geçmiş zaman biçimi olmasından dolayı, okuyucuyla daha rahat bir dialoğa girmek ve böylelikle okuyucuyla metin arasında daha rahat bir-ortam oluşturma işlevine./ bağlanabilir. Haber metinlerinin temelinde yatan olaylarla ilgili olarak, metinde daha önce gelişen olaylar yer alıyorsa, bunların aktarımında da Türkçe'de bir bileşik.---7 f98 zaman olan miş+di biçiminin, Almanca'da ise geçmiş zaman biçimlerinden“Plusquamperfekt”in kullanıldığı belirlenmiştir. Türkçe açısından dikkati çeken bir başka nokta ise, geçmiş zaman biçimlerinden“miş”li geçmişin gazete haber metinlerinde kullanılmamasıdır. Gazete haber metinlerinin gerçeklere dayalı olması gerektiği özelliğim göz önünde tutarsak, bu biçimin neden kullanılmadığı da rahatlıkla anlaşılabilir. - Nedensellik konusuna gelince, Türkçe ve Almanca gazete haber metinlerinin birçok ortak özellikler gösterdikleri gözlemlenmiştir. Metinlerde yer alan anlatımlar sıkı bir neden sonuç ilişkisi içersinde birbirine bağlanmaktadır. En güçlü nedensellik bağı olan“neden”(cause) ilişkilerinin iki dilde de ağır bastığı, bunları“niçin”(reason) ilişkilerinin takip ettiği ortaya çıkmıştır. Metinlerde geçen olaylarla ilgili olarak tek tek kişilerin olaya karışmasıyla birlikte daha çok“niçin”ilişkilerinin söz konusu olduğu saptanmıştır. -Metinleri etken-edilgen kullanımı açısından incelediğimizde ise gerek Almanca gerek Türkçe haber metinlerinde etken kullanımının daha yaygın olduğunu, bunun yanısıra edilgen kullanımının da haber metinlerinin vazgeçilmez bir öğesini oluşturduğunu gördük. Olayın gelişimine ilişkin bilgiler iki dilde de daha çok etken biçimleriyle aktarılırken, olaydan sonraki çalışmaların, faaliyetlerin daha çok edilgen biçimleriyle dile getirildiği saptanmıştır. İncelememizde ortaya çıkan bir başka özellik, Türkçe haber metinlerinde -özellikle yurtdışı haberlerinde- bildirmeye yönelik fiillere temel cümlelerde sık sık rastlanmasıdır. Bu fiiller genellikle edilgen biçimleriyle birlikte kullanılmaktadır.“Haber vermek”,“bildirmek”,“kaydetmek”,“belirlemek”gibi fiillerin edilgen kullanımları ağır basarken,“belirtmek”fiilinin daha çok etken biçimiyle kullanıldığı gözlemlenmiştir.99 Yaptığımız incelemenin sonunda Almanca ve Türkçe haber metinlerinin kurgu açısından ortak özellikler gösterdiği, her iki dilin kendi ifade biçimleriyle olayları aktardığı saptanmıştır. \*
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Eine vergleichende analyse der rhetorischen strukturen in ausgewählten Türkischen und Deutschen bilderbüchern
Türkçe ve Almanca resimli kitaplardaki sözbilimsel yapıların karşılaştırmalı analizi
FURKAN KOCA
Yüksek Lisans
Almanca
2021
Alman Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET ASUTAY
- Almancada ve Türkçede metin türü olarak yazın eleştirisi
Literary criticism as a text type in German and Turkish
CANAN ŞENÖZ
Doktora
Türkçe
1999
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA OZİL
- Wiederaufnahmen in Deutschen nachrichtentexten und zu ihrer funktion im daf-unterricht
Almanca haber metinlerinde yinelemeler ve yabancı dil olarak Almancadaki işlevi
SELMA AKOL
Yüksek Lisans
Almanca
2012
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HANDAN KÖKSAL
- Wirkungsbreite der übersetzungsrelevanten ausgangstextanalyse von Christiane Nord -dargestellt anhand des literarischen werkes el greco malt den großinquisitor von Stefan Andres-
Christiane Nord'un çeviriye yönelik kaynak metin çözümleme modelinin yazınsal metinler bağlamında geçerliliği -Stefan Andres'in 'El Greco Malt Den Großinquisitor' eseri örneğinde bir inceleme-
EMEL YİĞİT
Yüksek Lisans
Almanca
2006
Alman Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜNDOĞDU