Satın alma gücü paritesi ile döviz kuru arasındaki ilişkinin eşitsiz mübadele etkisi:Türkiye örneği
The unequal exchange effect of the relationship purchasing power parity and exchange rate: The Turkish case
- Tez No: 370704
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN CEM SOMEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Dünya kapitalist sisteminde yer alan merkez ve çevre ülkelerin, satın alma gücü paritesi döviz kuru ve piyasa döviz kuru cinsinden GSYİH değerleri karşılaştırıldığında çok önemli bir bulgu karşımıza çıkmaktadır: merkez ülkelerin satın alma gücü paritesi döviz kuru ve piyasa döviz kuru cinsinden GSYİH değerleri neredeyse birbirine eşit seyrederken; çevre ülkeler için bu değerler önemli ölçüde birbirinden farklılık göstermektedir. Bununla birlikte, merkez ülkelerin görece daha değerli ulusal para birimlerine, daha yüksek karşılaştırmalı fiyat ve ücret düzeylerine sahip oldukları; çevre ülkelerin ise görece daha düşük değerli ulusal para birimlerine, daha düşük karşılaştırmalı fiyat ve ücret düzeylerine sahip oldukları gözlemlenmektedir. Bu iki tespiti, uluslararası ticaret açısından değerlendirdiğimizde karşımıza şu durum çıkmaktadır: çevre ülkelerde piyasa döviz kurunun satın alma gücü paritesi döviz kurunun üzerinde seyretmesi durumu, merkez ülke para birimlerinin kendi ülkelerinde satın alabildiği mallardan çok daha fazla miktarda benzerlerini, çevre ülkelerden satın alabilmelerine imkan sağlamaktadır. Bu durum, çevre ülkelerin de mallarını merkez ülkelerdeki değerinden çok daha düşük fiyatlara sattıklarını ortaya koymaktadır. Dolayısıyla, daha düşük değerli ulusal para birimleri ve karşılaştırmalı fiyat düzeylerine sahip olmalarına bağlı olarak çevre ülkeler, merkez ülkelerle olan dış ticaret ilişkilerinde eşitsiz mübadeleye maruz kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı, piyasa döviz kurunun satın alma gücü paritesi döviz kurundan sapmasının merkez ve çevre ülkeler arasındaki dış ticaret ilişkilerinde neden olduğu eşitsiz mübadele etkisinin ölçülerek ortaya konulmasıdır. Uluslararası satın alma gücü paritesi ölçümlerindeki istatistiksel ilerlemeler, eşitsiz mübadelenin ölçülmesi amacına dönük olarak yeni bir yönteme olanak sağlamıştır (Köhler, 1998; Reich, 2004, 2006, 2007). Çalışmanın uygulama bölümünde, söz konusu yöntem kullanılarak 1980-2000 döneminde hem merkez ve çevre ülkeler arasındaki, hem de Türkiye ve gelişmiş ülkeler arasındaki dış ticaret ilişkilerinde döviz kuru mekanizmalarından kaynaklanan eşitsiz mübadele etkisi hesaplanmıştır.
Özet (Çeviri)
When GDP values in terms of purchasing power parity exchange rate and market exchange rate are compared in core and peripheral countries in the current world capitalist system, a significant finding emerges: GDP values in terms of purchasing power parity exchange rate and market exchange rate in core countries appear to be quite approximate, whereas the same values remarkably differ in peripheral countries. Moreover, core countries own relatively more valuable currencies, comparative price level and higher wages. However, the latter group has undervalued currencies, lower comparative price levels and wages. When these two findings are evaluated in regards to international trade, it is clearly seen that the situation of the undervaluation of peripheral countries' currencies with respect to their purchasing power parity provides core countries with advantages that allow them to purchase more goods in peripheral countries than they can do in their own. This situation simply proves that peripheral countries tend to sell products at lower prices, compared to the prices of the same items in core countries. In a sense, peripheral countries are being exposed to unequal exchange in international trading due to the fact that they have undervalued currencies and comparative price levels. This study, then, aims to reveal the effects of unequal exchange in foreign trade activities between core and peripheral countries because of deviation from purchasing power parity exchange rate. Statistical advancements in measuring international purchasing power parity has paved the way for a revolutionary method about calculating unequal exchange (Köhler, 1998; Reich, 2004, 2006, 2007). In the application stage of the study, this method has been used to calculate the effects of unequal exchange, which stems from exchange rate mechanism, between core & peripheral countries and between Turkey & developed countries in the period of 1980-2000.
Benzer Tezler
- Türkiye'de döviz kuru ve nispi fiyat değişkenliği: Doğrusal ve doğrusal olmayan zaman serileri analizi
Exchange rate and relative price variability: Linear and nonlinear time series analysis in Turkey
TAYFUR BAYAT
- Döviz kurunu belirleyen makroekonomik faktörler: Türkiye
Macroekonomic factors that determine the exchange rate: Turkey
MUHAMMED TAYLAN YAVUZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonometriAydın Adnan Menderes Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AZİZ BOSTAN
- Protecting cost of claims from exchange rate shocks in insurance sector
Sigorta sektöründe kasko hasar maliyetinin döviz kur şoklarından korunması
İSMAİL TELCİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Sigortacılıkİstanbul Bilgi ÜniversitesiFinans Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GENCO FAS
- Türkiye'de döviz kuru volatilitesinin belirleyicilerinin incelenmesi; 2003 – 2021 dönemi örneği
Enquête sur les déterminants de lavolatilité des taux de change en turquie;exemple de la période 2003 – 2021
MÜSLÜM AYDIN BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RUHİ TUNCER