Kolonoskopide sedasyon için propofole eklenen alfentanil ve fentanilin kognitif fonksiyonlar üzerine etkileri
Effect of propofol added alfentanil and fentanyl for sedation on cognitive function
- Tez No: 374924
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. PERİHAN EKMEKÇİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Anestezi ve Reanimasyon, Anesthesiology and Reanimation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ufuk Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Günümüzde anestezi ile kognitif fonksiyonlar arası ilişki yoğun araştırmalara konu olmaktadır. Alt gastrointestinal sistem hastalıklarının araştırılmasında temel tanı yöntemi olan kolonoskopinin ağrılı bir işlem olması ve hastada vazovagal reaksiyonlara sebep olması nedeniyle işlem esnasında sedatif ve analjezik ajanlara gereksinim vardır. Anestezi uygulanan hastaların hızla derlenmeleri ve mental anlamda anestezi öncesi durumlarına gelmeleri anestezistler için önemli bir hedeftir. Günübirlik bir işlem olan kolonoskopi sırasında yapılacak sedasyonda kullanılacak ideal ajan hızlı etki başlangıçlı ve minimal yan etkili olmalı, hızlı bir derlenme sağlamalıdır. Bu çalışmada kolonoskopi uygulanan hastalarda; propofol infüzyonuna ek olarak kısa etkili bir opioid olan alfentanil ve uzun etkili bir opioid olan fentanil verilerek sedasyon yapılmasının kognitif fonksiyonlar üzerine olan etkisini, işlem sırasında ortaya çıkabilen ağrıyı, yan etkileri ve hasta ile endoskopistin memnuniyetlerini karşılaştırmayı amaçladık. Kırıkkale Üniversitesi etik kurul onayı alındıktan sonra 18 – 65 yaş arası, ASA I – III elektif kolonoskopi ve endokolonoskopi planlanan 150 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalardan çalışmaya katılmak için bilgilendirilmiş onam alındıktan sonra; çalışmaya dahil edilme kriteri olan APAIS (Amsterdam İşlem Öncesi Anksiyete ve Bilgilendirme Skalası) ve MMTS (Mini Mental Test Skorlaması) yapıldı. Dahil edilenlere TNT (Trieger Nokta Testi) ve SSYDT (Sayı Sembol Yer Değiştirme Testi) de yapıldı ve ardından hastalar sedasyon için Propofol-Alfentanil (Grup A), Propofol-xi Fentanil (Grup F) veya Propofol-kontrol (Grup P) olacak şekilde 50'şer kişilik gruplar oluşturularak randomize edildi. Grup A'da hastalara Propofol 100 mcg/kg/dk'dan infüzyon, Alfentanil 10 mcg/kg yükleme dozu; kolonoskopi işlemini tolere edememeleri, FPS (Faces Pain Scale) >3 olması durumunda 5 mcg/kg dozunda Alfentanil ek bolus yapıldı. Grup F'de hastalara Propofol 100 mcg/kg/dk'dan infüzyon, Fentanil 1 mcg/kg yükleme dozu; işlemi tolere edememeleri, FPS (Faces Pain Scale) >3 olması durumunda 0.5 mcg/kg dozunda Fentanil ek bolus yapıldı. Grup P kontrol grubu olarak kabul edildi ve hastalara Propofol 100 mcg/kg/dk'dan infüzyon ve 1 mg/kg Propofol yükleme dozu yapılarak sedasyon sağlandı; işlemi tolere edememeleri, FPS (Faces Pain Scale)>3 olması durumunda Propofol 0.5 mg/kg dozunda ek bolus uygulandı. Her üç grupta da hastaların BİS değerleri, ortalama arter basınçları, kalp atım hızları, periferik oksijen saturasyonları, 0., 1., 2., 3., 4., 5.,6., 7., 8., 9., 10., 15., 20., 25., 30., 35., 40., ve 45. dakikalarda kaydedildi. İşlem sırasındaki ağrı FPS (Faces Pain Scale) ile; işlem sonrası ağrı 0., 5., 15., 30. dakikalarda VAS (Visuel Analog Skala) ile değerlendirildi. İşlem süresince desaturasyonu, hipotansiyonu, hipertansiyonu, bradikardisi, taşikardisi, bulantı-kusması ve apnesi olan hastalar kaydedildi. Hastalara verilen toplam ilaç miktarı kaydedildi. İşlem bitiminde infüzyonları kapatılıp Observer's Assessment of Alertness/ Sedation Scale (OAA/S) >3 olma süresi kaydedilip; 5., 15., 30 dk'larda TNT (Trieger xii Nokta Testi) ve SSYDT (Sayı Sembol Yer Değiştirme Testi) tekrar uygulandı. Tüm vakalarda hasta ve endoskopist memnuniyeti değerlendirildi. Çalışmanın sonuçlarına bakıldığında gruplar arasında yaş, kilo, boy, cinsiyet ve başlangıç MMTS değerleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. İki grubun bazal ve 1. dk'da kaydedilen BIS değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Sonraki