Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların ve sağlıklı çocukların annelerinin eksen 1 psikiyatrik bozukluklar, erişkin tip dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve bilişsel endofenotipler açısından karşılaştırılması
Comparison of mothers of children with attention deficit heyperacitivity disorder and mothers of healthy children in terms of axis i psychopathology, adult attention deficit hyperacitivy and cognitive endophenotypes
- Tez No: 369789
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÖZDEN ARISOY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Dahili Tıp Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) temel belirtileri dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik olan, erken çocukluk döneminde başlayan ve temel belirtileri erişkinlik döneminde de devam eden, hastaların hayatın her döneminde psikolojik, sosyal, eğitim ve meslek alanlarında sorunlar yaşamalarına neden olan, kalıtsal özelliği yüksek nörogelişimsel, kronik bir bozukluktur. DEHB olan çocukların ebeveynlerinde % 10-35 oranında erişkin DEHB bulunmakta olup, ebeveynlerde erişkin tip DEHB dışında, anksiyete ve depresyon da normal kontrollerin ebeveynlerine göre daha yüksek orandadır. DEHB'nin yapısal temelini fronto-striatal yolaktaki bozulmalar oluşturmakta olup, literatürdeki pek çok çalışma DEHB'li bireylerde özellikle dikkat ve yürütücü işlevlerde belirgin nöropsikolojik bozulmalar göstermiştir. Ancak, DEHB'li çocukların ebeveynlerinde endofenotipik bir özellik gösterebilen nöropsikolojik işlevleri araştıran çalışma sayısı çok azdır. Bu nedenlearaştırmada, nöropsikolojik bozulmaların DEHB'una genetik yatkınlığın bir parçası olup olmadığını tespit edebilmek için DEHB tanısı olan çocukların ve sağlıklı çocukların biyolojik annelerinin erişkin tip DEHB, birinci eksendeki diğer psikiyatrik bozukluklar ve bilişsel endofenotipler açısından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmaya 30 DEHB'li çocuk, 30 da sağlıklı çocuk annesi alınmıştır. Deneklerin sosyodemografik özellikleri bir anket formu ile, eksen I psikopatolojileri SCID-I yarı yapılandırılmış görülme ile, depresyon, kaygı ve işlevsellik düzeyleri Hamilton Depresyon, Hamilton Anksiyete, Hastane Depresyon Anksiyete Ölçeği, İşlevselliğin Genel Değerlendirilmesi Ölçeği ve Klinik İzlem Ölçeği ile değerlendirilmiştir. Deneklerin erişkin DEHB taraması hem DSM-IV kriterlerine göre araştırıcı tarafından, hem de özbildirim ölçekleri olan Atilla Turgay Erişkin DEHB Ölçeği ve Wender Utah Derecelendirme Ölçeği ile yapılmıştır. Dikkat, bellek ve yürütücü işlevler gibi bilişsel özellikler ise Stroop testi, İşaretleme Testi, Rey Sözel İşitsel Öğrenme Testi ve Winsconsin Kart Eşleme Testi ile değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 17 programıyla üç etapta analiz edilmiştir. İlk etaptaki analizlere depresyonu olan anneler de dahil edilmişancak, ikinci etaptaki analizlerde bu xvii anneler dışlanmış, üçüncü etaptaki analizlerde ise depresyonu olmayan annelerden erişkin tip DEHB saptanan ve saptanmayanlar karşılaştırılmıştır. Araştırmada saptanan temel bulgular DEHB'u olan çocukların annelerinde sağlıklı çocukların ebeveynlerine kıyasla daha yüksek oranda hem halen hem de geçmişte Eksen 1 psikopatolojisi bulunduğu ve bu psikopatolojinin ağırlıklı olarak depresyon ve anksiyete bozuklukları olduğu, depresyonu olan annelerin çıkarıldığı analizlerde de DEHB'li çocukların annelerinde sınırda anlamlı düzeyde olmak üzere sağlıklı çocukların annelerine kıyasla daha fazla oranda erişkin DEHB saptandığı, nöropsikolojik test performanslarının ise en fazla DEHB saptanan DEHB'li çocukların annelerinde bozulduğu, ikinci sıklıkta DEHB saptanmayan DEHB'li çocukların annelerinde bozulduğu, üçüncü sıklıkta ise DEHB saptanan az sayıda sağlıklı çocuk annesinde bozulduğu, en iyi nöropsikolojik test performansının ise DEHB saptanmayan sağlıklı çocuk annesinde olduğu şeklindedir. Sonuç olarak, DEHB'li çocukların erişkin DEHB saptanan annelerinde tespit edilmiş olan bilgi işlem hızı, dikkat, bellek, yanıt inhibisyonu ve yürütücü işlevler alanlarındaki nöropsikolojik bozulmalar sendromun kendisine özgü bir özellik olarak değerlendirilebilirken, DEHB'li çocukların DEHB'si olmayan aile üyelerinde saptanan nöropsikolojik bozulmalar endofenotipik bir özelliğe işaret edebilir ve DEHB'ye olan genetik ve nörobiyolojik yatkınlığı gösterebilir.
