Atik Valide Sultan Külliyesi (1686-1727)
Ati̇k Vali̇de Sultan Complex (1686-1727)
- Tez No: 380100
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RÜYA KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Nurbanu Valide Sultan'ın 1582'de Üsküdar'da kurduğu Atik Valide Sultan Vakfı muhasebe defterleri esas alınarak hazırlanan bu çalışma, vakfiye ve vakıf muhasebe defterlerinden elde edilen veriler ışığında dönemin malî ve iktisadi özellikleri, devlet aygıtları ile vakıflar arasındaki ilişkiler, devletin vakıflar vasıtasıyla yürüttüğü politikalar, vakıf sitelerin kurulduğu bölge ve periferisi ile olan entegrasyonu, kamu finansmanı olarak vakıfların kullanımı, sosyal ve ekonomik hayatta vakıfların icra ettiği fonksiyonları araştırmaktadır. Çalışmada, şehir ekonomisi ile hinterlandı arasında iktisadî ve ticarî bir teşebbüs ağı oluşturmakla birlikte ana gelir kaynağını büyük ölçüde tarımsal üretim oluşturan vakfın malî durumundaki değişiklikler ile dönemin iktisadî yapısı arasında somut bir ilişki olduğu gerçeğinden hareketle, vakfın malî yapısındaki değişikliklerin dönemin ekonomik koşullardaki değişimin bir yansıması olarak okunabileceği ileri sürülmektedir. Vakfın malî yapısındaki değişiklikler, vakıf muhasebe defterlerinin ayrıntılı analizi ile gelir ve giderlerindeki değişimlerden takip edilmeye çalışılmış, tamamlayıcı kaynaklar olarak da vakfiyeler ve muhasebe icmal defterleri kullanılmıştır. Bu süreçte karşılaştırma yapabilmek, farklılıkları veya benzerlikleri görebilmek için hem Atik Valide Sultan İmareti'ne ait daha erken ve daha geç dönem bazı muhasebe kayıtlarına hem de aynı dönemdeki bazı imaret sitelerinin muhasebe defterlerine de bakılmıştır. Böylece genel olarak sanat tarihi, mimari ve hayırseverlik boyutuyla ele alınan imaretlerin, malî ve ekonomik faaliyetlerinin ayrıntılı bir şekilde incelendiği takdirde Osmanlı ekonomisine ve iktisadî hayatına dair önemli bilgiler içerdiğini göstermeyi hedefliyoruz. Anahtar Sözcükler Atik Valide Sultan, Vakıf, İmaret, Külliye, Vakıf Muhasebe Defteri, Üsküdar.
Özet (Çeviri)
In 1582, Nurbanu Valide Sultan (d. 1583), the mother of Ottoman Sultan Murad III (r. 1574-95), found a pious foundation (Ar. waqf, Tur. vakıf) in Üsküdar/İstanbul, which would be called later on“Valide-i Atik Sultan Külliyesi.”This study that was prepared on the data acquired from the Valide-i Atik Complex Account Registers (Muhasebe Defterleri) from the late seventeenth and the early eighteenth centuries aims to shed some lights on the economic situation in the period, the relations between the state apparatus and the pious foundations, the state policies that were implemented via foundations, the integration of the foundation complexes (Tur. vakıf külliyeleri) with their regions and their peripheries, the use of the pious foundations as a tool to finance the state, and lastly, the functions of the pious foundations in the economic life. This study claims that there was a concrete correlation between the financial structure of the pious foundations and the economic life of the period and therefore the visible changes in the financial conditions of the pious foundation were indeed a reflection of the changing economic conditions of the state in the period. Therefore, it was argued that the functioning of the pious foundation, which mostly had agricultural revenues and also created a network of entrepreneurship between the center and the periphery, cannot be understood independently from the Ottoman financial structure. A detailed analysis of the income and expense entries in the account register helped us to follow the changes in the financial structure of the pious foundation. To supplement the date in the register, a number of deeds of endowments (vakfiyeler) and summary account registers (muhasebe icmal defterleri) were utilized in the study. Moreover, the account registers of the pious foundation from earlier and later periods and the account registers from other contemporary pious foundations were all put into good use not just to have a comparative perspective but also to understand the changes in the policies of the state towards pious foundations. It was also aimed in this study to demonstrate that it is possible to extract significant data from the pious foundation registers, a source group that the researchers frequently use for their studies in the fields of art, architecture, and philanthropy, for the economic history of the Ottoman Empire. Key Words Atik Valide Sultan, Waqf, Imaret-Complex, Waqf Account Books, Uskudar .
Benzer Tezler
- Üsküdar merkez vakıf eserleri restorasyonu ve değerlendirmesi üzerine bir araştırma
A research on üsküdar central foundation works restoration evaluation
BUKET DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkMaltepe ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLTER BÜYÜKDIĞAN
- The Atik Valide Complex in Üsküdar, İstanbul
İstanbul Üsküdar'da olan Atik Valide Külliyesi
ÖZLEM ÖZEN
- Tarihi Atik Valide su yolunun hidrolojik ve hidrojeolojik açıdan incelenmesi
Hydrologic and hydrogeological analysis of Historic Atik Valide water way
YENER KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET DOĞAN
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