dakikalarda BIS değerindeki düşmenin alfentanil ve fentanil gruplarında benzer olduğu izlenmiş ancak propofol grubunda 2.dk'dan itibaren istatistiksel olarak anlamlı düşme olduğu gözlenmiştir. KAH değerleri, SpO2 değerleri, MAP değerleri ve VAS değerleri, hasta ve endoskopist memnuniyeti, yan etki profili açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. TNT değerlerinin propofol grubunda tüm zamanlarda, başlangıç zamanı hariç, anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. Fentanil ve alfentanil grupları xiii karşılaştırıldığında ise TNT sonuçlarının fentanil grubunda anlamlı olarak daha yüksek olduğu görülmüştür. SSYDT başlangıç skorları her üç grupta da benzerken; alfentanil grubunda 5.,15.,30. dk'larda istatistiksel olarak anlamlı şekilde fentanil ve propofol grubundan yüksek bulunmuştur. FPS değerleri açısından da alfentanil ve fentanil grupları arasında anlamlı fark bulunamamışken; propofol grubunda FPS değeri istatistiksel olarak anlamlı yüksek bulunmuştur. Kognitif fonksiyonlar; üst solunum yolu reflekslerinin korunması, vital fonksiyonların sedasyon öncesi değerlerine ulaşması gibi derlenme dönemi parametreleri kadar önemlidir. Sonuç olarak; çalışmamızda propofol-alfentanil kombinasyonunun, propofolfentanil kombinasyonu ve sadece propofol grubu ile karşılaştırıldığında kognitif fonksiyonları daha az etkilediği görülmüştür. Sedasyonda kullanılan ilaçlar kadar; doz, verilme şekilleri ve alternatif kombinasyonların kognitif fonksiyon üzerine etkilerine dair yeni çalışmalar yapılması sedasyon uygulamaları için yol gösterici olacaktır.
Özet (Çeviri)
Nowadays, the relationship between anesthesia and cognitive function is the subject of numerous studies. Colonoscopy which is a diganostic tool for the diagnosis of lower gastrointestinal system diseases, may necessitate sedative and analgesic agents since it is painful and may thus cause vasovagal reactions. Swift recovery and return to the preanesthetic mental status is an important aim for anesthesiologists. The ideal sedative agent for monitorised care colonoscopy should have rapid onset and recovery and minimal adverse effects. In this study we aimed to compare the effects of sedation provided by propofol with the addition of the short-acting opioid alfentanil and long-acting opioid fentanyl on cognitive functions, pain, side effects during the procedure and the endoscopist and patient satisfaction. Following the approval of Kırıkkale University ethics committee, 150 patients ages between 18 and 65 ASA I-III scheduled for elective endoscopy and colonoscopy were enrolled in the study. After obtaining written informed consent, APAIS (The Amsterdam Preoperative Anxiety and Information Scale) and MMTS (Mini Mental Test Scoring) tests were given to patients, which are also inclusion criteria. Following TDT (Trieger Dot Test) and DSST (Digit Symbol Substitution Test), the patients were randomly allocated to either Propofol-Alfentanil (Group A), Propofol-Fentanyl (Group F) or Propofol-Control (Group P) which consisted of 50 patients each. The patients in Group A were given 100 mcg/kg/min propofol infusion and 10 mcg/kg loading dose of alfentanil and 5 mcg/kg additional bolus of alfentanil whenever FPS (Faces Pain Scale) was greater than 3 or the patients could not tolerate the procedure. The patients in Group F were given 100 mcg/kg/min propofol infusion and 1 mcg/kg loading dose of fentanyl and 5 mcg/kg additional bolus of fentanyl whenever xiv FPS (Faces Pain Scale) was greater than 3 or the patients could not tolerate the procedure. Group P was designated as the control group and the patients were given 100mcg/kg/min infusion and sedation was achieved via 1 mg/kg propofol loading dose and 0.5 mg/kg propofol additional bolus was given whenever the patients could not tolerate the procedure or FPS was greater than 3. BIS values, mean arterial pressures, heart rates, peripheral oxygen saturations were recorded at 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 15, 20, 30, 40 and 45th minutes in all three