Gaston Bachelard'da bilim felsefesi
Gaston Bachelard's philosophy of science
- Tez No: 375925
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YÜCEL YÜKSEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Bilimsel Nesnellik, Evrensellik, Birikimci Bilim Anlayışı, Gaston Bachelard'ın Epistemolojisi, Epistemolojik Kırılma, Epistemolojik Engel, Gaston Bachelard'ın Thomas Kuhn ve Paul Feyerabend Arasındaki Yeri, Scientific Objectivity, Universality, Cumulative Science, Epistemology of Gaston Bachelard, Epistemological Break, Epistemological Obstacle, The place of Gaston Bachelard in which Thomas Kuhn and Feyerabend have been
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Esas olarak 19. yüzyılda filizlenmiş ve gerçek formuna 20. yüzyılda erişmiş olan pozitivist bilim anlayışı, dünyayı değiştirip dönüştürme konusunda bilim ve felsefeye büyük işler düştüğünü savunmuş, buna göre felsefeyi, salt doğa bilimleri, mantık ve matematiğe dayalı bir disiplin olmaya indirgemiştir. Bu anlayışa göre 'evrensellik', 'nesnellik', 'akılsallık' gibi Batı kökenli kavramlar modern bilimin vazgeçilmez değerleri olarak yüceltilmiştir. Ne var ki, 1960'lardan bu yana bu pozitivist anlayış, ciddi eleştirilere maruz kalmıştır. Genel itibariyle post-pozitivist felsefe, pozitivistlerin hem akılsal, birikimci ve ilerlemeci bilim anlayışına hem de salt akılsal temellere dayanan“tarihsiz”bilim anlayışına karşı çıkarak, bilimin temelinde bilimdışı ve akıldışı öğelerin de olduğuna dikkat çekmiştir. Bilimsel etkinliği, insan düşüncesi (ya da akıl) gibi tek bir temele oturtmak yerine, onu farklı tarihsel dönemlerdeki değişkenliği ve devingenliği çerçevesinde ele alma eğiliminde olmuştur. Bu tez çalışmasındaki amacımız, işte bu eleştirilerin önemli bir figürü olan Gaston Bachelard'ın bilim felsefesi anlayışını incelemek, bu doğrultuda, onun bilimin tanımına dair genel kabul görmüş yargıları (bilimin nesnelliği, birikerek ilerleyen bir etkinlik olduğu vb.) ne bakımlardan eleştirdiğini göstermek ve bilim anlayışına kazandırdığı“epistemolojik kırılma”ve“epistemolojik engel”gibi kavramları analiz etmektir. Böylece bu tezde Bachelard'ın, post-pozitivist bilim anlayışı söz konusu olduğunda, Thomas Kuhn ve Feyerabend gibi, isimleri sıkça anılan düşünürler arasında nasıl bir yere sahip olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Positivist understanding of science which it was germinated substantially in nineteenth century and reached its real form in twentieth century, has defended that science and philosophy have a lot of things to do about changing and transforming the world. Accordingly it has reduced to be a discipline to philosophy based on absolute natural sciences, logic and mathematics. According to this understanding, the concepts that are Western-origin as“universality”,“objectivity”and“rationality”are aggrandized as indispensable values of modern science. However, this understanding has been exposed to serious criticisms since 1960. As a general, post- positivist philosophy has taken attention that there are unscientific and unrational items in the basis of science as it has been against to both“without history”which was grounded to rational ground by positivism and also rational, cumulative and proggressive understanding of science. He has been disposed to handle the scientific activity in terms of variability and mobility in different historical periods instead of embedding the human thought (or reason) in one base. In this thesis, it is aimed to examine Gaston Bachelard's understanding of philosophy of science, being an important figure of criticsms. Correspondingly it is aimed to demonstrate that Gaston Bachelard's philosophy of science has critized the judgments being well accepted and to analyse the concepts that it has brought in science as“epistemological break”,“epistemological obstacle”. Therefore it was studied to demonstrate how Bachelad took place in which Thomas Kuhn and Feyerabend being frequently mentioned philosophers have been in understanding of post-positivist science.
Benzer Tezler
- La psychanalyse de la connaissance chez Gaston Bachelard
Gaston Bachelard'da bilginin psikanalizi
TALHA SUNA
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. S. ATAKAN ALTINÖRS
- Gaston Bachelard'ın felsefesinde 'Uygulamalı akılcılık'
'Applied rationality' in Philosophy of Gaston Bachelard
NUH KAPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Bilim ve TeknolojiBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR AYDINLI
- Murathan Mungan'ın romanlarında mekanın poetikası: Fenomenolojik bir deneme
The poetics of space in Murathan Mungan's novels: A phenomenological
EYLÜL GÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve Edebiyatıİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE YASEMİN MUMCU
- L'analyse des psychologismes dans les structures scientifiques discursives chez Gaston Bachelard
Gaston Bachelard'da bilimsel diskursif yapıların psikolojizmler analizi
İSKENDER ÇELİK
Yüksek Lisans
Fransızca
2023
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERİNÇ ASLANBOĞA
- La réalité de l'imaginaire chez Gaston Bachelard
Gaston Bachelard'da imgeselin gerçekliği
ZEYNEP BENGÜ