Klasik veri zarflama analizi ile kategorik veri zarflama analizi modellerinin enerji verimliliği üzerinde karşılaştırmalı incelenmesi
Classic data envelopment analysis with categorical data envelopment analysis models a comparative examination of energy productivity
- Tez No: 374655
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMRA ERPOLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Farrell'in 1957 yılında temellerini attığı ve 1978 yılında Charnes, Cooper ve Rhodes tarafından bugünkü şekliyle ortaya konulan Veri Zarflama Analizi, özellikle çok sayıda girdi ve çıktının olduğu durumlarda Karar Verme Birimleri'nin göreli etkinliklerini ölçmek amacıyla kullanılan parametrik olmayan bir yöntemdir. Kategorik Veri Zarflama Analizi ise, 1986 yılında Banker ve Morey tarafından kontrol edilemeyen değişkenlerin kategorik olabileceği düşüncesiyle klasik Veri Zarflama Analizi'nden türetilmiş bir yaklaşımdır. Çalışmada Avrupa Birliği'ne üye 28 ülkenin ve aday ülke Türkiye'nin de dahil edilmesiyle oluşan toplam 29 Karar Verme Birimi'nin enerji verimlilikleri, klasik Veri Zarflama Analizi ve kategorik Veri Zarflama Analizi yaklaşımlarıyla incelenmiştir. Bu amaçla, klasik Veri Zarflama Analizi'nde kullanılan CCR-I, BCC-I, CCR-O ve BCC-O modelleri ile bu modellerin kategorik Veri Zarflama Analizi'nde eş karşılıkları olan CAT-I-C, CAT-I-V, CAT-O-C ve CAT-O-V modelleri uygulanmıştır. Klasik Veri Zarflama Analizi modellerinde İhracat, Birincil Enerji Üretimi/Nüfus (BEU/N) ve Yenilenebilir Enerji Üretimi/Nüfus (YEU/N) girdi değişkenleri olarak ele alınırken; İthalat ve Enerji Tüketimi/Nüfus (ENTUK/N) ise çıktı değişkenleri olarak belirlenmiştir. Kategorik Veri Zarflama Analizi modellerinde, klasik Veri Zarflama Analizi modellerinde kullanılan girdi ve çıktılara ilaveten kategorik değişken olarak uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu olan“Standard and Poor's”un ülkelere verdiği kredi notları kullanılmıştır. Sonuçların anlamlılıkları parametrik olmayan istatistiksel testlerden bağımsız iki grup karşılaştırmasında kullanılan Mann-Whitney U testi ile sınanmıştır. Elde edilen bulgulardan Karar Verme Birimleri'ni tek bir grup olarak ele alan klasik Veri Zarflama Analizi modelleri ile etkin bulunmayan ülkelerin, Karar Verme Birimleri'ni homojen alt gruplara ayırarak inceleyen kategorik Veri Zarflama Analizi modelleriyle değerlendirildiklerinde ise aslında etkin oldukları ve Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üye önde gelen gelişmiş ülkelere göre enerjisini etkin kullandığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Farrell in 1957 laid the foundation, and in 1978 Charnes, Cooper and Rhodes in its present form by the set of Data Envelopment Analysis, especially in a large number of input and output in cases where the Decision Making Units used to measure the activities of a non-parametric method. In 1986, Categorical Data Envelopment Analysis is the Banker and Morey uncontrollable categorical variables with the idea of classic Data Envelopment Analysis derived from the approach. In the study, 28 countries members of the European Union and the candidate countries Turkey, with the inclusion of a total of 29 Decision Making Units of energy productivity, classic and categorical Data Envelopment Analysis approach was examination. For this purpose, the classic Data Envelopment Analysis CCR-I, BCC-I, CCR-O and BCC-O models; these models in the analysis of categorical es provisions for CAT-I-C, CAT-I-V, CAT-O-C, and the CAT-O-V-model was applied. Classic Data Envelopment Analysis models, the Export of Primary Energy Production/Population (BEU/N), and Renewable Energy Production/Population (YEU/N) of input variables will be like the Import and Energy Consumption/Population (ENTUK/N) in the output variables. Categorical Data Envelopment Analysis model of classical Data Envelopment Analysis models used in addition to the input and output as a categorical variable, an international credit rating agency“Standard and Poor's”countries to provide the loan notes has been used. Significance of the results of the non-parametric statistical tests, and independent comparison of the two groups using the Mann-Whitney U test was tested with. From the findings of Decision Making Units as a single group of classic models with Data Envelopment Analysis of countries which are not active, the Decision Making Units of homogeneous sub-groups, separated by viewing categorical Data Envelopment Analysis models are evaluated when they are in fact members of the European Union and Turkey's leading advanced countries, according to the energy of the active use.
Benzer Tezler
- Endüstri 4.0 uygulamalarının makine verimliliğine etkisi ve beyaz eşya üretim sektöründe bir uygulama
Effects of industry 4.0 implementation on machine efficiency and an application on home appliance production sector
UMUT AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İREM UÇAL SARI
- Evaluation de la performance relative socio economique des pays en voie de developpement
Gelişmekte olan ülkelerin göreli sosyo-ekonomik performanslarının değerlendirilmesi
TAMER ÖZYİĞİT
Yüksek Lisans
Fransızca
2000
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK
- Analysing the factors affecting free zones performance: The case of Turkey
Serbest bölgelerin performansını etkileyen faktörlerin analizi: Türkiye örneği
ÇİĞDEM ÜSTÜN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEREM YAVUZ ARSLANLI
- Dinamik veri zarflama analizi ile tarımsal etkinlik ölçümü
Agricultural productivity measurement with dynamic data envelopment analysis
SİBEL YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeÇankırı Karatekin Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PEMBE GÜÇLÜ
- Çok kriterli veri zarflama analizi ile G20 ülkelerinin yenilenebilir enerji etkinliklerinin karşılaştırılması
Comparison of renewable energy efficiency of g20 countries wi̇th multi-criteria data envelopment analysis
BAŞAK BAYDAR