groups. FPS and VAS (Visual Analogue Scale) values were evaluated at 0, 5, 15, 30th minutes during the procedure. Patients with intraprocedural desaturation, hypo- or hypertension, brady- or tachycardia, nausea, vomiting and apnea were recorded. Total amounts of drugs administered were recorded. Infusions were ceased at the end of the procedure and the time for OAA/S (Observer's Assessment of Alertness/Sedation Scale) to exceed 3 was recorded and TDT and DSST were repeated at 5, 15 and 30th minutes. Patient and endoscopist satisfaction were evaluated in all cases. Results showed that there was no statistically significant difference regarding age, weight, height, gender and initial MMTS values. Baseline and first minute BIS values of two groups were similar. The descent in BIS values in the following minutes were similar between alfentanil ve fentanyl groups, however the descent in the propofol group starting from the second minute was significant. There was no significant difference regarding heart rate, SpO2, mean arterial pressure, VAS values, patient and endoscopist satisfaction and side effect profile. TDT values were significantly higher in the propofol group except the baseline. TDT values were significantly higher in the fentanyl group between fentanyl and alfentanil groups. xv DSST, while similar between three groups in the beginning, was significantly higher in the alfentanil group compared to the other groups at 5, 15 and 30th minutes. Although FPS scores were similar between alfentanil and fentanyl groups, propofol group had significantly higher FPS scores. Cognitive functions are as paramount as recovery parameters like the protection of airway reflexes and the return of vital function to preprocedural levels. As a result, propofol alfentanil combination was detrimental to cognitive functions compared to propofol-fentanyl combination and propofol only groups. New research concerning dosage, the effect of application routes and alternative combinations of sedative agents on cognitive functions will be beneficial for sedation practice.
Benzer Tezler
- Kolonoskopide ketamin, fentanil ve remifentanilin sedoanaljezi açısından karşılaştırılması
Comparison of ketamine, fentanyl and remifentanyl in terms of sedoanalgesia for colonoscopy
LOKMAN ŞİMŞEK
Tıpta Yan Dal Uzmanlık
Türkçe
2018
Anestezi ve ReanimasyonYüzüncü Yıl ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUREDDİN YÜZKAT
- Elektif kolonoskopi vakalarında sedasyon-analjezi: Ketamin, fentanil, meperidin'in karşılaştırılması
Sedation and analgesia in electi̇ve colonoscopy procedure; comparing to ketami̇ne, fentanyl and meperi̇di̇ne
SEÇKİN ÖZOZAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Anestezi ve ReanimasyonSağlık BakanlığıAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
UZMAN ŞENAY GÖKSU TOMRUK
- Kolonoskopi yapılacak hastalarda propofol ve ketofolün sedasyon kalitesi ve yan etkiler bakımından karşılaştırılması
A comparision of propofol with ketofol for sedation quality and side effects in patients undergoing colonoscopy
ENDER ÇAM
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2014
Anestezi ve ReanimasyonOndokuz Mayıs ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ KARAKAYA
- Kolonoskopi için sedasyon uygulamalarında etomidat- remifentanil ve propofol-remifentanil kombinasyonlarının karşılaştırılması
Comparison ofetomidate-remifentanil and propofol-remifentanil sedation in patients schehuled for colonoscopy
SALİME TOKLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2007
Anestezi ve ReanimasyonDokuz Eylül ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
PROF.DR. EROL GÖKEL
- Prosedüral sedasyonda propofol ilişkili hipotansiyonu öngörmede preoperatif perfüzyon indeksi ölçümünün değerlendirilmesi
Evaluation of preoperative perfusion index measurement to predict propofol-related hypotension in procedural sedation
TEMEL GÜNER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Anestezi ve ReanimasyonSağlık Bilimleri ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT BARIŞ GÜVEN