Tr 83 bölgesinde süt ve süt ürünleri tüketiminde tüketici davranışlarını etkileyen faktörler ve talebinin belirlenmesi
Determining the factors and the demand affecting consumer attitudes in consuming milk and dairy products in Tr83 region
- Tez No: 376113
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL KIZILASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, İstatistik, Econometrics, Economics, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 233
Özet
Süt ve süt ürünlerinin dahil olduğu gıda pazarlamasında, tüketicilerin satın alma davranışlarının, tercihlerinin, bilinç düzeylerinin, talep esnekliklerinin bilinmesi sektörde yer alan tedarikçilerin, firmaların ve pazarlama birimlerinin karar almalarında ve planlamalarında kolaylıklar ve büyük yardımlar sağlamaktadır. Buradan hareketle bu araştırmada, bölgesel düzeyde süt ve süt ürünlerinin tüketiminde talebinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmada, süt ve süt ürünlerine yönelik TR83 Düzey 2 Bölgesini oluşturan Amasya, Çorum, Samsun ve Tokat illerinde kentsel alanda yaşayan 1260 hane halkı ile görüşülmüştür. Gelir grupları itibariyle süt ve süt ürünlerinin tüketimine yönelik alışkanlıkları, tutumları, satın alma davranışları ve bunları etkileyen faktörler kantitatif yöntemlerle belirlenmiştir. TR83 bölgesinde hanelerin %39'u açık süt, %79'u ambalajlı süt, %0,7'si organik süt, %36'sı açık yoğurt, %72'si kapalı yoğurt, %48'si ayran, %19'u açık peynir, %88'i beyaz peynir, %71'i kaşar peyniri, %46'sı çökelek, %19'u tulum peyniri ve %34'ü tereyağı tükettiği ortaya konulmuştur. Bölgedeki süt ve süt ürünlerinin talep tahmini için Genelleştirilmiş Heckman modelinden yararlanılmıştır. Bu amaçla, birinci aşamada probit modelde hanelerin sosyo-demografik yapıları test edilmiştir. On iki ürün için ayrı ayrı modeller oluşturup tüketimi etkileyen faktörler belirlenmeye çalışılmıştır. Genelleştirilmiş Heckman modelinden elde edilen Ters Mills Oranı ikinci aşamada AIDS sistem modelinde araç değişkeni olarak dikkate alınmıştır. Yani, Doğrusal Yaklaşık İdeal bir talep sitemi olan (AIDS) Shonkwiller ve Yen iki aşamalı tahmin edilmiştir. Model sonuçlarına göre, incelenen süt ve süt ürünlerinin normal mal oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Tüm kendi fiyat esneklikleri negatif ve harcama esneklikleri pozitiftir. En yüksek harcama esnekliğine açık süt, ambalajlı süt, organik süt, açık yoğurt ve tereyağı sahiptir. Sonuçlar brüt ikame ve tamamlayıcıların bir karışımını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan net ikame baskın modeldir. Demograpfik özelliklerde süt ve süt ürünleri talebinde önemli rol oynamaktadır. Araştırma konusu süt ve süt ürünleri sağlıklı bir yaşam için gün geçtikçe hayatımızda daha fazla yer almaktadır. Hem üretici hemde tüketici grupları arasındaki rekabet; üreticiler gıdaların besin değerini yükseltecek, maliyetleri düşürecek ve dolayısıyla tüketici reaksiyonlarını iyi bir şekilde incelenerek yeni tür gıdaları geliştirecektir. Talep analizlerinde genellikle ana mal grupları analiz edilmekte olup alt ürün grupları dikkate alınmamaktadır. Bu bağlamdan alt ürün gruplarının bağımsız olarak analiz edilmesi uygulanacak olan politikaların daha etkin olmasına önemli katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Knowing about the purchasing attitudes, preferences, awareness levels and demand elasticity of consumers regarding food marketing including milk and milk products provides suppliers, companies and marketing departments in the sector with great help in decision making and planning. Hence this research aimed at determining the demand for milk and milk products consumption at regional level. With this purpose, 1260 households living in the urban areas of Amasya, Çorum, Samsun and Tokat Provinces making up TR83 NUTS2 Region were interviewed on milk and milk products. The habits and purchasing attitudes towards milk and milk products based on income groups and the factors affecting these habits and attitudes were determined using quantitative