Yahya Tevfik ve Dîvânı: İnceleme–metin
Tevfi̇k and his Di̇van: Reviews–text
- Tez No: 376386
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET MERMER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 617
Özet
Şeyhülislam Yahya Tevfîk Efendi 1715'te İstanbul'da doğmuştur. Seyyid bir aileye mensuptur. İyi bir eğitim görmüştür. Yaşadığı dönemde kendisine saygı duyulan bir âlim ve devlet adamıdır. 76 yıllık ömründe kadılık, müderrislik, nakibüleşraflık, kazaskerlik ve şeyhülislamlık yapmak suretiyle Osmanlı Devleti'ne hizmet etmiştir. 1791 yılında İstanbul'da ölmüştür. Yahya Tevfîk Efendi'nin bilinen iki eseri vardır. Birincisi“Müntehâb”isimli İran ve Osmanlı şairlerinin şiirlerinden derlediği 106 varaklık bir antolojidir. İkinci eseri ise çalışmamıza konu olan Türkçe divanıdır. Divanında Türkçe şiirlerinin yanında Arapça ve Farsça şiirleri de vardır. Doktora tezimizin Giriş bölümünde 18. yüzyıldaki dönemin siyasî, sosyal ve edebî durumu hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, Şeyhülislam Yahya Tevfîk Efendi'nin hayatı ve edebî kişiliği hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümde ayrıca“Tevfîk”mahlaslı diğer 14 şairden kısaca bahsedilmiştir. İkinci bölümde, Tevfîk Divanı'nın şekil ve muhteva özellikleri incelenmiştir. Bu bölümde ayrıca Yahya Tevfik Efendi'nin bir şeyhülislam olması hasebiyle şiirlerindeki“dinî ve tasavvufî ögeler”i incelenmiştir. Üçüncü bölümde Tevfîk Divanı'nın mevcut nüshaları hakkında bilgi verilmiş, nüsha ailesi tespit edilmiş ve divanın tenkitli metni ortaya konulmuştur. Türkçe şiirlerinin sonunda Arapça ve Farsça şiirleri Arap alfabesi ile tekrar yazılmış, dipnotta tercümeleri verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Shaykh al-Islam Yahya Tevfik Efendi was born in Istanbul in 1715. He belongs to to a Sayyed family (the descendants of the Prophet Mohammed). He had a good education. He was a respected scholar and statesman of his time. During the life of the 76 years old he served to Ottoman Empire as a professor, judgment, nakîbu'l-ashrâf (The chief or super-intendant over the registered descendants of Prophet Muhammed), kazasker (a high official in the Ottoman judiciary), and Shaykh al-Islam. He died in Istanbul in 1791. He has two known books. The first book is“Müntehâb”, this book is a poem anthology. There are some poetry examples of Iran and the Ottoman's poets in Müntehab. Müntehab is 106 leaves, in Topkapı Pace Museum's Library number: TSMK: H.344 in Istanbul in Turkey. The second creation is Yahya Tevfik Efendi's Turkish divan (poetry book) which the subject of our study. Besides his Turkish poems in the divan, there are also his Arabic and Persian poetry. The information has been given about the Ottoman social, political life and literal condition in 18th century in the introduction of our PhD thesis. The work consists of three sections. In the first section of our study I have given information about Shaykh al-Islam Yahya Tevfik Efendi's life, his divan, and his literary personality. I also have given some short information about other 14 poets who their pen name is“Tevfîk”in this section. In the second section, Tevfik's Divan features were examined in terms of form and content. In the third section, the information was given about the current four copies of divan and pedigree copies detected from four units. The text of the book was created with critique. After his Turkish poems, his Arabic and Persian poems have been rewritten in Arabic script, also translated and given in footnote.
Benzer Tezler
- Şeyhülislâm Yahyâ Tevfîk Efendi ve Türkçe şiirleri inceleme-karşılaştırmalı metin
Şeyhülislâm Yahyâ Tevfîk Efendi and his Turkish poems investigation-comparative text
NAZMİ ÖZEROL
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAZIM YOLDAŞ
- Süruri ve Hezliyyat'ı
Süruri and his Hezliyyat
ELİF AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN HORATA
- Rahmi (Kırımlı, Mustafa) hayatı, edebi şahsiyeti, eserleri ve Divanının tenkidli metni
Başlık çevirisi yok
SEVGİ ELMAS
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KAŞİF YILMAZ
- Osmanlı Devrinde Yemen'de mahalli idare (1266-1337 / 1850-1918)
Başlık çevirisi yok
ABDULKERİM AL-OZAİR
Doktora
Türkçe
2000
TarihMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HULUSİ YAVUZ