Özet (Çeviri)
Attention Deficit Hyperacitivity Disorder (ADHD) is a highly heritable, neurodevelopmental disorder characterized by symptoms of inattentiveness, hyperactivity and impulsivity which start during early childhood and continue to adulthood causing psychological, social, academic and professional problems in every period of life. Adult ADHD is found in 10-35 % of parents of children with ADHD, and besides adult ADHD there is also an increased risk of anxiety and depressive disorders in parents of children with ADHD compared to healthy controls. The basic problem in ADHD is impairment in fronto-striatal network and a lot of studies in the literatüre have shown a neuropsychological impairment in especially attention and executive functions in individuals with ADHD. But, there are a few studies examining the neuropsychological function in parents of children with ADHD which could represent an endophenotypic feature. The aim of this study is to compare biological mothers of children with ADHD and mothers of healthy children in terms of adult ADHD, axis I psychopathology and cognitive endophenotypes in order to prove that neuropsychological impairment is part of genetic liablity to ADHD. 30 mother of children with ADHD and 30 mother of healthy children were enrolled in the study. The sociodemographic data of the participants were collected with a questionnaire and axis I psychopathology was evaluated with SCID-I semi-structured interview, depression, anxiety and functioning levels were evaluated with Hamilton Depression, Hamilton Anxiety, Hospital Depression and Anxiety scales, Global Functioning scale and Clinical Global Impression scale. Adult ADHD screening of the participants were done by the investigator both according to DSM-IV criteria and by the sef-rated Attila Turgay Adult ADHD sacele and Wender Utah Rating scale.Cognitive functions like attention, memory and executive functions were evaluated with Stroop test, Cancellation test, Rey Auditory Verbal Learning test and Winsconsin Card Sorting test. Data was analyzed with SPSS 17 programme in three steps. In the first step, mothers with depression were included in the analysis but, in the second step these mothers were excluded from the analysis and in the third step non-depressed mothers with and without adult ADHD were compared. xix The main findings of the study were an increased level of present and past axis I psychopathology, most of which were depressive and anxiety disorders, in mothers of children with ADHD compared to mothers of healthy children and in the analysis where depressed mothers were excluded an increased ratio of adult ADHD was detected in mothers of children with ADHD compared to mothers of healthy children with a borderline significance, lastly neurpsychological impairment was most evident in adult ADHD positive mothers of children with ADHD, second most impairment was evident in adult ADHD negative mothers of children with ADHD, third most impairment was evident in adult ADHD positive mothers of healthy children and the best neuropsychological performance was evident in adult ADHD negative mothers of healthy children. As a result, the neuropsychological impairments detected in information processing speed, attention, memory, response inhibition and executive function in adult ADHD positive mothers of children with ADHD might be a considered as a specific feature of the syndrome but, neuropsychological impairments detected in adult ADHD negative mothers of children with ADHD might indicate an endophenotypic feature and can show a genetic and neurobiological liability to ADHD.
Benzer Tezler
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda nörolojik silik belirtiler ve yürütücü işlevlerin qEEG parametreleri ile ilişkisinin değerlendirilmesi
The relationship of neurological soft sign and executive functions with resting state qEEG parameters in children with attention deficit and hyperactivity disorder
MERVE KUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSelçuk ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT NECMİ UÇAR
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ve olmayan çocuklarda bilgisayar oyun bağımlılığı
Video game addiction in children with and without attention deficit and hyperactivity disorder
BENGİ BEKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SENEM BAŞGÜL
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda elektrikli diş fırçalarınınplak uzaklaştırma etkinliğinin sağlıklı çocuklar ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi
Comparative evaluation of plaque removal efficacy of electric toothbrushes between children with attention deficit and hyperactivity disorder and healthy children
ZEYNEP UÇAR
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2023
Diş HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇocuk Diş Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR MELİS AKYILDIZ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda kalp hızı değişkenliği ve bunların klinik parametrelerle ilişkisi
Heart rate variability in children with attention deficit and hyperactivity disorder and its relation with clinical parameters
TUĞBA YÜKSEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Kardiyolojiİnönü ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEL ÖZCAN
- Otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ve normal çocukların ana-babalarında zihin kuramı ve yürütücü işlevlerin karşılaştırılması
The comparison of the autism spectrum disorder (ASD) and attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) symptoms and theoey of mind and executive functions in parents of ADHD, ASD and control children
SÜMEYRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SENEM BAŞGÜL