methods. It was found that 39 % of the households in TR83 Region consumed fresh milk, and 79 % packaged milk, 0,7 organic milk, 36 % homemade yoghurt, 72 % packaged yoghurt, 48 % buttermilk, 19 % unpackaged cheese, 88 % white cheese, 71 % yellow cheese, 46 % curd cheese, 19 % goat cheese, and 34 % butter. The Generalized Heckman model was used to estimate the demand for milk and milk products in the region. For this purpose, in the first phase, the socio-demographic characteristics of the households were tested in the probit model. The factors affecting the consumption were determined by creating models for the twelve products separately. The Inverse Mills Ratio obtained from the Generalized Heckman model was used as instrumental variable in AIDS model. So, the linear approximate almost ideal demand system (AIDS) is estimated with Shonkwiler and Yen's two-step procedure. The milk and milk products studied were concluded to be normal products based on the model results. All own-price elasticities are negative and expenditure elasticities positive. fresh milk, packaged milk, organic milk, homemade yoghurt and butter have high expenditure elasticities. Results suggest a mix of gross substitutes and complements, while net substitution is the dominant pattern. Demographic characteristics also play important roles in shaping milk and milk products demand. The competition eighter producer or consumer groups will increase the nutritional value of foods, reduce the costs and thus lead to new food types through the analyses of the consumer reactions much better. So, generally, main product groups are analyzed in demand analyses, but sub-product groups are ignored. The analysis of sub-product groups independently will make a significant contribution to more effective policies.
Benzer Tezler
- Coğrafi işaretli gıda üreticilerinde iş sağlığı ve güvenliğine bakış açısının belirlenmesi üzerine inceleme: Ezine örneği
Perspective on occupational health and safety in geographical food producers investigation on determination: Ezine case
BÜŞRA YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İstatistikÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN CÜNEYT ERENOĞLU
- Kahramanmaraş ili merkez ve çevresindeki çeşitli firma ve mandıralardan temin edilen çiğ keçi sütlerinden staphylococcus türlerinin izolasyonu ve virülans faktörlerinin moleküler yöntem ile araştırılması
Isolation of staphylococcus species from raw goat milk procured from various firms and dairies in and around Kahramanmaraş province and investigation of virulence factors by molecular method
ÜMMÜGÜLSÜM KÜÇÜKÖNDER UNCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MikrobiyolojiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEZBAN TÜLAY YALÇINKAYA
- Isparta'da anne sütünde DDT ve metabolitlerinin kalıntı analizleri
Analysis of DDT and remnant metabolytes of breast milk in Isparta city
TUFAN NAYİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Halk SağlığıSüleyman Demirel ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN USKUN
- Trakya bölgesinde farklı köylerden alınan yoğurtlardan laktik asit bakterilerinin izolasyonu, bunların EPS (ekzopolisakkarit) üretim kabiliyetlerinin belirlenmesi ve bu bakteriler kullanılarak ayran üretimine uygun kombinasyonlarının seçilmesi üzerin
A research on the isolation of lactic acid bacteria from yoğurt samples taken from different villages of Trakya region, definition of their EPS (exopolysaccharide) producing ability and choosing their best combination for ayran production
BURCU BÖLÜKBAŞI
Doktora
Türkçe
2007
Gıda MühendisliğiTrakya ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞEFİK KURULTAY
- Beyaz peynir ve yoğurt üretimi atıksularının yukarı akışlı ardışık anaerobik çamur yatağı reaktörlerle arıtımı
Anaerobic treatment of cheese and yoghurt production wastewaters with upfolw anaerobic sludge blanket reactors
EMİNE TINKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Çevre MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK ERDİRENÇELEBİ